Παρασκευή 29 Ιουνίου 2018

ΠΠρΑθ 1941/2018 : "Παράνομη προσβολή προσωπικότητας - Άρνηση προβολής προεκλογικού οπτικοακουστικού μηνύματος - Αοριστία αγωγής"


Αγωγή με την οποία ζητείτο α) η αναγνώριση παράνομης προσβολής της προσωπικότητας και η πρόκληση ηθικής βλάβης, η μη επανάληψη της προσβολής στο μέλλον και η άρση της προσβολής με την προβολή ρεπορτάζ στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού, καθώς και β) η ικανοποίηση ηθικής βλάβης με την επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης, λόγω αρνήσεως προβολής προεκλογικού οπτικοακουστικού μηνύματος από τηλεοπτικό σταθμό, με την αιτιολογία ότι περιείχε φράσεις σε γλώσσα μη κατανοητή στο κοινό για τις οποίες δεν υπήρχαν υπότιτλοι ή μεταγλώττισή τους στα ελληνικά. Απόρριψη αγωγής ως απαράδεκτης λόγω αοριστίας. Δεν εκτίθενται στο δικόγραφο τα απαιτούμενα στοιχεία ώστε να θεμελιωθούν οι αξιώσεις του ενάγοντος αναφορικά με την ικανοποίηση της ηθικής του βλάβης. Απόρριψη αναγνωριστικού αιτήματος ως μη νόμιμου. Με αυτό δεν ζητείται η αναγνώριση ύπαρξης ή ανυπαρξίας έννομης σχέσης, αλλά ο νομικός χαρακτηρισμός πραγματικών γεγονότων.

ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΤΜΗΜΑ ΕΝΟΧΙΚΟ

Αριθμός Απόφασης 1941/2018

ΤΟ ΠΟΛΥΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές Ελένη Οικονόμου, Πρόεδρο Πρωτοδικών, Βασιλική Καρακώστα, Πρωτοδίκη, Ελένη Σφήκα, Πρωτοδίκη -Εισηγήτρια και από τη Γραμματέα Βασιλική Βασιλοπούλου.
Συνεδρίασε δημόσια, στο ακροατήριο του, την 28 Σεπτεμβρίου 2017, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Του καλούντος - ενάγοντος: πολιτικού κόμματος με την επωνυμία "ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ - ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΞΟ", που εδρεύει στη Φλώρινα (οδός .........) κι εκπροσωπείται νόμιμα, το οποίο παραστάθηκε δια του πληρεξουσίου δικηγόρου ΒΣ (AM ΔΣΑ ....).
Της καθ' ης η κλήση - εναγομένης: ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία "ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΝΤΟΤ ΚΟΜ ΑΝΩΝΥΜΗ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ", που εδρεύει στο Ν. Φάληρο Αττικής κι εκπροσωπείται νόμιμα, η οποία παραστάθηκε δια του πληρεξουσίου δικηγόρου ΚΜ (AM ΔΣΑ........ ).

Το καλούν - ενάγον ζητεί να γίνει δεκτή η από 2-11-2009 (αρ. κατ. 208889/11707/4-11-2009) αγωγή του, την οποία επαναφέρει προς συζήτηση με την από 19-1-2015 (αρ. κατ. 6628/99/19-1-2015) κλήση του, η συζήτηση της οποίας προσδιορίστηκε αρχικά για τη δικάσιμο της 11-5-2017, κατά την οποία αναβλήθηκε για την παρούσα δικάσιμο και γράφτηκε στο πινάκιο, απ' όπου εκφωνήθηκε στη σειρά της.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων, αφού ανέπτυξαν προφορικά τους ισχυρισμούς τους, ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις προτάσεις τους.

ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ

Με την από 19-1-2015 (αρ. κατ. 6628/99/19-1-2015) κλήση του ενάγοντος νομίμως φέρεται προς συζήτηση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου στην παρούσα δικάσιμο, εξ αναβολής από την αρχικά ορισθείσα δικάσιμο της 11-5-2017, η από 2-11-2009 (αρ. κατ. 208889/11707/4-11-2009) αγωγή του, που συζητήθηκε την 25-9-2014 ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών και επί της οποίας εκδόθηκε η υπ' αρ. 6395/2014 απόφαση του ως άνω Δικαστηρίου, που την παρέπεμψε προς εκδίκαση στο παρόν Δικαστήριο ως καθ' ύλην και κατά τόπον αρμόδιο.
Κατά το άρθρο 57 ΑΚ, όποιος προσβάλλεται παράνομα στην προσωπικότητα του έχει το δικαίωμα να απαιτήσει να αρθεί η προσβολή και να μην επαναληφθεί στο μέλλον, επιπλέον δε, κατά το άρθρο 59 ΑΚ, το δικαστήριο με την απόφαση του, ύστερα από αίτηση αυτού που έχει προσβληθεί και αφού λάβει υπόψη το είδος της προσβολής, μπορεί να καταδικάσει τον υπαίτιο και σε ικανοποίηση της ηθικής  βλάβης  του προσβληθέντος και ειδικότερα να τον υποχρεώσει (τον υπαίτιο) σε πληρωμή χρηματικού ποσού, σε δημοσίευμα ή σε ο,τιδήποτε άλλο επιβάλλεται από τις περιστάσεις. Προστατεύεται έτσι με τα παραπάνω άρθρα η προσωπικότητα και κατ' επέκταση η αξία του ανθρώπου ως ατομικό δικαίωμα κατοχυρωμένο από το άρθρ. 2 § 1 του Συντάγματος (ΑΠ 1735/2009), αποτελεί 8ε η προσωπικότητα πλέγμα αγαθών που συνθέτουν την υπόσταση του προσώπου και είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένα μαζί του. Τα αγαθά αυτά δεν αποτελούν μεν αυτοτελή δικαιώματα, αλλά επί μέρους εκδηλώσεις - εκφάνσεις (πλευρές) του ενιαίου  δικαιώματος επί της προσωπικότητας, όμως η προσβολή της προσωπικότητας σε σχέση με οποιαδήποτε από τις εκδηλώσεις αυτές συνιστά προσβολή της συνολικής έννοιας της προσωπικότητας. Τέτοια προστατευόμενα αγαθά είναι, μεταξύ άλλων, η τιμή και η υπόληψη κάθε ανθρώπου, είναι δε τιμή η εκτίμηση που απολαμβάνει το άτομο στην κοινωνία με βάση την ηθική αξία που έχει λόγω της συμμόρφωσης του με τις νομικές και ηθικές του υποχρεώσεις, ενώ υπόληψη είναι η εκτίμηση που απολαμβάνει το άτομο στην κοινωνία με βάση την κοινωνική του αξία συνέπεια των ιδιοτήτων και εκπλήρωση των ιδιαίτερων κοινωνικών του έργων ή του επαγγέλματος του. Ο νόμος καθιερώνει αντικειμενική ευθύνη του προσβάλλοντος, μόνο ως προς την αξίωση άρσης της προσβολής και παράλειψης της στο μέλλον, ενώ για την αξίωση  χρηματικής, λόγω ηθικής βλάβης, ικανοποίησης, απαιτεί και το στοιχείο της υπαιτιότητας [ΟλΑΠ 812/1980, ΑΠ 265/2015 Τ.Ν.Π. "NOMOS", ΑΠ 1599/2000, ΑΠ 1735/2009].
Επιπροσθέτως, η αξίωση για άρση της προσβολής της προσωπικότητας προϋποθέτει ότι η πράξη της προσβολής ευρίσκεται εις ενέργειαν. Εάν η προσβολή έχει λήξει, η άρση των αποτελεσμάτων της επιτυγχάνεται συμφώνως προς την διάταξη του άρθρου 59 ΑΚ (ΕφΛαρ 431/2000 Τ.Ν.Π. "NOMOS"). Προϋποθέσεις συνεπώς για την προστασία της προσωπικότητας με τις διατάξεις των παραπάνω άρθρων είναι: α) η ύπαρξη προσβολής της προσωπικότητας με πράξη ή παράλειψη άλλου που διαταράσσει μια ή περισσότερες εκδηλώσεις της σωματικής, ψυχικής, πνευματικής και κοινωνικής ατομικότητας του βλαπτόμενου κατά τη στιγμή της προσβολής, β) η προσβολή να είναι παράνομη που συμβαίνει όταν γίνεται χωρίς δικαίωμα ή με βάση δικαίωμα, το οποίο όμως είτε είναι μικρότερης σπουδαιότητας στο πλαίσιο της έννομης τάξης είτε ασκείται καταχρηστικά κατά την έννοια των άρθρ. 281 ΑΚ και 25 § 3. του Συντάγματος και γ) πταίσμα του προσβολέα όταν πρόκειται ειδικότερα για επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης εξ αιτίας της παράνομης προσβολής της προσωπικότητας (ΟλΑΠ 2/2008, ΑΠ 1599/2000, 333/2010, 355/2010, 1007/2010). Στην περίπτωση αυτή η παράνομη  και συγχρόνως υπαίτια προσβολή  της προσωπικότητας συνιστά ασφαλώς  ειδικότερη  μορφή αδικοπραξίας (ΑΠ 167/2000), οπότε συνδυαστικά εφαρμόζονται και οι διατάξεις των άρθρ. 914, 919, 920 και 932 ΑΚ, ιδίως για την αποκατάσταση της τυχόν υλικής ζημίας του προσβληθέντος (άρθρ. 57 § 2 ΑΚ), ενώ αδιάφορη για το χαρακτήρα της προσβολής ως παράνομης είναι η φύση της διάταξης που ενδέχεται με την προσβολή να παραβιάζεται και η οποία έτσι μπορεί να ανήκει σε οποιοδήποτε κλάδο ή τμήμα του δικαίου (ενδ. ΑΠ 1587/2017 Τ.Ν.Π. "NOMOS").
Με την υπό κρίση αγωγή του το ενάγον εκθέτει ότι αποτελεί το πολιτικό κόμμα της μακεδόνικης μειονότητας που ζει εντός των ορίων της ελληνικής επικράτειας και πολιτεύεται στο εσωτερικό της χώρας ως οργάνωση των Ελλήνων πολιτών που αυτοπροσδιορίζονται ως εθνικά Μακεδόνες. Ότι πολιτικός στόχος του είναι η προστασία όσων ομιλούν τη μακεδόνικη γλώσσα. Ότι, ενόψει των εκλογών της 7ης Ιουλίου 2009 για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού  Κοινοβουλίου,  το  ενάγον  προετοίμασε  ένα  πεντάλεπτο προεκλογικό οπτικοακουστικό μήνυμα (video), που -κατά κύριο λόγο- ήταν στην ελληνική γλώσσα, περιείχε δε ορισμένες φράσεις στη μακεδόνικη γλώσσα, όπως το περιεχόμενο του αποτυπώνεται στην αγωγή. Ότι ενσωμάτωσε το ως άνω μήνυμα σε υλικό φορέα (dvd) και το απέστειλε εμπροθέσμως στην εναγομένη, προκειμένου να το προβάλλει δωρεάν, ως όφειλε, σύμφωνα με την ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία, στον τηλεοπτικό σταθμό ιδιοκτησίας της με την επωνυμία "ΣΚΑΙ". Ότι η εναγομένη αρνήθηκε την ως άνω προβολή επικαλούμενη ότι δεν μπορούσε να διαπιστωθεί το πλήρες περιεχόμενο του επίμαχου προεκλογικού οπτικοακουστικού μηνύματος, επειδή ορισμένες φράσεις του εκφέρονταν σε γλώσσα που δεν ήταν κατανοητή στο κοινό και για τις οποίες δεν υπήρχαν υπότιτλοι ή μεταγλώττιση τους στα ελληνικά. Ότι η άρνηση της εναγομένης ήταν παράνομη, καθόσον η κείμενη νομοθεσία δεν απαγορεύει τη μετάδοση μαγνητοσκοπημένου υλικού σε άλλη γλώσσα χωρίς μετάφραση και συνιστά παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης κατά της ελεύθερης συμμετοχής του στις εκλογές, καθώς και παράβαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης χωρίς διακρίσεις λόγω εθνικής καταγωγής. Ότι από την ανωτέρω συμπεριφορά της εναγομένης επλήγη σοβαρά η αξιοπιστία του, αφού οι οπαδοί του θεώρησαν είτε ότι το ενάγον κόμμα δεν θα ελάμβανε μέρος στις Ευρωεκλογές του 2009 είτε ότι αμέλησε την τηλεοπτική του προβολή, ενώ ταυτόχρονα επέδρασε αρνητικά στο εκλογικό αποτέλεσμα, αφού το ίδιο συγκέντρωσε πολύ χαμηλό ποσοστό. Με βάση τα περιστατικά αυτά -κατ' εκτίμηση του περιεχομένου και των αιτημάτων του- ζητεί α| να αναγνωριστεί ότι η εναγομένη προσέβαλε παράνομα την προσωπικότητα του και του προκάλεσε ηθική βλάβη, β] να υποχρεωθεί η εναγομένη ί] να μην επαναλάβει την προσβολή στο μέλλον, ii] να άρει την προσβολή με την προβολή πεντάλεπτου ρεπορτάζ στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΙ για τη δημοσιοποίηση της εκδοθησόμενης απόφασης και iii] να του καταβάλει το ποσό των 50.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, νομιμοτόκως από την επομένη της επίδοσης της αγωγής και μέχρι την πλήρη εξόφληση, νι] να κηρυχθεί η παρούσα προσωρινά εκτελεστή και δ] να καταδικαστεί η αντίδικος του στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων του. Με τέτοιο περιεχόμενο και αιτήματα η υπό κρίση αγωγή παραδεκτά εισάγεται ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού, που είναι καθ' ύλην (άρθρα 7, 8, 9, 10, 14 § 2 σε συνδυασμό με 18 ΚΠολΔ) και κατά τόπον αρμόδιο (άρθρα 25 § 2 ΚΠολΔ) για την εκδίκαση της κατά την προκείμενη τακτική διαδικασία. Πλην όμως, είναι αόριστη ως προς το περιεχόμενο στο ιστορικό της αγωγής υπό στοιχείο [βί| αίτημα παράλειψης της προσβολής στο μέλλον, διότι στο κρισιολογούμενο δικόγραφο δεν γίνεται επίκληση ύπαρξης βάσιμης απειλής και πραγματικού κινδύνου επικείμενης προσβολής του ενάγοντος με παράθεση συγκεκριμένων πραγματικών περιστατικών. Περαιτέρω, το υπό στοιχείο |βίί| αίτημα άρσης της προσβολής με προβολή του περιεχομένου της απόφασης -το οποίο λαμβάνεται υπόψη ως περιεχόμενο στο ιστορικό της αγωγής, παρά το ότι δεν ζητείται ρητά στο αιτητικό της-, ενόψει του ότι η προσβολή περιγράφεται ως συντελεσθείσα και συνεπώς δεν νοείται άρση της με την έννοια του άρθρου 57 ΑΚ, εκτιμάται ως αίτημα που κατατείνει στην ικανοποίηση της ηθικής βλάβης, την οποία φέρεται ότι έχει υποστεί το ενάγον από την εκτιθέμενη συμπεριφορά της εναγομένης. Ωστόσο, αμφότερες οι αξιώσεις του ενάγοντος αναφορικά με την ικανοποίηση της ηθικής του βλάβης και ειδικότερα δια προβολής της εκδοθησόμενης απόφασης και επιδίκασης χρηματικής ικανοποίησης (υπό στοιχεία ΙβίίΙ και [βίίίΙ αιτήματα) κρίνονται απορριπτέες ως απαράδεκτες λόγω αοριστίας, αφού δεν αρκεί η αναφορά στην αγωγή μόνο της παράνομης συμπεριφοράς της εναγομένης, αλλά ειδικά για τη θεμελίωση των αξιώσεων των άρθρων 59, 914 και 932 ΑΚ απαιτείται ο ενάγων να επικαλείται για το ορισμένο των αιτημάτων του, υπαιτιότητα του εναγομένου, ως αναφέρθηκε στη νομική σκέψη που προηγήθηκε. Εντούτοις, το ενάγον, στο υπό κρίση δικόγραφο, ουδέν εκθέτει σαφώς και ορισμένως περί της υπαιτιότητας της εναγομένης, ήτοι του δόλου ή της αμέλειας αυτής, ώστε να θεμελιωθούν οι αξιώσεις του αναφορικά με την ικανοποίηση της ηθικής βλάβης που υπέστη, αφού δεν δύναται το πολιτικό δικαστήριο να συναγάγει την υπαιτιότητα του εναγομένου από απλή παράθεση πραγματικών περιστατικών στο δικόγραφο, αλλά απαιτείται ο ενάγων να επικαλεσθεί ειδικά την υπαιτιότητα του εναγομένου, φέροντας και το βάρος αποδείξεως της. Εξάλλου, το υπό στοιχείο [α] αίτημα είναι μη νόμιμο και πρέπει να απορριφθεί, καθόσον δεν αφορά σε αναγνώριση ύπαρξης ή ανυπαρξίας έννομης σχέσης, που μπορεί να είναι αντικείμενο της αναγνωριστικής αγωγής, αλλά μ' αυτό ζητείται ο νομικός χαρακτηρισμός πραγματικών γεγονότων, στον οποίο προβαίνει το Δικαστήριο σε κάθε περίπτωση αγωγής προσβολής προσωπικότητας. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η αγωγή να απορριφθεί εν μέρει ως απαράδεκτη λόγω αοριστίας και εν μέρει ως νόμω αβάσιμη, σύμφωνα με τις παραπάνω διακρίσεις και να καταδικαστεί το ενάγον, λόγω της ήττας του, στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων της εναγομένης, κατά παραδοχή του σχετικού αιτήματος της (άρ. 191 § 1 και 176 ΚΠολΔ), όπως ορίζεται στο διατακτικό. 


ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Απορρίπτει την αγωγή.
Καταδικάζει το ενάγον στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων της εναγομένης, τα οποία ορίζει στο ποσό των χιλίων εκατόν σαράντα (1.140) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 26 Απριλίου 2018.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ     Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Δημοσιεύθηκε στο ακροατήριο του στον ίδιο τόπο στις  25 Μαΐου 2018 σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση με την παρουσία του Γραμματέα.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ     Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ  

Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών ΔΣΑ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου