Προτάσεις Γ. Εισαγγελέα ΔΕΚ για την σύλληψη αλλοδαπού λόγω παράνομης διαμονής στο έδαφος κράτους μέλους

Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως την οποία υπέβαλε το Cour de cassation (Γαλλία) στις 6 Φεβρουαρίου 2015 – Sélina Affum (σύζυγος Amissah) κατά Préfet du Pas de Calais, Procureur général de la Cour d’appel de Douai

(Υπόθεση C-47/15)

Γλώσσα διαδικασίας: η γαλλική

Αιτούν δικαστήριο

Cour de cassation

Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης

Αναιρεσείουσα: Sélina Affum (σύζυγος Amissah)

Αναιρεσίβλητοι: Préfet du Pas de Calais, Procureur général de la Cour d’appel de Douai

Προδικαστικά ερωτήματα

Έχει το άρθρο 3, σημείο 2, της οδηγίας 2008/115/ΕΚ ¹ την έννοια ότι ένας υπήκοος τρίτης χώρας διαμένει παράνομα στο έδαφος κράτους μέλους και για το λόγο αυτό εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω οδηγίας, δυνάμει του άρθρου 2, παράγραφος 1 αυτής, όταν ο εν λόγω αλλοδαπός βρίσκεται σε καθεστώς απλής διελεύσεως, ως επιβάτης λεωφορείου το οποίο κινείται στο έδαφος του εν λόγω κράτους μέλους, προερχόμενο από άλλο κράτος μέλος, το οποίο αποτελεί μέρος του χώρου Σένγκεν, και με προορισμό διαφορετικό κράτος μέλος;

    Έχει το άρθρο 6, παράγραφος 3, της εν λόγω οδηγίας την έννοια ότι η τελευταία δεν αντίκειται σε εθνική νομοθεσία προβλέπουσα ποινή φυλακίσεως για την παράνομη είσοδο υπηκόου τρίτης χώρας, όταν τον εν λόγω αλλοδαπό μπορεί να αναλάβει άλλο κράτος μέλος, κατ’ εφαρμογή συμφωνίας ή διευθετήσεως συναφθείσας με το τελευταίο αυτό κράτος μέλος πριν την έναρξη ισχύος της οδηγίας;     Ανάλογα με την απάντηση που θα δοθεί στο προηγούμενο ερώτημα, έχει η εν λόγω οδηγία την έννοια ότι αντίκειται σε εθνική νομοθεσία προβλέπουσα ποινή φυλακίσεως στην περίπτωση παράνομης εισόδου υπηκόου τρίτης χώρας υπό τις ίδιες προϋποθέσεις με αυτές που έθεσε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην απόφασή του της 6ης Δεκεμβρίου 2011, Achughbabian (C-329/11)  , σχετικά με την παράνομη διαμονή, οι οποίες αφορούν την παράλειψη προηγούμενης υποβολής του αλλοδαπού στα αναγκαστικά μέτρα που προβλέπει το άρθρο 8 της οδηγίας και τη διάρκεια της διοικητικής κρατήσεώς του;

--------------------------------------------
Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΤΥΠΟΥ αριθμ. 9/16

Λουξεμβούργο, 2 Φεβρουαρίου 2016

Προτάσεις του γενικού εισαγγελέα στην υπόθεση C-47/15 Sélina Affum κατά Préfet du Pas de Calais et Procureur général de la Cour d’appel de Douai

Κατά τον γενικό εισαγγελέα Szpunar, αλλοδαπός ο οποίος δεν έχει συλληφθεί κατά την παράνομη διέλευσή του από τα εξωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν δεν μπορεί να φυλακισθεί αποκλειστικά και μόνο λόγω της παράνομης εισόδου του στο έδαφος κράτους μέλους

Αυτό ισχύει, μεταξύ άλλων, όταν ο αλλοδαπός συλλαμβάνεται κατά την έξοδό του από τον χώρο Σένγκεν, από τον οποίο απλώς διέρχεται, και έχει κινηθεί για αυτόν διαδικασία επανεισδοχής στο κράτος μέλος από το οποίο έρχεται

Κατά το γαλλικό δίκαιο οι υπήκοοι τρίτων χωρών μπορούν να τιμωρούνται με ποινή φυλακίσεως ενός έτους για την παράνομη είσοδό τους στη γαλλική επικράτεια.

Στις 22 Μαρτίου 2013 η Sélina Affum, γκανέζικης ιθαγένειας, συνελήφθη από τη γαλλική αστυνομία στο σημείο εισόδου της υποθαλάσσιας σήραγγας της Μάγχης, ενώ επέβαινε σε λεωφορείο προερχόμενο από τη Γάνδη (Βέλγιο) με προορισμό το Λονδίνο (Ηνωμένο Βασίλειο). Αφού επέδειξε βελγικό διαβατήριο με φωτογραφία και όνομα τρίτου και καθώς δεν διέθετε άλλο έγγραφο ταυτότητας ή ταξιδιωτικό έγγραφο στο όνομά της, τέθηκε αρχικά υπό κράτηση για παράνομη είσοδο στη γαλλική επικράτεια πριν τεθεί υπό προσωρινή κράτηση εν αναμονή της επανεισδοχής της στο Βέλγιο.

Η S. Affum υποστηρίζει ότι η κράτησή της δεν ήταν νόμιμη, έτσι το la Cour de cassation (Γαλλία) ερωτά το Δικαστήριο αν, βάσει της οδηγίας για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών [1], επιτρέπεται να επιβληθεί ποινή φυλακίσεως σε υπήκοο τρίτης χώρας για την παράνομη είσοδό του στην εθνική επικράτεια.

Με τις σημερινές του προτάσεις ο γενικός εισαγγελέας Maciej Szpunar υπενθυμίζει καταρχάς ότι η οδηγία εφαρμόζεται στους παρανόμως διαμένοντες στο έδαφος κράτους μέλους υπηκόους τρίτων χωρών και ότι, κατά τη νομολογία του Δικαστηρίου, η οδηγία αυτή δεν απαγορεύει να επιβληθεί σε παρανόμως διαμένοντα υπήκοο τρίτης χώρας ποινή φυλακίσεως σε δύο περιπτώσεις: 1) όταν έχει εφαρμοστεί η διαδικασία επιστροφής που προβλέπει η οδηγία 2008/115 και ο αλλοδαπός παραμένει παράνομα στο έδαφος του κράτους μέλους χωρίς να συντρέχει κάποιος δικαιολογητικός λόγος [2] και 2) όταν η διαδικασία επιστροφής έχει εφαρμοστεί και το εν λόγω πρόσωπο εισέρχεται εκ νέου στην επικράτεια του ίδιου κράτους μέλους κατά παράβαση απαγορεύσεως εισόδου [3].

Ο γενικός εισαγγελέας φρονεί ότι η οδηγία εφαρμόζεται στην περίπτωση της S. Affum. Η οδηγία δεν θα μπορούσε να εφαρμοστεί αν η S. Affum είχε συλληφθεί κατά την είσοδό της στον χώρο Σένγκεν από τα εξωτερικά σύνορα. Η S. Affum δεν σκοπούσε όμως να εισέλθει στον χώρο Σένγκεν (στον οποίο βρισκόταν ήδη λόγω της διαμονής της στο Βέλγιο και τη Γαλλία) αλλά να εξέλθει από τον χώρο Σένγκεν (δεδομένου ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν εντάσσεται στον χώρο Σένγκεν).

------------------------------------------------------------------------

1 Οδηγία 2008/115/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών (ΕΕ L 348, σ. 98).

2 Απόφαση του Δικαστηρίου της 6ης Δεκεμβρίου 2011, Achughbabian (υπόθεση C-329/11, βλ. AT αριθ. 133/11).

3 Απόφαση του Δικαστηρίου της 1ης Οκτωβρίου 2015, Celaj (υπόθεση C-290/14, βλ. AT αριθ. 112/15).