ΜΠρΑθ 1428/19 : ΣΥΓΓΡΑΜΑΤΑ - ΔΙΑΝΟΜΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΩΝ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ. Έννοια ''έργου'' ως αντικειμένου πνευματικής ιδιοκτησίας. Περίπτωση σημειώσεων που αποτέλεσαν το εκπαιδευτικό υλικό, το οποίο διανεμήθηκε στους σπουδαστές της πρώτης των καθ’ ων κατά τη διενέργεια των μαθημάτων του Ασφαλιστικού και Εργατικού Δικαίου - Πιθανολογείται ότι οι εν λόγω σημειώσεις αποτελούν στο μεγαλύτερο μέρος τους πιστή αντιγραφή συγγράμματος του αιτούντος, καθώς δεν αποτελούν αναπαραγωγή σύντομων αποσπασμάτων του έργου του. Δεδομένου ότι πιθανολογείται η ύπαρξη επείγουσας περίπτωσης, επειδή οι καθ’ ων εξακολουθούν να διανέμουν τις ανωτέρω σημειώσεις και εκ του λόγου αυτού ο αιτών υφίστανται υλική και ηθική βλάβη, συντρέχει νόμιμη περίπτωση να ληφθούν ασφαλιστικά μέτρα. Η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή ως βάσιμη και κατ’ ουσίαν.
ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ
ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΑΡΙΘΜΟΣ
1428/2019
Πρ.
Πρωτοδικών: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΝΟΚΑ
Κατά
το άρθρο 1 παρ. 1 του Ν. 2121/93, οι πνευματικοί δημιουργοί, με την δημιουργία
του έργου, αποκτούν πάνω σ’ αυτό πνευματική ιδιοκτησία, που περιλαμβάνει, ως
αποκλειστικά και απόλυτα δικαιώματα, το δικαίωμα της εκμετάλλευσης του έργου
(περιουσιακό δικαίωμα) και το δικαίωμα της προστασίας του προσωπικού του δεσμού
προς αυτό (ηθικό δικαίωμα). Με το άρθρο 2 παρ. 1 του ιδίου νόμου ορίζεται ότι
«Ως έργο νοείται κάθε πρωτότυπο πνευματικό δημιούργημα λόγου, τέχνης, ή
επιστήμης, που εκφράζεται με οποιαδήποτε μορφή, ιδίως τα γραπτά ή προφορικά
κείμενα, οι μουσικές συνθέσεις, με κείμενο ή χωρίς, τα θεατρικά έργα, με
μουσική ή χωρίς, οι φωτογραφίες, τα έργα των εφαρμοσμένων τεχνών, οι
εικονογραφήσεις, οι χάρτες, τα τρισδιάστατα έργα που αναφέρονται στην
γεωγραφία, την τοπογραφία, την αρχιτεκτονική ή την επιστήμη». Από τον συνδυασμό
των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι το έργο, ως πνευματικό δημιούργημα λόγου,
τέχνης ή επιστήμης, που εκφράζεται με οποιαδήποτε μορφή προσιτή στις αισθήσεις,
προστατεύεται από τις εν λόγω και λοιπές διατάξεις του νόμου αυτού, εφόσον
ανταποκρίνεται στις προϋποθέσεις της γενικής ρήτρας (άρθρο 2 παρ. 1), δηλαδή
εφόσον είναι πρωτότυπο. Η «πρωτοτυπία», η έννοια της οποίας δεν προσδιορίζεται
γενικά από το νόμο, είναι κατά την κρατούσα στη νομολογία άποψη, η κρίση ότι,
κάτω από παρόμοιες συνθήκες και με τους ίδιους στόχους, κανένας άλλος
δημιουργός, κατά λογική πιθανολόγηση, δεν θα ήταν σε θέση να δημιουργήσει έργο
όμοιο ή ότι παρουσιάζει μια ατομική ιδιομορφία ή ένα ελάχιστο όριο
«δημιουργικού ύψους», κάποια απόσταση δηλαδή από τα ήδη γνωστά ή αυτονόητα (ΑΠ
919/07). Τα ανωτέρω δικαιώματα (πνευματικό και ηθικό) των πνευματικών
δημιουργών περιλαμβάνουν τις εξουσίες που προβλέπονται ειδικότερα στα άρθρα 3
και 4 αυτού του νόμου. Ειδικότερα, κατά το άρθρο 3 παρ. 1 στοιχ. δ’, το
περιουσιακό δικαίωμα παρέχει στο δημιουργό την εξουσία, εκτός των άλλων, να
επιτρέπει ή να απαγορεύει τη θέση σε κυκλοφορία του πρωτοτύπου ή αντιτύπων του
έργου, ενώ κατά το στοιχ. ε’ της ίδιας παραγράφου παρέχεται στο δημιουργό η
εξουσία να επιτρέπει ή να απαγορεύει την παρουσίαση του έργου στο κοινό.
Εξάλλου, κατά το άρθρο 4 παρ. 1 στοιχ. α’ του ίδιου νόμου, το ηθικό δικαίωμα
παρέχει στο δημιουργό, μεταξύ άλλων, την εξουσία δημοσιεύσεως, με βάση την
οποία ο δημιουργός έχει το δικαίωμα να αποφασίζει για το χρόνο, τον τόπο και
τον τρόπο κατά τους οποίους το έργο θα γίνει προσιτό στο κοινό, δηλαδή πότε και
πώς θα δημοσιευτεί (ΑΠ 1051/15 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Στην
προκείμενη περίπτωση, με την υπό κρίση αίτηση, ο αιτών ισχυρίζεται ότι οι καθ’
ων, με την έκδοση έντυπων σημειώσεων, αποτελούμενων από 216 αριθμημένες σελίδες
με τίτλο «ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ
ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ (ΕΦΚΑ Ν. 4387/16») με εκδότρια την πρώτη
των καθ’ ων και φερόμενο συγγραφέα τον δεύτερο των καθ’ ων, τις οποίες
διανέμουν στους σπουδαστές της πρώτης εξ αυτών και οι οποίες αποτελούν
αντιγραφή δικού του συγγράμματος με τίτλο «Γενικές Αρχές Εργατικού και
Ασφαλιστικού Δικαίου και Πρακτικές Εφαρμογές » (Δ’ Έκδοση, Αθήνα 2017),
προσβάλλουν τα δικαιώματά του πνευματικής ιδιοκτησίας επί του εν λόγω έργου του
και κατόπιν τούτου ζητεί να αρθεί προσωρινά και να παραλείπεται προσωρινά στο
μέλλον η προσβολή των πνευματικών του δικαιωμάτων, να απαγορευθεί προσωρινά
στους καθ’ ων να διανέμουν στους σπουδαστές της πρώτης των καθ’ ων και
περαιτέρω καθ’ οιονδήποτε τρόπο να θέτουν σε κυκλοφορία, να χρησιμοποιούν και
να αναπαράγουν τις ανωτέρω αναφερόμενες έντυπες σημειώσεις, να διαταχθεί η
συντηρητική κατάσχεση όλων των εκδοθέντων αντιτύπων των ως άνω σημειώσεων
οπουδήποτε και αν βρίσκονται, είτε εις χείρας των καθ’ ων είτε εις χείρας
τρίτων προσώπων, να απαγορευθεί προσωρινά στους καθ’ ων η έκδοση, η καθ’
οιονδήποτε τρόπο χρήση και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγή οποιωνδήποτε
άλλων εντύπων και ψηφιακών σημειώσεων και βιβλίων που προσβάλλουν την
πνευματική του ιδιοκτησία επί του ανωτέρω συγγράμματός του, να απειληθεί κατά
των καθ’ ων χρηματική ποινή για κάθε παραβίαση του διατακτικού της απόφασης που
θα εκδοθεί και να καταδικασθούν οι καθ’ ων στα δικαστικά του έξοδα.
(...) Πιθανολογήθηκαν τα
ακόλουθα: Η πρώτη των καθ’ ων αποτελεί αστική μη κερδοσκοπική εταιρία με νομική
προσωπικότητα, η οποία ιδρύθηκε το έτος 1997 από το Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών (το
οποίο ιδρύθηκε με το άρθρο 1 του ΠΔ 226/92 και στη συνέχεια δυνάμει του άρθρου
38 παρ. 2 του Ν. 2733/99 μετονομάσθηκε σε Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών) και
το Σώμα Ορκωτών Λογιστών (το οποίο ιδρύθηκε με το άρθρο 1 του ΝΔ 3329/95) με το
από 14-4-1997 ιδιωτικό συμφωνητικό - καταστατικό σύστασης αστικής εταιρίας μη
κερδοσκοπικού σκοπού. Καταστατικοί σκοποί της, σύμφωνα με το άρθρο 2 του
καταστατικού της είναι: 1) Η
εκπαίδευση των μελών του Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών. 2) Η επιμόρφωση των μελών του Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών. 3) Η κατάρτιση και μετεκπαίδευση πτυχιούχων Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ) και
Τεχνολογικών Ιδρυμάτων (ΤΕΙ) στα αντικείμενα των Ορκωτών Ελεγκτών και σε συναφή
προς αυτά. 4) Η διενέργεια επιμορφωτικών και εκπαιδευτικών σεμιναρίων προς
τρίτους. 5) Η διεξαγωγή έρευνας και η συγγραφή μελετών. 6) Η διοργάνωση ημερίδων και συνεδρίων. 7) Η συγγραφή και έκδοση εγχειριδίων και εκπαιδευτικών βοηθημάτων για τους εκπαιδευόμενους και 8) Η συμμετοχή σε ολοκληρωμένα προγράμματα εκπαίδευσης εθνικών και Κοινοτικών πρωτοβουλιών. Σε πραγμάτωση των καταστατικών σκοπών της έχει οργανώσει μεταπτυχιακό
πρόγραμμα που αναφέρεται, κυρίως, στην Εφαρμοσμένη Λογιστική και Ελεγκτική και
περιλαμβάνει όλα τα γνωστικά αντικείμενα των επαγγελματικών εξετάσεων, που
ορίζονται στο άρθρο 8 του Ν. 3693/08. Η διάρκεια του προγράμματος είναι πάνω
από 800 διδακτικές ώρες και πραγματοποιείται σε δύο ετήσιους κύκλους σπουδών,
ενώ το Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών (ΣΟΕΛ), κύριος εταίρος της πρώτης των
καθ’ ων, έχει διαμορφώσει εκπαιδευτικούς χώρους στους οποίους παρέχεται από την
πρώτη των καθ’ ων η προαναφερθείσα μεταπτυχιακή εκπαίδευση.
Περαιτέρω,
ο αιτών, το έτος 1964, απέκτησε την ιδιότητα του δόκιμου ορκωτού λογιστή, το
έτος 1983 κατέστη ορκωτός ελεγκτής λογιστής και στις 30-6-2004
συνταξιοδοτήθηκε. Το έτος 1966 συνέγραψε και εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο
«Ερμηνεία και Εφαρμογή της Εργατικής και Ασφαλιστικής Νομοθεσίας» και το έτος
1974 ξεκίνησε να παραδίδει σεμινάρια που διοργανώνονταν από το Σώμα Ορκωτών
Λογιστών στο γνωστικό αντικείμενο του εργατικού και του ασφαλιστικού δικαίου.
Μετά την ίδρυση της πρώτης των καθ’ ων και έως το έτος 2012 δίδασκε σε
μεταπτυχιακό πρόγραμμα (ΜΕΤΚΕΛ) της πρώτης των καθ’ ων και σε άλλα μεταπτυχιακά
προγράμματα, στο εν λόγω δε μεταπτυχιακό πρόγραμμα κατείχε τη θέση του
συντονιστή, ενώ στη διδασκαλία τον επικουρούσε μεταξύ άλλων και ο δεύτερος των
καθ’ ων, ο οποίος τυγχάνει τέως ορκωτός ελεγκτής λογιστής, παλαιός σπουδαστής
του αιτούντος στο πλαίσιο της διδασκαλίας του στο ΣΟΛ. Το έτος 2005, μετά την
συνταξιοδότησή του και κατόπιν παρελεύσεως 40 ετών στο λειτούργημα του ορκωτού
ελεγκτή λογιστή και 30 ετών στη διδασκαλία και την εκπαίδευση αυτών, συνέγραψε
ένα αναλυτικό σύγγραμμα για το ασφαλιστικό και το εργατικό δίκαιο με τίτλο
«Γενικές Αρχές Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου και Πρακτικές Εφαρμογές», την
έκδοση του οποίου ανέλαβε το ίδιο έτος το Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών, το
οποίο αναπαρήγαγε, και ορισμένα από τα αναπαραχθέντα αντίτυπα τα διέθεσε προς
πώληση στην αγορά, άλλα δε κατ’ επιλογήν τα διένειμε δωρεάν, ιδίως σε
σπουδαστές της πρώτης των καθ’ ων. Η αμοιβή του αιτούντος για τα συγγραφικά του
δικαιώματα ορίστηκε σε ποσοστό 30% επί της τιμής της λιανικής του πώλησης, που
κατά περίπτωση θα καθόριζε το ΣΟΕΛ. Το ως άνω σύγγραμμα επανεκδόθηκε σε τρεις
ακόμη εκδόσεις, από την πρώτη των καθ’ ων. Ειδικότερα η Δ’ έκδοση αφορά βιβλίο
807 σελίδων, το οποίο η πρώτη των καθ’ ων αναπαρήγαγε σε 550 αντίτυπα από τον
Σεπτέμβριο του έτους 2017 έως τον Απρίλιο του έτους 2018. Ορισμένα από τα
αναπαραχθέντα αντίτυπα στη συνέχεια τα διέθεσε προς πώληση στην αγορά, άλλα δε
κατ’ επιλογήν τα διένειμε δωρεάν, ιδίως σε σπουδαστές της. Για την αμοιβή του
για τα συγγραφικά του δικαιώματα ίσχυσε ό,τι ακριβώς είχε ισχύσει και για τις
προηγούμενες εκδόσεις. Ακολούθως, τον Ιούνιο του έτους 2018 ο αιτών με αίτησή
του, γνωστοποίησε στην πρώτη των καθ’ ων την ανάγκη νέας (Ε’) έκδοσης του
βιβλίου, με την προσθήκη 90 σελίδων. Η πρώτη των καθ’ ων δέχθηκε την πρότασή
του και τον ενημέρωσε ότι το Διοικητικό της Συμβούλιο αποφάσισε ομόφωνα την
επανέκδοση (Ε’) του βιβλίου με την προσθήκη 90 επιπλέον σελίδων. Επειδή όμως
έως τις 25-7-2018 δεν υπήρχε καμία εξέλιξη, ο αιτών υπέβαλε στην πρώτη των καθ’
ων την από 25-7-2018 επιστολή, με την οποία διαμαρτυρήθηκε για την καθυστέρηση
και εξέθεσε ότι σε περίπτωση κατά την οποία η πρώτη των καθ’ ων δεν θα
προχωρούσε στην επανέκδοση του βιβλίου, η συνεργασία τους θα διακοπτόταν και τη
νέα έκδοση του βιβλίου θα αναλάμβανε ο ίδιος προσωπικά και ως εκ τούτου η πρώτη
των καθ’ ων δεν θα είχε το δικαίωμα να εκδίδει το βιβλίο του ή να το
χρησιμοποιεί χωρίς την έγγραφη άδειά του. Η πρώτη των καθ’ ων απήντησε στην ως
άνω επιστολή με το από 26-7-2018 έγγραφο, στο οποίο αναφέρεται ότι: «Σε απάντηση της από 25-7-2018 επιστολής σας, σας γνωρίζουμε ότι το Διοικητικό Συμβούλιο (...) αποφάσισε ομόφωνα να μην αναλάβει την έκδοση του νέου βιβλίου σας. Όσον
αφορά στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας των παλαιότερων εκδόσεων του
βιβλίου σας, το Διοικητικό Συμβούλιο έχει αναθέσει τη διερεύνηση του θέματος
στους Π.Π και Α.Τ.». Κατόπιν τούτου ο αιτών υπέβαλε στην πρώτη των καθ’ ων την
από 29-8-2018 επιστολή, με το εξής περιεχόμενο: «Όπως γνωρίζετε το ΔΣ του
ΙΕΣΟΕΛ στη συνεδρίαση της 27-6-2018 όπως και στις προηγούμενες αποφάσισε να
αναλάβει την Ε’ έκδοση του βιβλίου μου. Στη συνέχεια και στη συνεδρίαση της
25-7-2018 ανακάλεσε την ανωτέρω απόφασή του και δεν θα αναλάβει αυτή την
έκδοση. Οι εισηγητές όμως, μέχρι και τον Ιούνιο του 2018, για τη διδασκαλία στα
σεμινάρια χρησιμοποιούσαν το βιβλίο μου σε ηλεκτρονική του αντιγραφή (προβολή
κ.λπ.) του θεωρητικού μέρους όπως και των παραδειγμάτων του. Μετά την ακύρωση
της Ε’ έκδοσης του βιβλίου από το ΙΕΣΟΕΛ παρακαλώ να ενημερώσετε τους εισηγητές
ότι δεν τους παρέχεται το δικαίωμα να χρησιμοποιούν με οποιονδήποτε τρόπο,
τμηματικά ή περιληπτικά το βιβλίο μου. Σε περίπτωση που θα χρησιμοποιηθούν
αποσπάσματα από το βιβλίο μου θα ασκήσω τα νόμιμα δικαιώματά μου».
Περαιτέρω,
το ανωτέρω σύγγραμμα του αιτούντος, στην Δ’ έκδοση αυτού, περιλαμβάνει το
σύνολο της ύλης του ατομικού εργατικού δικαίου και του δικαίου της κοινωνικής
ασφάλισης σε ενιαίο έργο, δηλαδή περιλαμβάνει τόσο το ιδιωτικό δίκαιο των
εργασιακών σχέσεων, όσο και τις δημοσίου δικαίου προεκτάσεις τους, σε δύο
διακριτά τμήματα του ίδιου βιβλίου. Το πρώτο μέρος (σελ. 29 έως 237) που
τιτλοφορείται «ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ - ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ», αποτελείται από 19 συνολικά
ενότητες, ενώ το δεύτερο μέρος (σελ. 238 έως 758) που τιτλοφορείται «ΜΕΡΟΣ
ΔΕΥΤΕΡΟ - ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ», αποτελείται από 16 κεφάλαια, διαιρούμενα
περαιτέρω σε πολλές ενότητες που πραγματεύονται το σύνολο του ατομικού
εργατικού δικαίου, το τελευταίο εκ των οποίων (κεφαλαίων) περιλαμβάνει
πρακτικές ασκήσεις και θεωρητικά ερωτήματα με λύσεις - απαντήσεις που αφορούν
ταυτόχρονα αμφότερα τα γνωστικά αντικείμενα του βιβλίου. Επίσης, προτάσσει την
ύλη του (δημοσίου) δικαίου της κοινωνικής ασφάλισης έναντι του (ιδιωτικού)
δικαίου των εργασιακών σχέσεων, παρότι η κοινωνική ασφάλιση αποτελεί παρεπόμενο
της εργασιακής σχέσης, επειδή πρώτιστο ζητούμενο για τους ορκωτούς ελεγκτές
λογιστές στους οποίους κυρίως απευθύνεται δεν είναι η συμμόρφωση των
επιχειρήσεων με τις ιδιωτικού, αλλά με τις δημοσίου δικαίου υποχρεώσεις τους.
Επιπλέον, πραγματεύεται εξαντλητικά το σύνολο της ύλης των ως άνω γνωστικών
αντικειμένων που είναι απαραίτητη για την εκπαίδευση των ορκωτών ελεγκτών
λογιστών και γενικά των ασχολούμενων με την οικονομική και λογιστική επιστήμη,
με τρόπο συστηματικό που ανταποκρίνεται στον παιδαγωγικό και εκπαιδευτικό του
σκοπό και σε μεγάλο μέρος με παράλληλη εξέταση και του δικαίου των ανωνύμων
εταιριών και του φορολογικού δικαίου. Με βάση τα ανωτέρω, ήτοι του γεγονότος
ότι το εν λόγω σύγγραμμα: α) περιλαμβάνει το σύνολο της ύλης του ατομικού
εργατικού δικαίου και του δικαίου της κοινωνικής ασφάλισης σε ενιαίο έργο,
καθώς και πρακτικές ασκήσεις και θεωρητικά ερωτήματα με λύσεις, β) προτάσσει
την ύλη του (δημοσίου) δικαίου της κοινωνικής ασφάλισης έναντι του (ιδιωτικού)
δικαίου των εργασιακών σχέσεων, γ) πραγματεύεται εξαντλητικά το σύνολο της ύλης
των ως άνω γνωστικών αντικειμένων, με τρόπο συστηματικό που ανταποκρίνεται στον
παιδαγωγικό και εκπαιδευτικό του σκοπό, αλλά και του γεγονότος ότι η επιλογή
και η διαίρεση της ως άνω ύλης σε επιμέρους ενότητες, η ταξινόμησή της και η
πραγμάτευσή της δεν θα μπορούσαν να απαντηθούν σε κανένα άλλο σύγγραμμα, καθώς
αποτελούν προϊόν αποκλειστικά εμπνεύσεως του αιτούντος, αντλούμενης από τα
προσωπικά του βιώματα ως ορκωτού ελεγκτή λογιστή και εκπαιδευτικού, καθώς και
του γεγονότος ότι για κάθε επιμέρους θέμα ο αιτών προβαίνει όχι σε παράθεση του
κειμένου του νόμου και των θέσεων της νομολογίας, αλλά σε απόδοση του νοήματός
τους με το δικό του διδακτικό εκφραστικό και γλωσσικό ιδίωμα, μνημονεύοντας
παράλληλα τα στοιχεία του κατά περίπτωση κρίσιμου νομοθετήματος και της
σχετικής νομολογίας, εις τρόπον ώστε το σύγγραμμά του να είναι εύληπτο για το
αναγνωστικό κοινό στο οποίο απευθύνεται και παράλληλα χρηστικό για τις ανάγκες
της πράξης, η οποία απαιτεί τη δυνατότητα ταχείας αναδρομής και ευχερούς
εύρεσης λύσεων στα αναφυόμενα ζητήματα, προκύπτει ότι το έργο αυτό είναι
πρωτότυπο. Ο ισχυρισμός των καθ’ ων ότι το ανωτέρω έργο δεν είναι πρωτότυπο,
καθώς κατά το άρθρο 2 Ν. 2121/93 δεν αποτελούν αντικείμενο προστασίας από τις
διατάξεις του νόμου, μεταξύ άλλων, επίσημα νομοθετικά ή δικαστικά κείμενα,
εκφράσεις λαϊκής παραδόσεως κ.λπ., είναι απορριπτέος ως αβάσιμος κατ’ ουσίαν.
Τούτο διότι ο αιτών δεν προέβη στην παράθεση απλώς των νομικών κανόνων και της
νομολογίας σχετικά με τα ζητήματα που διαπραγματεύεται, αλλά προέβη σε επιλογή,
επεξεργασία και ταξινόμηση αυτών, αλλά και σε απόδοση του νοήματός τους, με την
συγγραφή επεξηγηματικών κειμένων αλλά και την παράθεση πρακτικών ασκήσεων και
θεωρητικών ερωτημάτων με λύσεις, με τρόπο ώστε, κάτω από συνθήκες με τους
ίδιους στόχους, κανένας άλλος δημιουργός, κατά λογική πιθανολόγηση, δεν θα ήταν
σε θέση να δημιουργήσει όμοιο έργο, το οποίο εκφράζει και «δημιουργικό ύψος»,
έτσι ώστε να ξεχωρίζει και να διαφοροποιείται από τα έργα της καθημερινότητας ή
από άλλα παρεμφερή γνωστά έργα, εκφράζοντας ταυτόχρονα και κάτι από τη
μοναδικότητα της προσωπικότητας του ενάγοντος, ο οποίος, σύμφωνα με τα προαναφερθέντα,
ενασχολήθηκε επί 40 έτη με το λειτούργημα του ορκωτού ελεγκτή λογιστή και επί
30 έτη με την διδασκαλία και την εκπαίδευση αυτών, ώστε το όλο έργο του να
αποτελεί πρωτότυπη εργασία, ήτοι αποκλειστικό πνευματικό δημιούργημά του,
ανταποκρινόμενο στις προϋποθέσεις της γενικής ρήτρας του άρθρου 2 παρ. 1 του Ν.
2121/93. Άρα, το παραπάνω έργο, ως πρωτότυπο πνευματικό δημιούργημα του
ενάγοντος αποτελεί ―σε περίπτωση προσβολής του― αντικείμενο προστασίας των
διατάξεων του Ν. 2121/93 «περί πνευματικής ιδιοκτησίας» (βλ. ΑΠ 1051/15 οπ.π.).
Περαιτέρω,
πιθανολογείται ότι η πρώτη των καθ’ ων ως εκδότρια και ο δεύτερος των καθ’ ων
ως συγγραφέας εξέδωσαν έντυπες σημειώσεις συνολικά 216 αριθμημένων σελίδων,
βιβλιοδετημένων σε μορφή βιβλίου, με τίτλο «ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ
ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ (ΕΦΚΑ Ν.
4387/16»). Στην σελίδα 3 των εν λόγω σημειώσεων αναφέρεται επί λέξει: «Το παρόν
τεύχος «ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΕΝΙΑΙΟΣ
ΦΟΡΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ (ΕΦΚΑ Ν. 4387/16)» διανέμεται αποκλειστικά και μόνο
στους σπουδαστές του ΙΕΣΟΕΛ/ΕΚΠΑ/ΚΕΚ προκειμένου να ενημερωθούν σε βασικά
θέματα της Εργατικής και της Ασφαλιστικής Νομοθεσίας». Οι ως άνω σημειώσεις,
αποτέλεσαν το εκπαιδευτικό υλικό που διανεμήθηκε στους σπουδαστές της πρώτης
των καθ’ ων κατά τη διενέργεια των μαθημάτων του Ασφαλιστικού και Εργατικού
Δικαίου που ήδη έλαβαν χώρα, αλλά και πρόκειται να διανεμηθούν στις παραδόσεις
μαθημάτων για το έτος 2019. Οι ως άνω σημειώσεις πιθανολογείται ότι αποτελούν
στο μεγαλύτερο μέρος τους πιστή αντιγραφή της Δ’ έκδοσης του ανωτέρω
συγγράμματος του αιτούντος «Γενικές Αρχές Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
και Πρακτικές Εφαρμογές». Τούτο διότι, αντιγράφουν τη βασική ιδέα του
συγγράμματος του αιτούντος ως προς τη θεματολογία και τη δομή του, ήτοι
περιλαμβάνουν, όπως ακριβώς και το σύγγραμμα του αιτούντος, σε ενιαία έκδοση,
τόσο την ύλη του (δημοσίου) δικαίου της κοινωνικής ασφάλισης όσο και του
(ιδιωτικού) δικαίου των εργασιακών σχέσεων, προτάσσουν την ύλη του πρώτου
έναντι της ύλης του δεύτερου και διαιρούνται σε δύο μέρη, ήτοι το πρώτο μέρος
τους (σελ. 2 έως 47), όπως ακριβώς και το πρώτο μέρος του συγγράμματος του
αιτούντος, τιτλοφορείται «ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ - Ασφαλιστική Νομοθεσία» και το δεύτερο
μέρος τους (σελ. 48 έως 110), όπως ακριβώς και το πρώτο μέρος του συγγράμματος
του αιτούντος, τιτλοφορείται «ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ - Εργατική Νομοθεσία». Περαιτέρω
όπως ακριβώς και στο σύγγραμμα του αιτούντος, μετά το πρώτο και το δεύτερο
μέρος, παρατίθενται πρακτικές ασκήσεις, πολλές από τις οποίες αποτελούν πιστή
αντιγραφή ασκήσεων εμπνεύσεως του αιτούντος, που περιέχονται στο σύγγραμμά του.
Επίσης, όπως και στο σύγγραμμα του αιτούντος, εντός των επιμέρους ενοτήτων μαζί
με τη θεωρητική ανάλυση περιέχονται και πρακτικά παραδείγματα. Επιπλέον υπάρχει
πιστή αντιγραφή της ταξινόμησης της θεματολογίας του συγγράμματος του
αιτούντος, ήτοι όλες σχεδόν οι επιμέρους θεματικές ενότητες παρατίθενται σε
αυτές με την σειρά που παρατίθενται και στο σύγγραμμα του αιτούντος, με απλή
παράλειψη ορισμένων ενοτήτων που δεν υφίστανται καθόλου στις σημειώσεις.
Επιπροσθέτως, στις ως άνω σημειώσεις υπάρχει πιστή αντιγραφή και των τίτλων των
ενοτήτων του συγγράμματος του αιτούντος και ειδικότερα από τους συνολικά 78
τίτλους ενοτήτων των σημειώσεων, περίπου 70 τίτλοι αποτελούν τίτλους ενοτήτων
του συγγράμματος του αιτούντος, οι οποίοι έχουν μεταφερθεί στις σημειώσεις και
τουλάχιστον 51 τίτλοι έχουν μεταφερθεί είτε αυτολεξεί είτε με εντελώς
επουσιώδεις παραλλαγές (π.χ. συνένωση δύο τίτλων σε έναν), ενώ σχεδόν στο
σύνολό τους οι τίτλοι εκτίθενται στις σημειώσεις με τη σειρά που εκτίθενται και
στο σύγγραμμα του αιτούντος, δεδομένου ότι η ταξινόμηση της ύλης στις
σημειώσεις ακολουθεί την ταξινόμηση της ύλης στο σύγγραμμα του αιτούντος.
Τέλος, στις ως άνω σημειώσεις υφίστανται πολλές περιπτώσεις πιστής αντιγραφής
εκτενέστατων αποσπασμάτων είτε του θεωρητικού τμήματος είτε των παραδειγμάτων
των θεωρητικών ερωτημάτων και πρακτικών ασκήσεων του συγγράμματος του
αιτούντος. Πλην όμως, σύμφωνα με τα όσα έχουν ήδη αναφερθεί, κατόπιν της
ανωτέρω από 29-8-2018 επιστολής του αιτούντος, η πρώτη των καθ’ ων δεν έχει το
δικαίωμα να εκδίδει το βιβλίο του αιτούντος ή να το χρησιμοποιεί χωρίς την
έγγραφη άδειά του, με την κατ’ ουσίαν όμως περιληπτική επανέκδοση και διανομή
του συγγράμματος του αιτούντος υπό μορφή σημειώσεων, που δήθεν συγγράφηκαν από
τον δεύτερο των καθ’ ων, η πρώτη των καθ’ ων προέβη σε χρήση του έργου του
αιτούντος χωρίς την άδειά του και χωρίς την συναίνεσή του και ως εκ τούτου
προσέβαλε το περιουσιακό του δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του
συγγράμματός του. Σε όλα τα παραπάνω ουδόλως επιδρά το γεγονός ότι στην
τελευταία σελίδα των ως άνω σημειώσεων αναφέρεται ως βιβλιογραφία: «Γενικές
Αρχές Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου και Πρακτικές Εφαρμογές» (Δ’ Έκδοση -
Κωνσταντίνος Σταϊκούρας), ΕΦΚΑ Ν. 4387/16». Τούτο διότι, στο έντυπο των ως άνω
σημειώσεων, τόσο στο εξώφυλλο όσο και στην εμπρόσθια όψη του πρώτου εσωτερικού
τους (μη αριθμημένου) φύλλου όσο και στην πρώτη αριθμημένη σελίδα, ως συγγραφέας
τους παρουσιάζεται ο δεύτερος των καθ’ ων, το σύγγραμμα του οποίου δεν
αναφέρεται ως παραπομπή σε κανένα σημείο του κυρίως κειμένου των σημειώσεων,
μόνη δε η αναφορά του στην τελευταία σελίδα τους, ουδόλως αίρει την πλανερή
εντύπωση που δημιουργείται στο αναγνωστικό κοινό ότι οι ως άνω σημειώσεις
αποτελούν δήθεν προϊόν της διάνοιας του δεύτερου των καθ’ ων. Τούτο, ιδίως
ενόψει της γνωστής και από τα διδάγματα της κοινής πείρας λειτουργίας των
παραπομπών σε επιστημονικά κείμενα, σύμφωνα με την οποία η παραπομπή πρέπει να
καταδεικνύει με σαφήνεια την πηγή από την οποία λαμβάνονται αυτούσια
αποσπάσματα ξένου έργου, ενώ αντίθετα η γενική αναφορά της πηγής στη
βιβλιογραφία δεν επιτρέπει στον αναγνώστη να εξακριβώσει τον συγγραφέα από τον
οποίο προέρχονται τα αποσπάσματα, ούτε αρκεί για να καταδείξει την πνευματική
πατρότητα των αποσπασμάτων, τα οποία με τον τρόπο αυτό εξακολουθούν να
παρουσιάζονται ως δήθεν γνώμη ή κρίση του φερόμενου, αντί του πραγματικού,
συγγραφέα τους. Περαιτέρω, οι καθ’ ων, επικαλούμενοι το άρθρο 21 του Ν.
2121/93, το οποίο ορίζει ότι: «Επιτρέπεται, χωρίς την άδεια του δημιουργού και
χωρίς αμοιβή, η αναπαραγωγή άρθρων νομίμως δημοσιευμένων σε εφημερίδα ή σε
περιοδικό, συντόμων αποσπασμάτων έργου ή τμημάτων συντόμου έργου ή έργου των εικαστικών
τεχνών νομίμως δημοσιευμένου, εφόσον γίνεται αποκλειστικά για τη διδασκαλία ή
τις εξετάσεις σε εκπαιδευτικό ίδρυμα, στο μέτρο που δικαιολογείται από τον
επιδιωκόμενο σκοπό, είναι σύμφωνη με τα χρηστά ήθη και δεν εμποδίζει την
κανονική εκμετάλλευση. Η αναπαραγωγή πρέπει να συνοδεύεται από την ένδειξη της
πηγής και των ονομάτων του δημιουργού και του εκδότη, εφόσον τα ονόματα αυτά
εμφανίζονται στην πηγή», ισχυρίζονται επικουρικά ότι με την έκδοση και διανομή
των ανωτέρω σημειώσεων δεν προσβάλλεται το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας του
αιτούντος επί του ως άνω έργου του, διότι επιτρέπεται η εν λόγω αναπαραγωγή,
καθώς γίνεται αποκλειστικά για διδασκαλία και αποτελεί αναπαραγωγή σύντομων
αποσπασμάτων του έργου του αιτούντος. Πλην όμως, όπως έχει ήδη αναλυθεί, οι ως
άνω σημειώσεις δεν αποτελούν αναπαραγωγή σύντομων αποσπασμάτων του έργου του
αιτούντος, αλλά κατά το μεγαλύτερο μέρος αντιγραφή αυτού, η ανωτέρω δε διάταξη
αναφέρεται σε αναπαραγωγή σύντομων αποσπασμάτων του έργου και δεν παρέχει το
δικαίωμα τροποποίησης ή διασκευής του έργου, ή αναπαραγωγής εκτενών
αποσπασμάτων, όπως στην προκείμενη περίπτωση. Με βάση τα ανωτέρω και δεδομένου
ότι πιθανολογείται η ύπαρξη επείγουσας περίπτωσης για την προστασία του
παραπάνω δικαιώματος του αιτούντος, επειδή οι καθ’ ων εξακολουθούν να διανέμουν
τις ανωτέρω σημειώσεις και εκ του λόγου αυτού ο αιτών υφίστανται υλική και
ηθική βλάβη, συντρέχει νόμιμη περίπτωση να ληφθούν ασφαλιστικά μέτρα για την
εξασφάλιση του προσβαλλομένου δικαιώματος του αιτούντος, ως τέτοια δε κρίνονται
πλέον πρόσφορα αλλά και επαρκή, η προσωρινή υποχρέωση των καθ’ ων να
παραλείπουν στο μέλλον την περαιτέρω διανομή στους σπουδαστές της πρώτης των
καθ’ ων και την καθ’ οιονδήποτε τρόπο περαιτέρω κυκλοφορία και αναπαραγωγή των
ως άνω έντυπων σημειώσεων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση
πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή ως βάσιμη και κατ’ ουσίαν, να ληφθούν τα ανωτέρω
ασφαλιστικά μέτρα και να απειληθεί κατά της πρώτης των καθ’ ων χρηματική ποινή
ύψους 500 ευρώ, για την περίπτωση μη συμμορφώσεώς της με τις διατάξεις της
παρούσας για κάθε παραβίασή τους στο μέλλον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου