Άσκηση έφεσης από διάδικο που δικάσθηκε πρωτοδίκως ερήμην. Η έφεση λειτουργεί ως υποκατάστατο της καταργημένης αναιτιολόγητης ανακοπής ερημοδικίας και επιφέρει χωρίς έρευνα των λόγων της, την εξαφάνιση της εκκαλούμενης απόφασης και την αναδίκασή της από το Εφετείο. Αγωγή έμμισθου δικηγόρου σε ΝΠΔΔ με την οποία ζητεί να υποχρεωθεί το εναγόμενο να του καταβάλει χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί στο επίδομα θέσης ευθύνης, καθώς και έτερο ποσό που παρανόμως του παρακράτησε ως ειδική εισφορά αλληλεγγύης και ειδική εισφορά υπέρ ΟΑΕΔ. Ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 38 παρ. 2α του Ν 3986/2011. Αναγκαία προϋπόθεση για την υπαγωγή στο ΙΚΑ και κατ’ επέκταση στον ΟΑΕΔ είναι η έναντι αμοιβής παροχή εξαρτημένης εργασίας. Δικηγόρος ο οποίος παρέχει τις υπηρεσίες του με σχέση έμμισθης εντολής σε ΝΠΔΔ για να δικαιούται το επίδομα θέσης ευθύνης προϊσταμένου οποιουδήποτε επιπέδου απαιτείται να ασκεί καθήκοντα σε νόμιμα συνιστώμενη θέση προϊσταμένου νομικής υπηρεσίας, η οποία προβλέπεται ως οργανική μονάδα του ΝΠΔΔ οποιουδήποτε επιπέδου από τις οικείες καταστατικές διατάξεις ή τους καταστατικούς εσωτερικούς κανονισμούς του νομικού αυτού προσώπου.
ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
Αριθμός απόφασης 202/2020
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από την Δικαστή Μαρία Ζαχαριάδου, Εφέτη, την οποία όρισε ο Πρόεδρος Εφετών Πατρών και την Γραμματέα Αφροδίτη Γεωργίου.
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριο του, στην Πάτρα, στις 09.01.2020, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
ΤΟΥ ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ - ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΟΥ: ... τελούντος σε σχέση έμμισθης εντολής με το Π. Γ. Νοσοκομείο Πατρών, με Α.Φ.Μ. ..., ο οποίος εμφανίστηκε στο ακροατήριο του δικαστηρίου τούτου αυτοπροσώπως και κατέθεσε έγγραφες προτάσεις.
ΤΟΥ ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΟΥ - ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ: Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία «ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ - ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΒΟΗΘΕΙΑ», που εδρεύει στο Ρίο Πατρών και εκπροσωπείται νόμιμα από τον Διοικητή του, με Α.Φ.Μ. ... .' Δ.Ο.Υ Πατρών, το οποίο εκπροσωπήθηκε στο δικαστήριο από την πληρεξούσια δικηγόρο του ΠΒ του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών, η οποία παραστάθηκε και κατέθεσε έγγραφες προτάσεις.
Ο ενάγων και ήδη εκκαλών ... άσκησε την από 09.03.2015 (με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ./09.03.2015) αγωγή του ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών, ζητώντας να υποχρεωθεί το εναγόμενο να του καταβάλει το χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί στο επίδομα θέσης ευθύνης, καθώς και έτερο ποσό που παρανόμως του παρακράτησε ως ειδική εισφορά αλληλεγγύης και ειδική εισφορά υπέρ Ο.Α.Ε.Δ..
Το Μονομελές Πρωτοδικείο Πατρών εξέδωσε την υπ' αριθμ. 133/2017 απόφαση του, με την οποία έκανε δεκτή εν μέρει την αγωγή ως προς το επίδομα θέσης ευθύνης.
Την απόφαση αυτή προσβάλει αφενός ο ενάγων και ήδη εκκαλών ως προς το κεφάλαιο της, με το οποίο απερρίφθη η αγωγή του (ήτοι την παρακράτηση από το εναγόμενο της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και της ειδικής εισφοράς υπέρ Ο.Α.Ε.Δ.), με την από 04.04.2018 έφεση του (με αριθμό κατάθεσης ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών ./05.04.2018), αφετέρου το εναγόμενο Νοσοκομείο και ήδη εφεσίβλητο αλλά και εκκαλών αντίστοιχα ως προς το κεφάλαιο της περί αποδοχής του αγωγικού κονδυλίου επιδόματος θέσης ευθύνης, με την από 13.05.2018 (με αριθμό κατάθεσης ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών ./15.05.2018) έφεση του, οι οποίες συνεκδικάζονται, αμφότερες προσδιορίστηκαν μετά από αναβολή για την παραπάνω αναφερόμενη δικάσιμο και εγγράφηκαν στο πινάκιο.
Κατά τη συζήτηση των υποθέσεων ο εκκαλών - δικηγόρος αυτοπροσώπως αλλά και η πληρεξούσια δικηγόρος του εφεσίβλητου ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στις έγγραφες προτάσεις τους.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Φέρονται προς συζήτηση: 1) η από 04.04.2018 έφεση (με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ./05.04.2018) του εκκαλούντος δικηγόρου κατά του εφεσίβλητου Ν.Π.Δ.Δ. και 2) η από 13.05.2018 έφεση (με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ./15.05.2018) του εκκαλούντος Ν.Π.Δ.Δ. κατά του εφεσίβλητου και κατά της υπ' αριθμ. 133/2017 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών, που εκδόθηκε ερήμην του εναγόμενου Ν.Π.Δ.Δ., κατά τη διαδικασία των διαφορών από αμοιβές για την παροχή εργασίας, οι οποίες πρέπει να συνεκδικαστούν λόγω της πρόδηλης μεταξύ τους συνάφειας και προς μείωση των εξόδων, κατά την ίδια διαδικασία (άρθρο 246 ΚΠολΔ).
Η υπό 1) και από 04.04.2018 έφεση (με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ./05.04.2018) του εκκαλούντος δικηγόρου κατά του εφεσίβλητου Ν.Π.Δ.Δ. και κατά της ως άνω οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών, εκδόθηκε ερήμην του εναγόμενου και ήδη εφεσίβλητου, κατά τη διαδικασία των διαφορών από αμοιβές για την παροχή εργασίας και έκανε δεκτή εν μέρει την αγωγή, ασκήθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα, κατ' άρθρα 495 παρ. 1 - 2, 511, 513, 516 παρ. 1, 517 εδαφ. α', 518 παρ. 2, 147 και 614 παρ. 1 ΚΠολΔ (ήτοι εντός διετίας από τη δημοσίευση της εκκαλουμένης απόφασης), καθώς οι διάδικοι δεν επικαλούνται για την προκείμενη έφεση, ούτε προκύπτει από τα προσκομιζόμενα εκ μέρους τους έγγραφα, ότι έγινε επίδοση της στον εκκαλούντα. Περαιτέρω εισάγεται αρμοδίως στο παρόν Δικαστήριο (άρθρο 19 ΚΠολΔ) κατά την παραπάνω ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών και ειδικότερα των διαφορών από αμοιβές (άρθρα 524 παρ. 1 σε συνδυασμό με 591 παρ. 1 και 614 παρ. 5 ΚΠολΔ). Πρέπει, επομένως, η κρινόμενη υπό 1) έφεση να γίνει τύποις δεκτή και να ερευνηθεί περαιτέρω κατά το παραδεκτό και το νόμω και ουσία βάσιμο των επιμέρους λόγων της κατά την αυτή διαδικασία (άρθρο 533 παρ. 1 ΚΠολΔ), δεδομένου ότι για το παραδεκτό αυτής δεν υφίσταται υποχρέωση καταβολής παραβόλου άσκησης ενδίκου μέσου κατ' άρθρο 495 παρ. 3 εδ. τελευταίο σε συνδυασμό με το άρθρο 614 αρ. 5 ΚΠολΔ.
Από τη διάταξη του άρθρου 528 ΚΠολΔ, όπως αντικαταστάθηκε από την παρ. 2 του άρθρου 44 του Ν. 3994/13.7.2011, συνάγεται, ότι και υπό τη νέα της διατύπωση, που αποτελεί ουσιαστικά επαναφορά της διάταξης του ως άνω άρθρου 528, όπως ίσχυε πριν την τροποποίηση της με το άρθρο 16 παρ. 4 του Ν. 2915/2001 (βλ. Εισηγητική έκθεση του Ν. 3994/2011 σε ΚΝοΒ 59.1723), η νομότυπη και εμπρόθεσμη άσκηση της έφεσης εκ μέρους του διαδίκου που δικάστηκε πρωτοδίκως ερήμην, έχει ως συνέπεια την εξαφάνιση της εκκαλούμενης απόφασης μέσα στα όρια που καθορίζονται από την έφεση και τους πρόσθετους λόγους, ανεξάρτητα από τη διαδικασία που τηρήθηκε, χωρίς να απαιτείται να ευδοκιμήσει προηγουμένως κάποιος λόγος της έφεσης, και ο εκκαλών δικαιούται να προβάλει όλους τους ισχυρισμούς, που μπορούσε να προτείνει και πρωτοδίκως. Από τα ανωτέρω συνάγεται, ότι η έφεση λειτουργεί ως υποκατάστατο της καταργημένης αναιτιολόγητης ανακοπής ερημοδικίας και επιφέρει, χωρίς έρευνα των λόγων της, την εξαφάνιση της εκκαλούμενης απόφασης και την αναδίκαση της υπόθεσης από το Εφετείο, ενώπιον του οποίου η συζήτηση γίνεται πλέον προφορικά (ΑΠ 907/2014 δημοσιευμένη στον ηλεκτρονικό τύπο ΝΟΜΟΣ) και το οποίο μετατρέπεται ουσιαστικά σε πρωτοβάθμιο δικαστήριο. Μετά την εξαφάνιση της απόφασης, χωρεί ενώπιον του δευτεροβαθμίου δικαστηρίου νέα συζήτηση της υπόθεσης, κατά την οποία ο εκκαλών μπορεί να προβάλει όλους τους πραγματικούς ισχυρισμούς, τους οποίους και πρωτοδίκως είχε δικαίωμα να προτείνει, χωρίς να υπόκειται στους περιορισμούς του άρθρου 527 ΚΠολΔ, ενώ παράλληλα, για λόγους οικονομίας της δίκης, μπορούν να εξεταστούν και οι μάρτυρες κατά την ίδια συζήτηση (ΑΠ 907/2014, ΕφΑΘ 2120/2014 δημοσιευμένες στον ηλεκτρονικό τύπο ΝΟΜΟΣ). Αν αρνηθεί τους αγωγικούς ισχυρισμούς ή προβάλλει εσφαλμένη εκτίμηση των αποδείξεων, ως προς τη βάση της αγωγής, η απόφαση πλήττεται στο σύνολο της και πρέπει να εξαφανιστεί ως προς όλες τις διατάξεις της (ΑΠ 1015/2005 Ελλ.Δνη 2004.1078, ΕφΔωδ 19/2016 δημοσιευμένη στον ηλεκτρονικό τύπο ΝΟΜΟΣ) πάντοτε μέσα στα όρια του μεταβιβαστικού αποτελέσματος της έφεσης (ΕφΑΘ 320/2019 ΤΝΠ Νόμος).
Ο ενάγων (ήδη εκκαλών της 1ης έφεσης - εφεσίβλητος της 2πς) άσκησε την υπό κρίση από 09.03.2015 (με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ./09.03.2015) αγωγή του ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών, με την οποία ισχυρίστηκε ότι τελεί σε σχέση έμμισθης εντολής αορίστου χρόνου με το εναγόμενο νοσοκομείο (ήδη εφεσίβλητο της 1ης έφεσης - εκκαλών της 2ης) και ζητούσε, κατ' εκτίμηση του δικογράφου της, να του καταβληθεί ως επίδομα θέσης ευθύνης, διότι είχε οριστεί Προϊστάμενος της Νομικής Υπηρεσίας του νοσοκομείου, το συνολικό ποσό των 13.600,00 ευρώ για το χρονικό διάστημα από 01.06.2012 έως 31.03.2015 νομιμοτόκως από την επομένη της δήλης ημέρας καταβολής εκάστου μηνιαίου ποσού, ότε αυτό κατέστη απαιτητό, δηλαδή από το τέλος κάθε μηνός (άρθρο 341 ΑΚ) και μέχρι την πλήρη εξόφληση, καθώς και το ποσό των 2.032,84 ευρώ για το ίδιο χρονικό διάστημα, νομιμοτόκως από την ημέρα παρακράτησης εκάστου ποσού έως την πλήρη εξόφληση, που παρακράτησε το εναγόμενο ως ειδική εισφορά αλληλεγγύης για την καταπολέμηση της ανεργίας 2% και ειδική εισφορά υπέρ ΟΑΕΔ 1 %, αλλά δεν έπρεπε να παρακρατήσει, διότι δεν υπάγεται ο εκκαλών - εφεσίβλητος στην κατηγορία του υπαλλήλου. Η αγωγή έγινε εν μέρει δεκτή ως νόμω και ουσία βάσιμη, με την προσβαλλομένη, ως προς το επίδομα θέσης ευθύνης, αλλά απορρίφθηκε ως μη νόμιμη, ως προς τις ειδικές εισφορές. Κατά του τελευταίου κεφαλαίου της απόφασης παραπονείται ο εκκαλών της 1ης έφεσης για εσφαλμένη εφαρμογή και ερμηνεία του Νόμου και ζητεί, αφού εξαφανιστεί η προσβαλλομένη απόφαση, να γίνει δεκτό και αυτό το αίτημα του. Κατά δε του κεφαλαίου της απόφασης, με το οποίο έγινε δεκτή η αγωγή ως προς το επίδομα θέσης ευθύνης, βάλλει το εκκαλών Ν.Π.Δ.Δ. της 2ης έφεσης για εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητεί, αφού εξαφανιστεί η εκκαλουμένη, να απορριφθεί η αγωγή στο σύνολο της. Πρέπει, λοιπόν, να ακολουθήσει η νομική και ουσιαστική έρευνα των λόγων εκάστης έφεσης καθώς και της αγωγής.
Ο Ν. 3986/2011 «Επείγοντα μέτρα εφαρμογής μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015» ορίζει στην παράγραφο 2 του άρθρου 38, όπως ισχύει μετά την τροποποίηση της με το άρθρο 24 του Ν. 4002/2011, ότι: «α) Καθιερώνεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης για την καταπολέμηση της ανεργίας. Η εισφορά αυτή υπολογίζεται σε ποσοστό δύο τοις εκατό (2%) επί των τακτικών αποδοχών και προσθέτων αμοιβών και αποζημιώσεων όλων των μισθοδοτούμενων υπαλλήλων του Δημοσίου, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, καθώς και των υπαλλήλων όλων ανεξαιρέτως των Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών και των ΝΠΙΔ, συμπεριλαμβανομένων και των Τραπεζών....... Από τις διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων εξαιρείται το προσωπικό που καταβάλλει εισφορά υπέρ κλάδου ανεργίας, που προβλέπεται από την παράγραφο 1 του άρθρου 32 του ΝΔ 2961/1954 (...), όπως έχει τροποποιηθεί με πιν παράγραφο 6 του άρθρου 44 του Ν. 2084/1992 (...) και την παράγραφο 9 του άρθρου 44 του παρόντος Νόμου, β) Καθιερώνεται ειδική εισφορά των ασφαλισμένων του Ταμείου Προνοίας των Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ) πέραν των προβλεπομένων, υπέρ του Ταμείου Προνοίας των Δημοσίων Υπαλλήλων. Η εισφορά αυτή υπολογίζεται σε ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) επί των τακτικών αποδοχών και προσθέτων αμοιβών και αποζημιώσεων όλων των δικαιούχων υπαλλήλων του Ταμείου. Για όσους υπαλλήλους του δευτέρου εδαφίου της προηγούμενης περίπτωσης δεν είναι ασφαλισμένοι στο ΤΠΔΥ η εισφορά υπολογίζεται σε ένα τοις εκατό (1%) επί των τακτικών αποδοχών και προσθέτων αμοιβών και αποζημιώσεων, υπέρ του ΟΑΕΔ. (...). Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης μπορεί να ρυθμίζεται ο τρόπος υπολογισμού, είσπραξης και απόδοσης τις ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου, γ) Οι ειδικές εισφορές των προηγουμένων περιπτώσεων που αναλογούν στο χρονικό διάστημα από 01-01-2011 έως 31-07-2011 κατανέμονται ισόποσα και συνεισπράττονται με τις εισφορές των επομένων μηνών του έτους 2011 σύμφωνα με όσα ορίζονται στην κοινή υπουργική απόφαση που εκδίδεται κατ' εξουσιοδότηση της προηγούμενης περίπτωσης». Με επίκληση της ανωτέρω εξουσιοδότησης εκδόθηκε η 2/57654/0022/22-08-2011 κοινή Υπουργική Απόφαση «Ειδική εισφορά αλληλεγγύης της § 2 α του Ν. 3986/2011 (...)», με την οποία ορίστηκε ότι: «1. Η προβλεπόμενη από τις διατάξεις της § 2 α του Ν. 3986/2011 (...) ειδική εισφορά αλληλεγγύης υπολογίζεται σε ποσοστό δύο τοις εκατό (2%) επί του συνόλου των τακτικών αποδοχών και προσθέτων αμοιβών και αποζημιώσεων όλου του μισθοδοτούμενού προσωπικού του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και ΟΤΑ, καθώς και του προσωπικού όλων ανεξαιρέτως των Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών και των ΝΠΙΔ, συμπεριλαμβανομένων και των Τραπεζών. Εξαιρείται το προσωπικό που καταβάλλει την εισφορά υπέρ κλάδου ανεργίας, που προβλέπεται από τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 32 του ΝΔ 2961/1954 (...), όπως έχουν τροποποιηθεί με τις όμοιες της § 6 του άρθρου 44 του Ν. 2084/1992 (...) και της § 9 του άρθρου 44 του Ν. 3986/2011 (...). 2. Το ποσό της εισφοράς αλληλεγγύης της προηγούμενης παραγράφου αποτελεί έσοδο του κρατικού προϋπολογισμού και αποδίδεται στον Κωδικό Αριθμό Εσόδων (ΚΑΕ)......«Έσοδα από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης (2%) για την καταπολέμηση της ανεργίας (άρθρο 38 § 2α Ν. 3986/2011)». 3. Το εν λόγω ποσό παρακρατείται κατά την πληρωμή π\ς τακτικής μισθοδοσίας και των λοιπών προσθέτων αμοιβών και αποζημιώσεων του μισθοδοτούμενού προσωπικού της § 1 της παρούσας. Η απόδοση αυτού στον οικείο ΚΑΕ του κρατικού προϋπολογισμού γίνεται κάθε μήνα σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται για την απόδοση και των λοιπών κρατήσεων ... 4. Η απόφαση ισχύει από 01-01-2011. Η ανωτέρω ειδική εισφορά, που αναλογεί στο χρονικό διάστημα από 01-01-2011 έως 31-07-2011, κατανέμεται ισόποσα και συνεισπράττεται με τις εισφορές των επομένων μηνών του έτους 2011». Εξάλλου, από το ΝΔ 2961/1954 σε συνδυασμό με τον ΑΝ 1846/1951, συνάγεται ότι, και υπό την επιφύλαξη διατάξεων που ορίζουν διαφορετικά, αναγκαία προϋπόθεση για την υπαγωγή στο ΙΚΑ και κατ' επέκταση στον ΟΑΕΔ είναι η έναντι αμοιβής παροχή εξαρτημένης εργασίας. Περαιτέρω, υποκειμενικό στοιχείο της ρύθμισης για την ειδική εισφορά αλληλεγγύης αποτελούν οι μισθοδοτούμενοι υπάλληλοι των φορέων που αναφέρονται στο σχετικό άρθρο, όπως αναφέρεται και στην αιτιολογική έκθεση του άνω Νόμου, χωρίς να μπορεί να γίνει άλλη ερμηνεία. Ακόμη και αν υποτεθεί ότι η άνω κοινή υπουργική απόφαση αναφέρεται σε προσωπικό πέραν του υπαλληλικού, τότε θα ήταν ανίσχυρη ως κείμενη εκτός νομοθετικής εξουσιοδότησης (βλ. Πράξ. Ελ. Συν 85/2012 αδημ.).
Στην προκειμένη περίπτωση, η υπό κρίση αγωγή, ως προς το αίτημα των ειδικών εισφορών ήταν νόμιμη (άρθρο 648 επ. ΑΚ) - πλην του αιτήματος για τους τόκους από την επομένη της ημερομηνίας παρακράτησης, που είναι νόμιμο από την επίδοση της αγωγής για τις οφειλές ΝΠΔΔ, κατ' άρθρα 7 § 2 του ΝΔ 496/1974, 21 ΒΔ 26-06/10-07-1944 - οπότε έσφαλε το πρωτοβάθμιο δικαστήριο κατά την εφαρμογή και ερμηνεία του Νόμου. Συνεπώς, πρέπει αφού γίνει τυπικά δεκτή και η υπό 1) έφεση, να εξαφανιστεί η προσβαλλομένη απόφαση, να κρατηθεί ομοίως η υπόθεση και να δικαστεί στην ουσία και ως προς αυτό το αίτημα. Κατά τα λοιπά η αγωγή εν συνόλω είναι ορισμένη και νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 92Α παρ. 1, 3 ΝΔ 3026/1954 «περί του Κωδικός Δικηγόρων», 18 παρ. 1, 22 παρ. 1 Ν. 4024/2011, 38 παρ. 2 Ν. 3986/2011, 346, 648 επ. ΑΚ και 176 ΚΠολΔ.
Περαιτέρω ο Ν. 4024/2011 «Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, ενιαίο μισθολόγιο -βαθμολόγιο, εργασιακή εφεδρεία και άλλες διατάξεις εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015» (ΦΕΚ Α' 226/27.10.2011) ορίζει: α) στο άρθρο 4 ότι: «1. Στις διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου υπάγονται οι μόνιμοι και δόκιμοι πολιτικοί υπάλληλοι και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ): α)... β)...γ) των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.)...» και β) στο άρθρο 22 ότι: «Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καθορίζονται οι αποδοχές για τους δικηγόρους με σχέση έμμισθης εντολής στους φορείς της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του παρόντος νόμου». Κατ' εξουσιοδότηση της τελευταίας αυτής διάταξης εκδόθηκε η οικ.2/17132/0022/2012 απόφαση των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης - Οικονομικών - Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΦΕΚ Β' 498/28.2.2012), η οποία ορίζει: «1. Στους δικηγόρους, που παρέχουν υπηρεσίες με σχέση πάγιας και περιοδικής έμμισθης εντολής, στους φορείς της παρ. 1 του άρθρου 4 του Ν. 4024/2011, καταβάλλεται βασικός μισθός ως εξής:... 3. Δικηγόροι, οι οποίοι ασκούν καθήκοντα προϊσταμένου νομικής υπηρεσίας, σύμφωνα με τις διατάξεις των καταστατικών εσωτερικών κανονισμών ή τις αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων λαμβάνουν επίδομα θέσης ευθύνης σύμφωνα με το άρθρο 18 του Ν. 4024/2011». Εξάλλου, το άρθρο 18 του ως άνω νόμου, όπως αυτό έχει τροποποιηθεί από τότε που ίσχυσε ο Ν. 4024/2011 με το άρθρο 3 παρ. 2 εδ. β' της από 16.12.2011 Π.Ν.Π. (ΦΕΚ Α' 262), που κυρώθηκε και έχει ισχύ από τη δημοσίευση της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως με το άρθρο πρώτο του Ν. 4047/2012 (Α' 31/23.2.2012), ορίζει ότι: «1. Στους προϊσταμένους οργανικών μονάδων ... Ν.Π.Δ.Δ. ... οποιουδήποτε επιπέδου καταβάλλεται, για όσο χρόνο ασκούν τα καθήκοντα της θέσης τους, μηνιαίο επίδομα θέσης ευθύνης οριζόμενο, κατά βαθμίδα θέσης, ως εξής: α) Προϊστάμενοι Διοίκησης: αα) Προϊστάμενοι Γενικών Διευθύνσεων Διοίκησης ..., ββ) Προϊστάμενοι Διευθύνσεων Διοίκησης ..., γγ) Προϊστάμενοι Υποδιευθύνσεων Διοίκησης ... δδ) Προϊστάμενοι Τμημάτων Διοίκησης διακόσια πενήντα (250) ευρώ. Περαιτέρω, ο Κώδικας περί Δικηγόρων που κυρώθηκε με το Ν.Δ. 3026/1954, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. ΙΓ1 (8) του άρθρου 1ου του Ν. 4093/2012 (ΦΕΚ Α' 222/12.11.2012) όριζε στο άρθρο 92 Α ότι: «1. ... 2. Οι αποδοχές των δικηγόρων που παρέχουν τις υπηρεσίες τους με έμμισθη εντολή στους φορείς της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 4024/2011 (Α' 226) καθορίζονται όπως ορίζεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 22 του Ν. 4024/2011». Τέλος, ο Ν. 4194/2013 «Κώδικας Δικηγόρων» (ΦΕΚ Α' 208/27.9.2013), ο οποίος ισχύει, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 165 αυτού, από τη δημοσίευση του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και καταργεί τον Κώδικα περί Δικηγόρων, όπως αυτός έχει κυρωθεί με το Ν.Δ. 3026/1954, ορίζει στο άρθρο 44 ότι: «1...2. Οι αποδοχές των δικηγόρων που παρέχουν τις υπηρεσίες τους ... και στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ..., καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Οικονομικών, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις». Από το σύνολο των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι δικηγόρος, ο οποίος παρέχει τις υπηρεσίες του με σχέση έμμισθης εντολής σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, μεταξύ των οποίων και νοσοκομεία, για να δικαιωθεί του προβλεπόμενου στο άρθρο 18 του Ν. 4024/2011 επιδόματος θέσης ευθύνης προϊσταμένου οποιουδήποτε επιπέδου, απαιτείται να ασκεί καθήκοντα σε νόμιμα συνιστώμενη θέση προϊσταμένου νομικής υπηρεσίας, η οποία προβλέπεται ως οργανική μονάδα του Ν.Π.Δ.Δ. οποιουδήποτε επιπέδου (Γενικής Διεύθυνσης, Διεύθυνσης ή Τμήματος) από τις οικείες καταστατικές διατάξεις ή τους καταστατικούς εσωτερικούς κανονισμούς του νομικού αυτού προσώπου (Πράξη Τμήματος I ΕΣ 42/2014 Α' Δημοσίευση ΤΝΠ Νόμος).
Από την εκτίμηση των νομίμως προσκομιζόμενων και επικαλούμενων από τους διαδίκους εγγράφων και της υπ' αριθμ. .../19.09.2012 ένορκης βεβαίωσης του μάρτυρα του ενάγοντος ... ενώπιον της συμβολαιογράφου Πατρών ..., που ελήφθη μετά από νομότυπη και εμπρόθεσμη κλήτευση του εναγόμενου, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο ενάγων, δικηγόρος, τελεί σε σχέση έμμισθης εντολής αορίστου χρόνου με το εναγόμενο νοσοκομείο, από το οποίο έχει προσληφθεί κατόπιν διαγωνισμού. Κατέχει την μία οργανική θέση δικηγόρου με σχέση έμμισθης εντολής που προβλέπει ο Οργανισμός του εναγομένου. Από τον Ιούνιο του 2012 έως και τον Μάρτιο του 2015 το εναγόμενο παρακράτησε ως ειδική εισφορά του άρθρου 38 παρ. 2 α και β του ανωτέρω Ν. 3986/2011 το συνολικό ποσό των 2.032,84 ευρώ. Αυτό το ποσό, όμως, δεν έπρεπε να παρακρατηθεί, καθώς ο ενάγων δεν εμπίπτει στην έννοια του υπαλλήλου, ούτε εντάσσεται στο διοικητικό προσωπικό του παραπάνω Νομικού Προσώπου (βλ. ΑΕΔ 90/1991, ΔιΔικ 1992/720, ΑΠ 398/2017, ΑΠ 1700/2007 ΤΝΠ-Νόμος, ΣτΕ 3690/2009, ΣτΕ 909/2011, ΕλλΔ/νη 2011/1271), δεν αντλεί ωφέλεια από αυτό (πρβλ. Ολ. ΕΣ 244/2017, Αρμ 2017/449), υπόκειται σε άλλες διατάξεις και καταβάλλει τα οικεία βάρη που του επιβάλλονται (όπως π.χ. τέλος επιτηδεύματος) και αν ο Νομοθέτης ήθελε να επιβαρύνονται και οι έμμισθοι δικηγόροι με αυτές τις εισφορές θα το όριζε. Πρέπει, συνεπώς, η αγωγή να γίνει δεκτή κατ' ουσίαν ως προς το αίτημα αυτό και να υποχρεωθεί το εναγόμενο να καταβάλλει στον ενάγοντα το συνολικό ποσό των 2.032,84 ευρώ με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την εξόφληση. Περαιτέρω, όμως, αναφορικά με το έτερο αίτημα της αγωγής περί καταβολής του επιδόματος θέσης ευθύνης στον ενάγοντα λεκτέα τα εξής: τόσο ο ισχύων οργανισμός του εναγόμενου Νοσοκομείου (στο άρθρο 8 Υ4α/οικ 24519 ΦΕΚ Β' 697/26.03.2013) όσο και ο προγενέστερος (στο άρθρο 7 ΦΕΚ Β' 767/31.12.1987) δεν προβλέπουν σύσταση Νομικής Υπηρεσίας στο Νοσοκομείο, οι δε προβλεπόμενες δύο θέσεις «δικηγόρων με πάγια εντολή» είναι αυτοτελείς θέσεις και δεν υπάγονται σε κάποια υπηρεσιακή μονάδα (αυτοτελή ή μη, διαβαθμισμένη ή μη κ.ο.κ.), αφού τέτοια μονάδα δεν προβλέπεται από το Νόμο ή τον Οργανισμό.
Συγκεκριμένα οι οργανισμοί του εναγόμενου νοσοκομείου κάνουν λόγο μόνον για τρεις υπηρεσίες: την Ιατρική, τη Νοσηλευτική και την Διοικητική. Η Νομική Υπηρεσία, της οποίας επικαλείται ότι προΐσταται ο ενάγων, έχει εγκριθεί από το Δ.Σ. του νοσοκομείου με την υπ' αριθμ. ./22.06.2009 απόφαση του και ο ίδιος ορίστηκε Προϊστάμενος με την υπ' αριθμ. ./29.07.2009 απόφαση του Δ.Σ., χωρίς όμως περαιτέρω έγκριση αυτής από υπηρεσιακό συμβούλιο του αρμόδιου υπουργείου. ʼρα πρόκειται για μη νόμιμη σύσταση οργανικής μονάδας Ν.Π.Δ.Δ. από αναρμόδιο όργανο, αφού αυτή δεν προβλέπεται στο καταστατικό του εναγόμενου. Εξάλλου, ποτέ δεν υπηρέτησαν έτεροι υπάλληλοι ή δικηγόροι υπό τις οδηγίες του ενάγοντος, ο οποίος όλα τα προηγούμενα έτη κάλυπτε μόνος του με ίδια μέσα και κάνοντας χρήση της υποδομής του ιδιωτικού του γραφείου όλες τις νομικές υποθέσεις του εναγόμενου νοσοκομείου. Δηλαδή και στην πράξη δεν αποδείχθηκε να είχε ποτέ ο ενάγων αυξημένες ευθύνες ή να άσκησε συντονισμό και έλεγχο της δράσης λοιπών υπαλλήλων ή δικηγόρων που υπηρετούσαν υπό τη διεύθυνση του. Επιπρόσθετα σημειώνεται, ότι η ένσταση δεδικασμένου, που προτείνει ο ενάγων - εφεσίβλητος προς αντίκρουση της 2ης έφεσης (του νοσοκομείου) βάσει της υπ' αριθμ. 442/2018 τελεσίδικης απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Πατρών, τυγχάνει αβάσιμη στην ουσία της και απορριπτέα. Αυτό διότι η εν λόγω απόφαση δεν ασχολήθηκε καθόλου και δεν έκρινε το ουσιαστικό ζήτημα του επιδόματος θέσης ευθύνης, δεδομένου ότι δεν υφίστατο λόγος έφεσης περί αυτού και η πρωτόδικη απόφαση εξαφανίστηκε και κατά τη μη θιγόμενη διάταξη της (για το επίδομα θέσης ευθύνης εκείνου του χρονικού διαστήματος που παρέμεινε αλώβητο), ώστε η απόφαση του Εφετείου να έχει ενιαίο διατακτικό. Συνεπώς κατ' άρθρο 322 παρ. 1 ΚΠολΔ δεν υπάρχει δεδικασμένο από την πιο πάνω απόφαση που να αφορά το συγκεκριμένο ουσιαστικό ζήτημα (του επιδόματος θέσης ευθύνης). Κατ' ακολουθίαν όλων των ανωτέρω αποδείχθηκε, ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις χορήγησης επιδόματος θέσης ευθύνης στον ενάγοντα, τόσο από νομοθετικής άποψης (μη πρόβλεψη σύστασης νομικής υπηρεσίας στο καταστατικό του νοσοκομείου) όσο και από ουσιαστικής (μη ύπαρξη άλλων υπαλλήλων ή δικηγόρων επί των οποίων να άσκησε συντονισμό ή έλεγχο δράσης ο ενάγων) και το εν λόγω αγωγικό κονδύλιο πρέπει να απορριφθεί ως κατ' ουσίαν αβάσιμο.
Μετά από όλες τις παραπάνω σκέψεις πρέπει αμφότερες οι εφέσεις να γίνουν δεκτές, να εξαφανιστεί η πρωτόδικη απόφαση συνολικά, να κρατηθεί η υπόθεση και να δικαστεί η αγωγή από το παρόν δικαστήριο. Εν συνεχεία δε να απορριφθεί αυτή ως προς το κονδύλιο του επιδόματος θέσης ευθύνης και να γίνει δεκτή στην ουσία της ως προς το αίτημα επιδίκασης του χρηματικού ποσού που παρακράτησε το εναγόμενο νοσοκομείο ως ειδικές εισφορές. Πρέπει, τέλος, να εξαφανιστεί ολικώς και το κεφάλαιο των δικαστικών εξόδων της προσβαλλόμενης απόφασης λόγω της αναγκαιότητας ενιαίου καθορισμού αυτών ως προς όλα τα κεφάλαια της απόφασης (ΑΠ 192/1998, ΕλλΔ/νη 39.825 ΕφΠειρ 716/2011, ΕΝΑΥΤΔ 2012/107). Έτσι τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, πρέπει να συμψηφιστούν μεταξύ τους, λόγω της εν μέρει νίκης και ήττας του καθενός τόσο ως προς την έκβαση των ενδίκων μέσων που αυτοί άσκησαν, όσο και ως προς το αποτέλεσμα εκδίκασης της αγωγής (άρθρα 176, 178 παρ. 1, 183, 191 παρ. 2 ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΕΙ κατ' αντιμωλίαν των διαδίκων 1) την από 04.04.2018 έφεση (με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ./05.04.2018) και 2) την από 13.05.2018 έφεση (με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ./15.05.2018).
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά και κατ' ουσίαν αμφότερες τις εφέσεις.
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ την υπ' αριθμ. 133/2017 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών καθ' όλα τα κεφάλαια της.
ΚΡΑΤΕΙ και ΔΙΚΑΖΕΙ κατ' ουσίαν την υπόθεση.
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την αγωγή ως προς το κεφάλαιο της περί επιδίκασης του επιδόματος θέσης ευθύνης.
ΔΕΧΕΤΑΙ κατά τα λοιπά την αγωγή.
ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ το εναγόμενο Ν.Π.Δ.Δ. να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των δύο χιλιάδων τριάντα δύο ευρώ και ογδόντα τεσσάρων λεπτών ευρώ (€2.032,84), με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την εξόφληση.
ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ μεταξύ των διαδίκων τα δικαστικά έξοδα αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του στην Πάτρα, χωρίς να παρευρίσκονται οι διάδικοι ή η πληρεξούσια δικηγόρος του εκκαλούντος Ν.Π.Δ.Δ., στις 11 Μαΐου 2020.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου