"ΚΥΡΙΕ ΠΟΛΙΤΕΥΤΗ, ΞΕΡΕΙΣ ΑΠΟ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗ; - Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ" (Του Λεωνίδα Σεϊτανίδη, Δικηγόρου)

«…τώρα κοκορεύεσαι επάνω στον εξώστη

και μιλάς στο πόπολο σαν τον ναυαγοσώστη…»

(Δ. Σαββόπουλος, «Ο Πολιτευτής»).

Η προεκλογική επικοινωνία του πολιτευτή με τους ψηφοφόρους του έχει αλλάξει. Από τις ομιλίες, τα φυλλάδια, τις περιοδείες, φτάσαμε πλέον στον αστερισμό της τηλεφωνικής επικοινωνίας, των γραπτών μηνυμάτων, των mails και των social media (facebook κλπ).

Το 2019 είναι έτος εκλογών. Πολλών εκλογών. Τοπικά Συμβούλια, Δημοτικά Συμβούλια, Περιφερειακά Συμβούλια, Ευρωβουλή, Εθνικό Κοινοβούλιο περιμένουν να στελεχωθούν από πολιτικούς, πολιτευόμενους και πολιτευτές. Εάν, μάλιστα, όλες οι παραπάνω εκλογικές αναμετρήσεις συμπέσουν, τότε, με μία δόση υπερβολής, θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι μισοί Έλληνες θα είναι υποψήφιοι.

Σίγουρα έχετε λίγο ή πολύ ακούσει ότι από τον περασμένο Μάιο εφαρμόζεται πανευρωπαϊκά ένας νέος Κανονισμός για την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων των ατόμων και της Ιδιωτικότητας (Κ 679/2016 ή GDPR), ο οποίος αντικατέστησε (και συμπλήρωσε) την Οδηγία 95/46 και τον αντίστοιχο εθνικό νόμο που υπήρχε βάσει αυτής.

Ο βασικός πυλώνας του νέου Κανονισμού είναι η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των ατόμων, δηλαδή κάθε πληροφορία που αφορά ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο («υποκείμενο των δεδομένων»). 

Αυτός είναι ο (υποψήφιος) ψηφοφόρος.

Προστασία όμως «από τί;». «Από την επεξεργασία», θα απαντήσουμε, η οποία μπορεί να είναι κάθε πράξη ή σειρά πράξεων που πραγματοποιείται με ή χωρίς τη χρήση αυτοματοποιημένων μέσων, σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, όπως η συλλογή, η καταχώριση, η οργάνωση, η διάρθρωση, η αποθήκευση, η προσαρμογή ή η μεταβολή, η ανάκτηση, η αναζήτηση πληροφοριών, η χρήση, η κοινολόγηση με διαβίβαση, η διάδοση ή κάθε άλλη μορφή διάθεσης, η συσχέτιση ή ο συνδυασμός, ο περιορισμός, η διαγραφή ή η καταστροφή. Με αυτά ασχολούνται τα επιτελεία των Πολιτευτών.

Ποιός, όμως, εκτελεί αυτή την επεξεργασία; Ο υπεύθυνος επεξεργασίας, ο οποίος μπορεί να είναι  φυσικό ή νομικό πρόσωπο που, μόνος ή από κοινού με άλλους, καθορίζουν τους σκοπούς και τον τρόπο της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Ναι, εσύ είσαι Πολιτευτή. Οι βοηθοί σου είναι Εκτελούντες την επεξεργασία, ως φυσικά ή νομικά πρόσωπα, που επεξεργάζονται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα για λογαριασμό του υπευθύνου της επεξεργασίας.

Θα μπορεί ο πολιτευτής να «επικοινωνήσει» με τους ψηφοφόρους; Η μαγική λέξη είναι η «συγκατάθεση» του υποκειμένου των δεδομένων και μεταφράζεται με ένδειξη βουλήσεως, ελεύθερη, συγκεκριμένη, ρητή, με την οποία το υποκείμενο των δεδομένων εκδηλώνει ότι συμφωνεί, με δήλωση ή με σαφή θετική ενέργεια, να αποτελέσουν αντικείμενο επεξεργασίας τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που το αφορούν.

Πώς; 

α) Μέσω της συμπλήρωσης ειδικού εντύπου κατά τη διάρκεια εκδήλωσης ή στα πλαίσια λειτουργίας του Πολιτικού Γραφείου του πολιτευτή, 

β) Με σχετική ηλεκτρονική εγγραφή του ατόμου σε ιστοσελίδα του πολιτευτή.

Τί γίνεται, όμως, με τα προσωπικά δεδομένα που ήδη διαθέτουν οι πολιτευτές στα γραφεία τους (και είναι πολλά); Ο Κανονισμός και οι κατευθυντήριες οδηγίες αναφέρουν ότι, ΑΝ αυτά τα στοιχεία έχουν στο παρελθόν ληφθεί με την συγκατάθεση του ψηφοφόρου (και μπορεί να το αποδείξει ο πολιτευτής), τότε θα τα χρησιμοποιήσει χωρίς πρόβλημα. Αν όχι, πρέπει να τα ….ξεχάσει.

Τηλέφωνα προς τους ψηφοφόρους μπορεί να πραγματοποιεί ο πολιτευτής, με την προϋπόθεση: α) ότι στην έναρξη της συνομιλίας δηλώνεται ρητά και κατηγορηματικά ποιός καλεί, για ποιό λόγο και να δίνεται η δυνατότητα στον υποψήφιο ψηφοφόρο να τερματίσει την κλήση πριν την ενημέρωση και β) θα πρέπει να έχει γίνει προηγούμενος έλεγχος ότι ο τηλεφωνικός αριθμός δεν ανήκει στο Μητρώο του άρθρου 11 παρ 2 του Ν 3471/06, στο οποίο καταχωρείται κάθε συνδρομητής που έχει δηλώσει ότι δεν επιθυμεί να λαμβάνει τηλεφωνήματα για απευθείας εμπορική προώθηση.

Αλληλογραφία; Ναι υπό προϋποθέσεις, είτε της ρητής συγκατάθεσης, είτε της λήψης των απλών στοιχείων μέσω νόμιμων τρόπων, όπως πχ. ένας δωρεάν τηλεφωνικός κατάλογος. Λίστες από Επιμελητήρια, Συλλόγους, εκλογικούς καταλόγους καλύτερα να τα ξεχάσετε, εκτός αν οι διοικήσεις τους έχουν λάβει ρητή συγκατάθεση από το κάθε μέλος για να σας τα διαβιβάσουν… μάλλον δύσκολο.

Φίλε πολιτευτή, ενημερώσου και… συμμορφώσου, για το καλό σου.

* O Λεωνίδας Σεϊτανίδης, είναι Δικηγόρος, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Επαγγελματιών Ιδιωτικότητας β.ε. (www.inepid.gr leoseitanidis@gmail.com).