Περίληψη: Προστασία προσωπικότητας – Παράνομη προσβολή προσωπικότητας – Προστασία περιβάλλοντος – Εγκατάσταση κεραιών κινητής τηλεφωνίας – Εκπομπή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας – Αποδεικτικά στοιχεία -. Συμπεριφορά με την οποία προσβάλλεται η κοινή χρήση ή η κοινή ωφέλεια κοινού σε όλους ή κοινόχρηστου πράγματος, συνιστά παράνομη προσβολή, κατ’ άρθρο 57 του ΑΚ, διότι προσκρούει στο άρθ. 970 ΑΚ, και ταυτόχρονα αντιβαίνει στην αρχή που καθιερώνει η διάταξη του άρθρου 24 του Συντάγματος. Ενδεχόμενη επίκληση και άλλης προστατευτικής του περιβάλλοντος διάταξης ενισχύει με την ιδρυτική της ευθύνης διάταξη της ΑΚ 57, δεν είναι όμως αναγκαία για την κατάφαση του παρανόμου. Για την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 57 του Α,Κ. δεν αρκεί μόνον η προσβολή της προσωπικότητας κάποιου με τη διατάραξη των ζωτικών περιβαλλοντικών του στοιχείων, αλλά απαιτείται επιπλέον η προσβολή να είναι παράνομη, κι αυτό συμβαίνει, κατά μία άποψη, όταν η προσβολή γίνεται κατά παράβαση ρητής διάταξης νόμο), ενώ κατ’ άλλη άποψη, την οποία ακολουθεί και το παρόν δικαστήριο, και όταν υπάρχει οποιαδήποτε κοινωνικά απρόσφορη επέμβαση στη σφαίρα του συγκεκριμένου κάθε φορά αγαθού, η οποία λαμβάνει χώρα χωρίς προς τούτο δικαίωμα ή με την άσκηση μεν δικαιώματος, που όμως είτε είναι μικρότερης σπουδαιότητας από το προσβαλλόμενο είτε ασκείται υπό περιστάσεις που καθιστούν την άσκηση του καταχρηστική κατ’ άρθρα 281 του ΑΚ και 25 παρ. 3 του Συντάγματος.
Απόρριψη αίτησης απομάκρυνσης κεραίας κινητής τηλεφωνίας για περιβαλλοντικούς λόγους εφόσον οι αιτούντες δεν επικαλούνται κάποια ερευνά και έκθεση της αρμόδιας Ε.Ε.Α.Ε. ή άλλων αρμοδίων φορέων, όπως το ΥΠΕΧΩΔΕ και το Υπουργείο Υγείας, που να διαπιστώνει ότι εκπέμπονται από τον ανωτέρω σταθμό επικίνδυνες για τους κατοίκους και περιοίκους ακτινοβολίες και ηλεκτρομαγνητικά κύματα σε επίπεδα υψηλότερα τόσο από τα διεθνώς ανεκτά όρια ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, όσο και από αυτά που ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία της χώρας μας, αν και υπήρχε η προς τούτο ευχέρεια, με την υποβολή αιτήματος διενέργειας μετρήσεων σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο, και τα οποία όρια και μέτρα λήφθηκαν στο πλαίσιο της αρχής της προφύλαξης.
Απόρριψη αίτησης απομάκρυνσης κεραίας κινητής τηλεφωνίας για περιβαλλοντικούς λόγους εφόσον οι αιτούντες δεν επικαλούνται κάποια ερευνά και έκθεση της αρμόδιας Ε.Ε.Α.Ε. ή άλλων αρμοδίων φορέων, όπως το ΥΠΕΧΩΔΕ και το Υπουργείο Υγείας, που να διαπιστώνει ότι εκπέμπονται από τον ανωτέρω σταθμό επικίνδυνες για τους κατοίκους και περιοίκους ακτινοβολίες και ηλεκτρομαγνητικά κύματα σε επίπεδα υψηλότερα τόσο από τα διεθνώς ανεκτά όρια ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, όσο και από αυτά που ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία της χώρας μας, αν και υπήρχε η προς τούτο ευχέρεια, με την υποβολή αιτήματος διενέργειας μετρήσεων σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο, και τα οποία όρια και μέτρα λήφθηκαν στο πλαίσιο της αρχής της προφύλαξης.
ΑΠΟΦΑΣΗ 18633/2012
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από την Πρόεδρο Πρωτοδικών Κωνσταντία Εμμανουηλίδου, που ορίσθηκε με κλήρωση σύμφωνα με το νόμο.
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριό του στις 13-3-2012, χωρίς τη σύμπραξη γραμματέα, για να δικάσει την αίτηση με αριθμό καταθέσεως 14127/7-4-2011 και αντικείμενο προσωρινή ρύθμιση κατάστασης, μεταξύ:
ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ: …, οι οποίοι παραστάθηκαν δια του πληρεξουσίου τους δικηγόρου ΙΜ.
ΤΗΣ ΚΑΘ’ ΗΣ Η ΑΙΤΗΣΗ: Της ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία «.......... ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ», με το διακριτικό τίτλο «........», με έδρα το ......... (............), νομίμως εκπροσωπουμένης, η οποία παραστάθηκε δια των πληρεξουσίων της δικηγόρων ΓΣ και ΠΚ
ΚΑΤΑ τη συζήτηση της αίτησης οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτοί.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ο σεβασμός και η προστασία των αξιών που συνθέτουν την υπόσταση του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της πολιτείας (άρθρο 2 παρ.1 του Συντάγματος), ενώ οι συνταγματικές διατάξεις καθιερώνουν επίσης το δικαίωμα ανάπτυξης της προσωπικότητας (άρθρο 5 παρ. 1), το οποίο θεωρείται ως «κύριο θεμελιώδες δικαίωμα» (Μάνεση, Ατομικές ελευθερίες, ο. 105 επ., Παπαντωνίου, ΓενΑρχ, παρ. 27, Ράικο, Παραδόσεις συνταγματικού δικαίου, τ. Β’, τεύχος β σ. 23). Περαιτέρω, κατά τη διάταξη του άρθρου 57 εδ. α’ του Α.Κ. «όποιος προσβάλλεται παράνομα στην προσωπικότητά του έχει δικαίωμα να απαιτήσει να αρθεί η προσβολή και να μην επαναληφθεί στο μέλλον». Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι επί της προσβολής της προσωπικότητας, η οποία αποτελεί το σύνολο των αξιών που απαρτίζουν την ουσία του ανθρώπου, και στο επ’ αυτής δικαίωμα περικλείονται τα έννομα αγαθά της τιμής, της ζωής, της υπόληψης, της υγείας, της ελευθερίας, της σωματικής ακεραιότητας, του απόρρητου της ιδιωτικής ζωής, της εικόνας του προσώπου, κ.λ.π., τα οποία δεν αποτελούν αυτοτελή δικαιώματα, αλλά επιμέρους εκδηλώσεις, εκφάνσεις ή πλευρές του ενιαίου δικαιώματος επί της ιδίας προσωπικότητας, έτσι ώστε η προσβολή οποιασδήποτε έκφανσης αυτής να σημαίνει και προσβολή της συνολικής έννοιας προσωπικότητα (ΑΠ 195/2007 ΝΟΜΟΣ), ο νόμος καθιερώνει αντικειμενική ευθύνη του προσβαλλόντος ως προς την αξίωση για την άρση της προσβολής και την παράλειψη αυτής στο μέλλον (ΑΠ 1143/2003, ΕΛΔ 46, 394, ΕφΑθ 1688/1998, ΕλΔ 39, 667, ΕφΑθ 12154/1990, ΕλΔ 32, 1673).
Συνεπώς, το άρθρο 57 Α Κ συνιστά μία γενική ρήτρα και αποτελεί συγκερασμό των συνταγματικών διατάξεων των άρθρων 2 παρ. 1 και 5 παρ. 1, με συνέπεια στο δικαίωμα της προσωπικότητας να περιλαμβάνεται τόσο ο σεβασμός της αξίας του ανθρώπου, που είναι και ο πυρήνας του δικαιώματος, όσο και η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας. Ένα από τα αγαθά που απαρτίζουν την προσωπικότητα του ατόμου είναι και το περιβάλλον, φυσικό και πολιτιστικό, το οποίο είναι ο ζωτικός χώρος μέσα στον οποίο αναπτύσσεται, κινείται και δημιουργεί ο άνθρωπος, εφόσον δε συνιστά βασικό στοιχείο της ζωής του και συνεπώς είναι αναπόσπαστο μέρος της προσωπικότητάς του, η προσβολή του παρέχει αγώγιμη αξίωση θεμελιούμενη στο ανωτέρω άρθρο 57 του ΑΚ εναντίον εκείνου, από τη δράση του οποίου προέρχεται η βλαπτική ενέργεια, που αποτελεί την αιτία επιβάρυνσης του περιβάλλοντος (ΜονΠρΗρακ 802/2003 ΝΟΜΟΣ). Περαιτέρω, η προστασία των περιβαλλοντικών στοιχείων σε επίπεδο ιδιωτικού δικαίου, ως περιβάλλοντος οριοθετουμένου κατά το δίκαιο αυτό, του συνόλου των αγαθών που συνθέτουν το ζωτικό χώρο του ανθρώπου και περιλαμβάνει όλα τα φυσικά και τεχνητά αγαθά χάρη στα οποία δημιουργείται και αναπτύσσεται η προσωπικότητα του ατόμου και τα οποία είναι απαραίτητα για την επιβίωση, την υγιεινή διαβίωση και την εξασφάλιση ποιότητας ζωής, μπορεί να επιτευχθεί με την ενεργοποίηση των διατάξεων του ΑΚ για τα κοινά σε όλους και για τα κοινής χρήσεως πράγματα (άρθρα 966 και 967 του Α.Κ., βλ. ΜΠρΒολ 1503/2004, Αρμ 2005, 12, I. Καράκωστα, Περιβάλλον και Δίκαιο, 2006, σελ. 354 επ.), όπως είναι ο ατμοσφαιρικός αέρας, η θάλασσα, τα γλυκά νερά, που εντάσσονται στην ευρύτερη έννοια του περιβάλλοντος (γήινου, υδάτινου, αέρινου) και συμπίπτουν σε μεγάλο βαθμό με τα σημαντικότερα αγαθά. Το δικαίωμα χρήσης των εν λόγω πραγμάτων αποτελεί ιδιωτικού δικαίου έκφανση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος στο περιβάλλον (άρθρο 24 του Συντάγματος), όπως αυτό έμμεσα τριτενεργεί μέσω των ως άνω διατάξεων των άρθρων 57 και 967 επ. του Α.Κ. (Καρακατσάνη, «Η προστασία των περιβαλλοντικών αγαθών μέσα από τη νομολογία των πολιτικών δικαστηρίων», ΝοΒ 41, 45 επ., ΜονΠρΚορ 2145/2002, ΕλΔ 44, 1426). Σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, το Σύνταγμα αναγνωρίζει και προστατεύει με διαφορετικές διατάξεις την αξία και την προσωπικότητα του ανθρώπου αφενός, και το δικαίωμα στο περιβάλλον αφετέρου, ωστόσο, τα πιο πάνω έννομα αγαθά είναι αλληλένδετα και αλληλοσυμπληρούμενα, με την έννοια ότι κάθε υποβάθμιση του δεύτερου συνεπάγεται και προσβολή της αξίας του ανθρώπου και της προσωπικότητάς του, και αντίστροφα, η προσβολή της αξίας του ανθρώπου όταν στρέφεται εναντίον αγαθών που αποτελούν το απαραίτητο για την ανάπτυξη και εκδήλωση της προσωπικότητας φυσικό και πολιτιστικό πλαίσιο, δηλαδή το περιβάλλον, αποτελεί, συγχρόνως και προσβολή του περιβάλλοντος (I. Καράκωστα, Περιβάλλον και Δίκαιο, 2006, σελ. 351 επ.).
Εξάλλου, για την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 57 του Α,Κ. δεν αρκεί μόνον η προσβολή της προσωπικότητας κάποιου με τη διατάραξη των ζωτικών περιβαλλοντικών του στοιχείων, αλλά απαιτείται επιπλέον η προσβολή να είναι παράνομη, τούτο δε συμβαίνει, κατά μία άποψη, όταν η προσβολή γίνεται κατά παράβαση ρητής διάταξης νόμου (ΑΠ 718/2001 ΕλΔ 42, 942), ενώ κατ’ άλλη άποψη, την οποία ακολουθεί και το παρόν δικαστήριο, και όταν υπάρχει οποιαδήποτε κοινωνικά απρόσφορη επέμβαση στη σφαίρα του συγκεκριμένου κάθε φορά αγαθού, η οποία λαμβάνει χώρα χωρίς προς τούτο δικαίωμα ή με την άσκηση μεν δικαιώματος, που όμως είτε είναι μικρότερης σπουδαιότητας από το προσβαλλόμενο είτε ασκείται υπό περιστάσεις που καθιστούν την άσκηση του καταχρηστική κατ’ άρθρα 281 του ΑΚ και 25 παρ. 3 του Συντάγματος (ΑΠ 195/2007 ΝΟΜΟΣ), δηλαδή δεν απαιτείται να είναι η προσβάλλουσα το αγαθό συμπεριφορά απαγορευμένη από ειδική διάταξη νόμου, αλλά αρκεί το ότι είναι βλαπτική και κοινωνικά απρόσφορη και μόνο. Ενόψει της σύγκρουσης των προστατευομένων αγαθών προς τα προστατευόμενα αγαθά της προσωπικότητας των άλλων ή προς το συμφέρον της ολότητας, θα πρέπει ν’ αξιολογούνται και να σταθμίζονται στη συγκεκριμένη περίπτωση τα συγκρινόμενα έννομα αγαθά και συμφέροντα για τη διακρίβωση της ύπαρξης προσβολής του δικαιώματος επί της προσωπικότητας και ο παράνομος χαρακτήρας της (ΑΠ 195/2007, ό.π.). Η προστασία του ίδιου δικαιώματος, όταν συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις, επιτυγχάνεται και με τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων, εφόσον υπάρχει κατεπείγουσα περίπτωση ή επικείμενος κίνδυνος, στοιχεία που θεωρούνται ότι υφίστανται διαρκώς στην περίπτωση παρεμπόδισης της χρήσης κοινοχρήστου πράγματος, γιατί η αντίστοιχη ανάγκη χρήσης του είναι διαρκής, απρόβλεπτη και πολυπρόσωπη (ΜΠρΛαρ 3867/2005, Δικογραφία 2005, 557, ΜΠρΘεσ 9069/2005 ΝΟΜΟΣ, ΜΠρΘεσ 16242/2003, Αρμ 2005, 1202). Συνεπώς, συμπεριφορά με την οποία προσβάλλεται η κοινή χρήση ή η κοινή ωφέλεια κοινού σε όλους ή κοινόχρηστου πράγματος, συνιστά παράνομη προσβολή, κατ’ άρθρο 57 του ΑΚ, διότι προσκρούει στην ΑΚ 970, και ταυτόχρονα αντιβαίνει στην αρχή που καθιερώνει η διάταξη του άρθρου 24 του Συντάγματος.
Συνεπώς, το άρθρο 57 Α Κ συνιστά μία γενική ρήτρα και αποτελεί συγκερασμό των συνταγματικών διατάξεων των άρθρων 2 παρ. 1 και 5 παρ. 1, με συνέπεια στο δικαίωμα της προσωπικότητας να περιλαμβάνεται τόσο ο σεβασμός της αξίας του ανθρώπου, που είναι και ο πυρήνας του δικαιώματος, όσο και η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας. Ένα από τα αγαθά που απαρτίζουν την προσωπικότητα του ατόμου είναι και το περιβάλλον, φυσικό και πολιτιστικό, το οποίο είναι ο ζωτικός χώρος μέσα στον οποίο αναπτύσσεται, κινείται και δημιουργεί ο άνθρωπος, εφόσον δε συνιστά βασικό στοιχείο της ζωής του και συνεπώς είναι αναπόσπαστο μέρος της προσωπικότητάς του, η προσβολή του παρέχει αγώγιμη αξίωση θεμελιούμενη στο ανωτέρω άρθρο 57 του ΑΚ εναντίον εκείνου, από τη δράση του οποίου προέρχεται η βλαπτική ενέργεια, που αποτελεί την αιτία επιβάρυνσης του περιβάλλοντος (ΜονΠρΗρακ 802/2003 ΝΟΜΟΣ). Περαιτέρω, η προστασία των περιβαλλοντικών στοιχείων σε επίπεδο ιδιωτικού δικαίου, ως περιβάλλοντος οριοθετουμένου κατά το δίκαιο αυτό, του συνόλου των αγαθών που συνθέτουν το ζωτικό χώρο του ανθρώπου και περιλαμβάνει όλα τα φυσικά και τεχνητά αγαθά χάρη στα οποία δημιουργείται και αναπτύσσεται η προσωπικότητα του ατόμου και τα οποία είναι απαραίτητα για την επιβίωση, την υγιεινή διαβίωση και την εξασφάλιση ποιότητας ζωής, μπορεί να επιτευχθεί με την ενεργοποίηση των διατάξεων του ΑΚ για τα κοινά σε όλους και για τα κοινής χρήσεως πράγματα (άρθρα 966 και 967 του Α.Κ., βλ. ΜΠρΒολ 1503/2004, Αρμ 2005, 12, I. Καράκωστα, Περιβάλλον και Δίκαιο, 2006, σελ. 354 επ.), όπως είναι ο ατμοσφαιρικός αέρας, η θάλασσα, τα γλυκά νερά, που εντάσσονται στην ευρύτερη έννοια του περιβάλλοντος (γήινου, υδάτινου, αέρινου) και συμπίπτουν σε μεγάλο βαθμό με τα σημαντικότερα αγαθά. Το δικαίωμα χρήσης των εν λόγω πραγμάτων αποτελεί ιδιωτικού δικαίου έκφανση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος στο περιβάλλον (άρθρο 24 του Συντάγματος), όπως αυτό έμμεσα τριτενεργεί μέσω των ως άνω διατάξεων των άρθρων 57 και 967 επ. του Α.Κ. (Καρακατσάνη, «Η προστασία των περιβαλλοντικών αγαθών μέσα από τη νομολογία των πολιτικών δικαστηρίων», ΝοΒ 41, 45 επ., ΜονΠρΚορ 2145/2002, ΕλΔ 44, 1426). Σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, το Σύνταγμα αναγνωρίζει και προστατεύει με διαφορετικές διατάξεις την αξία και την προσωπικότητα του ανθρώπου αφενός, και το δικαίωμα στο περιβάλλον αφετέρου, ωστόσο, τα πιο πάνω έννομα αγαθά είναι αλληλένδετα και αλληλοσυμπληρούμενα, με την έννοια ότι κάθε υποβάθμιση του δεύτερου συνεπάγεται και προσβολή της αξίας του ανθρώπου και της προσωπικότητάς του, και αντίστροφα, η προσβολή της αξίας του ανθρώπου όταν στρέφεται εναντίον αγαθών που αποτελούν το απαραίτητο για την ανάπτυξη και εκδήλωση της προσωπικότητας φυσικό και πολιτιστικό πλαίσιο, δηλαδή το περιβάλλον, αποτελεί, συγχρόνως και προσβολή του περιβάλλοντος (I. Καράκωστα, Περιβάλλον και Δίκαιο, 2006, σελ. 351 επ.).
Εξάλλου, για την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 57 του Α,Κ. δεν αρκεί μόνον η προσβολή της προσωπικότητας κάποιου με τη διατάραξη των ζωτικών περιβαλλοντικών του στοιχείων, αλλά απαιτείται επιπλέον η προσβολή να είναι παράνομη, τούτο δε συμβαίνει, κατά μία άποψη, όταν η προσβολή γίνεται κατά παράβαση ρητής διάταξης νόμου (ΑΠ 718/2001 ΕλΔ 42, 942), ενώ κατ’ άλλη άποψη, την οποία ακολουθεί και το παρόν δικαστήριο, και όταν υπάρχει οποιαδήποτε κοινωνικά απρόσφορη επέμβαση στη σφαίρα του συγκεκριμένου κάθε φορά αγαθού, η οποία λαμβάνει χώρα χωρίς προς τούτο δικαίωμα ή με την άσκηση μεν δικαιώματος, που όμως είτε είναι μικρότερης σπουδαιότητας από το προσβαλλόμενο είτε ασκείται υπό περιστάσεις που καθιστούν την άσκηση του καταχρηστική κατ’ άρθρα 281 του ΑΚ και 25 παρ. 3 του Συντάγματος (ΑΠ 195/2007 ΝΟΜΟΣ), δηλαδή δεν απαιτείται να είναι η προσβάλλουσα το αγαθό συμπεριφορά απαγορευμένη από ειδική διάταξη νόμου, αλλά αρκεί το ότι είναι βλαπτική και κοινωνικά απρόσφορη και μόνο. Ενόψει της σύγκρουσης των προστατευομένων αγαθών προς τα προστατευόμενα αγαθά της προσωπικότητας των άλλων ή προς το συμφέρον της ολότητας, θα πρέπει ν’ αξιολογούνται και να σταθμίζονται στη συγκεκριμένη περίπτωση τα συγκρινόμενα έννομα αγαθά και συμφέροντα για τη διακρίβωση της ύπαρξης προσβολής του δικαιώματος επί της προσωπικότητας και ο παράνομος χαρακτήρας της (ΑΠ 195/2007, ό.π.). Η προστασία του ίδιου δικαιώματος, όταν συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις, επιτυγχάνεται και με τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων, εφόσον υπάρχει κατεπείγουσα περίπτωση ή επικείμενος κίνδυνος, στοιχεία που θεωρούνται ότι υφίστανται διαρκώς στην περίπτωση παρεμπόδισης της χρήσης κοινοχρήστου πράγματος, γιατί η αντίστοιχη ανάγκη χρήσης του είναι διαρκής, απρόβλεπτη και πολυπρόσωπη (ΜΠρΛαρ 3867/2005, Δικογραφία 2005, 557, ΜΠρΘεσ 9069/2005 ΝΟΜΟΣ, ΜΠρΘεσ 16242/2003, Αρμ 2005, 1202). Συνεπώς, συμπεριφορά με την οποία προσβάλλεται η κοινή χρήση ή η κοινή ωφέλεια κοινού σε όλους ή κοινόχρηστου πράγματος, συνιστά παράνομη προσβολή, κατ’ άρθρο 57 του ΑΚ, διότι προσκρούει στην ΑΚ 970, και ταυτόχρονα αντιβαίνει στην αρχή που καθιερώνει η διάταξη του άρθρου 24 του Συντάγματος.
Ενδεχόμενη επίκληση και άλλης προστατευτικής του περιβάλλοντος διάταξης ενισχύει με την ιδρυτική της ευθύνης διάταξη της ΑΚ 57, δεν είναι όμως αναγκαία για την κατάφαση του παρανόμου. Περαιτέρω, η αξίωση για παράλειψη της προσβολής του δικαιώματος επί της προσωπικότητας αποβλέπει στην αποτροπή νέων προσβολών στο μέλλον. Αγωγή για παράλειψη παρέχεται ακόμη και αν δεν πραγματοποιήθηκε η προσβολή, αλλά υπάρχουν βάσιμες απειλές για την επέλευσή της (Γαζή ΓενΑρχ, παρ. 44, Σημαντήρα, ΓενΑρχ, αρ. 544, Καρακατσάνη σε Γεωργιάδη-Σταθόπουλο, ΑΚ, άρθρο 57, αριθ. 17, Παπαντωνίου, ΓενΑρχ, παρ. 28), Ειδικότερα, η φύση των περιβαλλοντικών αγαθών, ο ευπαθής χαρακτήρας τους και οι συχνά ανυπέρβλητες δυσχέρειες που εμφανίζονται κατά την προσπάθεια αποκατάστασης των σχετικών ζημιών καθιστούν επιβεβλημένη από τη φύση του πράγματος, την προληπτική δράση ως αναγκαίο όρο για την αποτελεσματική προστασία τους, κατά συμμόρφωση και με την αρχή της προφύλαξης και της πρόληψης, που καθιερώνεται τόσο στο άρθρο 174 παρ. 2 ΣυνθΕΚ, όσο και στη Διακήρυξη του Ρίο του 1992 (15η αρχή), στην οποία εξαγγέλλεται ότι η προστασία του περιβάλλοντος πρέπει να προσεγγίζεται κατά βάση ως προληπτική δράση. Είναι, συνεπώς, δυνατό, η προληπτική αγωγή για παράλειψη να συνιστά το μόνο αποτελεσματικό μέσο προκειμένου να αποφευχθεί η ολοκληρωτική και ανεπανόρθωτη καταστροφή στοιχείου του ζωτικού χώρου. Το παραδεκτό της προληπτικής αγωγής για παράλειψη γεννά ειδική ενοχή του εναγομένου να παραλείψει την απειλούμενη προσβολή (άρθρο 947 του ΚΠολΔ). Εξάλλου, η ανωτέρω αρχή της προφύλαξης διατυπώθηκε για να νομιμοποιήσει την αντιμετώπιση περιπτώσεων, οι οποίες δεν εμπίπτουν στο παραδοσιακό πεδίο της προληπτικής δράσης του κράτους, ιδίως όταν τα επιστημονικά δεδομένα είναι ανεπαρκή ή αβέβαια και όπου υπάρχουν ενδείξεις, χάρη σε μία προκαταρκτική αντικειμενική επιστημονική αξιολόγηση, ότι είναι λογικό να υπάρχουν ανησυχίες για το ότι τα εν δυνάμει επικίνδυνα αποτελέσματα για το περιβάλλον και την υγεία του ανθρώπου, των ζώων ή των φυτών είναι ασυνεπή με το επιδιωκόμενο επίπεδο προστασίας. Δηλαδή η προφύλαξη επιτρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο ανάληψης δράσης – θετικά μέτρα ή απαγορεύσεις – κατά μιας δραστηριότητας ακόμη και όταν υφίσταται επιστημονική αβεβαιότητα ως προς την επικινδυνότητα της δραστηριότητας αυτής. Βεβαίως υπάρχει μια επιστημονική αφετηρία για να διαπιστωθεί ότι n συγκεκριμένη δραστηριότητα μπορεί να οδηγήσει σε κάποιες δυσμενείς επιπτώσεις για το περιβάλλον, διότι στην αντίθετη περίπτωση, η επίκληση της αρχής θα μπορούσε να γίνει κατά τρόπο καταχρηστικό ή και αυθαίρετο (Ι.Καράκωστα Περιβάλλον και Δίκαιο έκδ.2006, σελ. 38 επάμ., Κρεμλή/Μπάλια/Σηφάκη, Η αρχή της προφύλαξης, 2004, σελ. 22). Περαιτέρω, με την υπ’ αριθ.53571/3839/6-9-2000 κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Υγείας και Πρόνοιας και Μεταφορών και Επικοινωνιών (ΦΕΚ 1105/6-9-2000 τ. Β’), με θέμα «Μέτρα προφύλαξης του κοινού από τη λειτουργία κεραιών εγκατεστημένων στην ξηρά», η Ελλάδα θέσπισε υποχρεωτικά μέτρα για την προστασία του πληθυσμού από την έκθεση στα ηλεκτρομαγνητικά πεδία, συμμορφούμενη στο περιεχόμενο της Σύστασης του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 12ης ίουλίου 1999 «Σχετικά με τον περιορισμό της έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία (0 Hz- 300 GHz)», σύμφωνα δε με τη διάταξη του άρθρου 12 εδ. λβ’ του ν. 3431/2006 (ΦΕΚ 13/3-2-2006, τ. Α’), η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (Ε.Ε.Τ.Τ}, η οποία αποτελεί την Εθνική Ρυθμιστική Αρχή (NRA) σε θέματα παροχής δικτύων και υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, συναφών ευκολιών και συναφών υπηρεσιών, είναι ανεξάρτητη διοικητική αρχή. με έδρα την Αθήνα και απολαμβάνει διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας, χορηγεί τις άδειες κατασκευής κεραιών σταθμών στην ξηρά, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και εκδίδει κάθε αναγκαία κανονιστική πράξη για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της, η οποία περιλαμβάνει ιδίως τη διαδικασία χορήγησης της άδειας κατασκευής, τους όρους συνεγκατάστασης ή από κοινού χρήσης ευκολιών, τις προϋποθέσεις ταυτοποίησης της κάθε κατασκευής κεραίας, τις διαδικασίες τροποποίησης ή ανάκλησης των αδειών.
Περαιτέρω, από τις διατάξεις του άρθρου 31 του ως άνω ν. 3431/2006 : «1…, 2. Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (Ε.Ε.Α.Ε.) είτε δια των οργάνων της ή με συνεργεία που έχουν ειδικά προς τούτο εξουσιοδοτηθεί από αυτήν, υποχρεούται να ελέγχει την τήρηση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από κάθε κεραία : α) αυτεπαγγέλτως και κατά τρόπο δειγματοληπτικό, ετησίως σε ποσοστό 20% τουλάχιστον των αδειοδοτημένων από την Ε.Ε.Τ.Τ κεραιών, που λειτουργούν εντός σχεδίου πόλεως, β) κατόπιν αίτησης εκ μέρους της Ε.Ε.Τ.Τ ή οποιουδήποτε φυσικού ή νομικού προσώπου που έχει έννομο συμφέρον, εντός είκοσι εργασίμων ημερών από την υποβολή του σχετικού αιτήματος. Στην περίπτωση αυτή η Ε.Α.Ε.Ε. υποχρεούται να γνωστοποιεί αμέσως τα αποτελέσματα του ελέγχου στον αιτούντα και στον κάτοχο της κατασκευής κεραίας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Μεταφορών και Επικοινωνιών, κατόπιν εισήγησης της Ε.Ε.Α.Ε. καθορίζεται ο τρόπος διενέργειας των μετρήσεων και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια. 34…, 6…, 7…; 8…, 9. Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου απαγορεύεται η εγκατάσταση κατασκευής κεραίας, για την οποία δεν έχει υποβληθεί και εγκριθεί από την Ε.ΕΑΕ. μελέτη, που αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν χώροι γύρω από την κεραία ελεύθερα προσπελάσιμοι από το γενικό πληθυσμό, στους οποίους τα όρια έκθεσης υπερβαίνουν το 70% των τιμών, που καθορίζονται στα άρθρα 2-4 της υπ’ αριθ. 53571/3839/6-9-2000 κοινής υπουργικής απόφασης ή στην εκάστοτε ισχύουσα αντίστοιχη κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Μεταφορών και Επικοινωνιών. 10. Σε περίπτωση εγκατάστασης κατασκευής κεραίας σε απόσταση μέχρι 300 μέτρων από την περίμετρο κτιριακών εγκαταστάσεων, βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων, τα όρια έκθεσης του κοινού απαγορεύεται να υπερβαίνουν το 60% των τιμών που καθορίζονται στα άρθρα 2-4 της υπ’ αριθ. 53571/3839/8-9-2000 κοινής υπουργικής απόφασης ή στην εκάστοτε ισχύουσα αντίστοιχη κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Μεταφορών και Επικοινωνιών. 11…, 12…, 13.., 14…, 15…, 16…, 17. Η περιβαλλοντική αδειοδότηση προηγείται της χορήγησης άδειας εγκατάστασης κατασκευών κεραιών από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Η Περιβαλλοντική Μελέτη κατατίθεται από τον κάτοχο του σταθμού ή τον εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του, που μπορεί να είναι και νομικό πρόσωπο, στην οικεία Γενική Γραμματεία της Περιφέρειας, σύμφωνα με το ν. 1650/1986, η οποία, εντός προθεσμίας δέκα ημερών από της καταθέσεώς της, την αποστέλλει για γνωμοδότηση στην Ε.ΕΑΕ. Η οικεία Γενική Γραμματεία Περιφέρειας αποφαίνεται περί της υποβληθείσας Μελέτης, μετά τη σύμφωνη γνώμη της Ε.ΕΑΕ. και η σχετική απόφαση κοινοποιείται και στον αιτούντα».
Περαιτέρω, από τις διατάξεις του άρθρου 31 του ως άνω ν. 3431/2006 : «1…, 2. Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (Ε.Ε.Α.Ε.) είτε δια των οργάνων της ή με συνεργεία που έχουν ειδικά προς τούτο εξουσιοδοτηθεί από αυτήν, υποχρεούται να ελέγχει την τήρηση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από κάθε κεραία : α) αυτεπαγγέλτως και κατά τρόπο δειγματοληπτικό, ετησίως σε ποσοστό 20% τουλάχιστον των αδειοδοτημένων από την Ε.Ε.Τ.Τ κεραιών, που λειτουργούν εντός σχεδίου πόλεως, β) κατόπιν αίτησης εκ μέρους της Ε.Ε.Τ.Τ ή οποιουδήποτε φυσικού ή νομικού προσώπου που έχει έννομο συμφέρον, εντός είκοσι εργασίμων ημερών από την υποβολή του σχετικού αιτήματος. Στην περίπτωση αυτή η Ε.Α.Ε.Ε. υποχρεούται να γνωστοποιεί αμέσως τα αποτελέσματα του ελέγχου στον αιτούντα και στον κάτοχο της κατασκευής κεραίας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Μεταφορών και Επικοινωνιών, κατόπιν εισήγησης της Ε.Ε.Α.Ε. καθορίζεται ο τρόπος διενέργειας των μετρήσεων και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια. 34…, 6…, 7…; 8…, 9. Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου απαγορεύεται η εγκατάσταση κατασκευής κεραίας, για την οποία δεν έχει υποβληθεί και εγκριθεί από την Ε.ΕΑΕ. μελέτη, που αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν χώροι γύρω από την κεραία ελεύθερα προσπελάσιμοι από το γενικό πληθυσμό, στους οποίους τα όρια έκθεσης υπερβαίνουν το 70% των τιμών, που καθορίζονται στα άρθρα 2-4 της υπ’ αριθ. 53571/3839/6-9-2000 κοινής υπουργικής απόφασης ή στην εκάστοτε ισχύουσα αντίστοιχη κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Μεταφορών και Επικοινωνιών. 10. Σε περίπτωση εγκατάστασης κατασκευής κεραίας σε απόσταση μέχρι 300 μέτρων από την περίμετρο κτιριακών εγκαταστάσεων, βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων, τα όρια έκθεσης του κοινού απαγορεύεται να υπερβαίνουν το 60% των τιμών που καθορίζονται στα άρθρα 2-4 της υπ’ αριθ. 53571/3839/8-9-2000 κοινής υπουργικής απόφασης ή στην εκάστοτε ισχύουσα αντίστοιχη κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Μεταφορών και Επικοινωνιών. 11…, 12…, 13.., 14…, 15…, 16…, 17. Η περιβαλλοντική αδειοδότηση προηγείται της χορήγησης άδειας εγκατάστασης κατασκευών κεραιών από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Η Περιβαλλοντική Μελέτη κατατίθεται από τον κάτοχο του σταθμού ή τον εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του, που μπορεί να είναι και νομικό πρόσωπο, στην οικεία Γενική Γραμματεία της Περιφέρειας, σύμφωνα με το ν. 1650/1986, η οποία, εντός προθεσμίας δέκα ημερών από της καταθέσεώς της, την αποστέλλει για γνωμοδότηση στην Ε.ΕΑΕ. Η οικεία Γενική Γραμματεία Περιφέρειας αποφαίνεται περί της υποβληθείσας Μελέτης, μετά τη σύμφωνη γνώμη της Ε.ΕΑΕ. και η σχετική απόφαση κοινοποιείται και στον αιτούντα».
Με την υπό κρίση αίτηση, οι αιτούντες εκθέτουν ότι η καθής η αίτηση ανώνυμη εταιρία στο δώμα της οικοδομής στη συμβολή των οδών στις Σαράντα Εκκλησιές Θεσσαλονίκης εγκατέστησε και λειτουργεί, για τις ανάγκες εξυπηρέτησης των συνδρομητών της, σταθμό βάσης κεραίας κινητής τηλεφωνίας εντός ψευδοκαμινάδας, καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας’ ότι από την εγκατάσταση και λειτουργία του συστήματος αυτού εκπέμπεται ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, με αποτέλεσμα να προκαλείται από την έκθεση των ίδιων, ως κατοίκων της υπόψη περιοχής, στην ακτινοβολία αυτή ανεπανόρθωτη βλάβη της υγείας τους και επιπροσθέτως επιβαρύνεται από την εκπομπή αυτή το περιβάλλον, με συνέπεια να προσβάλλεται η προσωπικότητα τους. Με βάση τα πραγματικά αυτά περιστατικά και επικαλούμενοι οι αιτούντες επείγουσα περίπτωση και επικείμενο κίνδυνο ζητούν να ληφθούν ασφαλιστικά μέτρα, με τη μορφή της προσωρινής ρύθμισης κατάστασης, ώστε να απαγορευθεί προσωρινά η λειτουργία του εγκατεστημένου στο ανωτέρω ακίνητο σταθμού βάσης κινητής τηλεφωνίας, να απειληθεί εις βάρος της καθής χρηματική ποινή ύψους 5000 ευρώ για κάθε περίπτωση μη συμμόρφωσης της προς το διατακτικό της εκδοθησόμενης απόφασης και να καταδικαστεί η καθής στα δικαστικά τους έξοδα.
Η αίτηση αρμοδίως εισάγεται ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, προκειμένου να συζητηθεί κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 682, 683, 686 επόμ. του ΚΠολΔ), πλην όμως κρίνεται απορριπτέα ως απαράδεκτη ένεκα της αοριστίας της , καθόσον δεν περιέχει αυτή όλα τα κατά νόμο αναγκαία στοιχεία, δηλαδή εκείνα που προσδιορίζουν το ασφαλιστέο δικαίωμα των αιτούντων προς προστασία του οποίου επιδιώκεται το ασφαλιστικό μέτρο (άρθρο 57 του Α.Κ.) και την έννοια της επείγουσας περίπτωσης και του επικειμένου κινδύνου, κατά παραδοχή ως βάσιμου του περί αοριστίας ισχυρισμού της καθής. Τούτο διότι, μέχρι σήμερα, παρότι στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει ανεπτυγμένο δίκτυο κινητής τηλεφωνίας και πολλές κεραίες είναι εγκατεστημένες σε κτίρια, σε πολλές περιπτώσεις και δίπλα ή και πάνω από σχολεία και νοσοκομεία, δεν έχουν προκύψει επιστημονικά τεκμηριωμένες ενδείξεις ότι η εκπεμπόμενη από τις κεραίες ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, που είναι μη ιονίζουσα (μη ραδιενεργός) και για την προστασία του πληθυσμού και του περιβάλλοντος από αυτήν, αρμόδια υπηρεσία στην Ελλάδα είναι η Ε.Ε.Α.Ε., μπορεί να προκαλέσει κίνδυνο για τον ανθρώπινο οργανισμό, εφόσον τηρηθούν τα όρια ασφαλείας, που έχουν θεσπισθεί, ύστερα από σχετικές έρευνες και μελέτες, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη μείζονα σκέψη της παρούσας νομοθετήματα. Ωστόσο, οι αιτούντες δεν επικαλούνται μη τήρηση των ορίων αυτών ασφαλείας από την καθής ανώνυμη εταιρία, ενώ η προβολή από αυτούς της ανάκλησης από την Ε.Ε.Τ.Τ. της άδειας λειτουργίας του υπόψη σταθμού λόγω πολεοδομικών παραβάσεων εκ μέρους του ιδιοκτήτη της οικοδομής και της προσωρινής διακοπής λειτουργίας του σταθμού, δεν παραπέμπει ευθέως στη δυσμενή επίδραση αυτού με οποιονδήποτε τρόπο στην υγεία των κατοίκων της περιοχής, παρά επισύρει μόνον, η παράλειψη αυτή, τις προβλεπόμενες από το ν. 3431/2006 διοικητικές κυρώσεις, ενώ πρέπει να επισημανθεί ότι οι αιτούντες δεν επικαλούνται κάποια ερευνά και έκθεση της αρμόδιας Ε.Ε.Α.Ε. ή άλλων αρμοδίων φορέων, όπως το ΥΠΕΧΩΔΕ και το Υπουργείο Υγείας, που να διαπιστώνει ότι εκπέμπονται από τον ανωτέρω σταθμό επικίνδυνες για τους κατοίκους και περιοίκους ακτινοβολίες και ηλεκτρομαγνητικά κύματα σε επίπεδα υψηλότερα τόσο από τα διεθνώς ανεκτά όρια ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, όσο και από αυτά που ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία της χώρας μας, αν και υπήρχε η προς τούτο ευχέρεια, με την υποβολή αιτήματος διενέργειας μετρήσεων σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο, και τα οποία όρια και μέτρα λήφθηκαν στο πλαίσιο της αρχής της προφύλαξης, χωρίς να διαφαίνεται παράλειψη του νομοθέτη να λάβει υπόψη τους κινδύνους που έχουν επαρκές επιστημονικό έρεισμα, συνάδουν με την αρχή της αναλογικότητας, είναι δηλαδή, πρόσφορα, αναγκαία και κατάλληλα για την προφύλαξη της ανθρώπινης υγείας από τους ενδεχόμενους δυνητικούς κινδύνους της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, χωρίς από την άλλη πλευρά να συνεπάγονται υπέρμετρη δέσμευση της οικονομικής και επιχειρηματικής ελευθερίας των επιχειρήσεων, που δραστηριοποιούνται στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και δη της κινητής τηλεφωνίας. Ενόψει της μη αναφοράς στην ένδικη αίτηση όλων των παραπάνω, αναγκαίων στοιχείων για τον έλεγχο από το παρόν Δικαστήριο της τήρησης εκ μέρους της καθής ανώνυμης εταιρίας των νομοθετημένων ορίων ασφαλείας εκπομπής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, από την ποσότητα και ένταση της οποίας εξαρτάται το επιβλαβές για τον ανθρώπινο οργανισμό και η διαπίστωση της συνδρομής περίπτωσης προσβολής του δικαιώματος επί της προσωπικότητας των αιτούντων, και του εντεύθεν κινδύνου, από την παράλειψη αυτή, κλήσης και παροχής από το ίδιο δικαστήριο έννομης προστασίας της σωματικής ακεραιότητας και της υγείας των αιτούντων με βάση στοιχεία και ευρήματα μη επικαλούμενα και ακολούθως μη επιβεβαιούμενα από αυτούς, η κρινόμενη αίτηση πρέπει ν’ απορριφθεί (βλ.ΜονΠρΘεσ 3434/2011 και 21022/2011 αδημ), ενώ τα δικαστικά έξοδα θα συμψηφισθούν στο σύνολο τους μεταξύ των διαδίκων μερών, καθόσον η ερμηνεία των κανόνων δικαίου που εφαρμόσθηκαν ήταν ιδιαίτερα δυσχερής (άρθρο 179 του ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων.
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την αίτηση.
ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ τα δικαστικά έξοδα στο σύνολο τους μεταξύ των διαδίκων
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στη Θεσσαλονίκη, στις 13 Ιουλίου 2012, παρουσία και της γραμματέα .
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου