ΜΠρΠατρών 136/2021 : "Αναγκαστική εκτέλεση - Διαχρονικό δίκαιο - Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση στην αναγκαστική εκτέλεση - Διαδοχή διαρκούσης της αναγκαστικής εκτέλεσης - Επέκταση των υποκειμενικών ορίων της εκτελεστότητας - (Νέα) επιταγή προς εκτέλεση"

Τροποποιήσεις στην αναγκαστική εκτέλεση με τον ν. 4335/2015. Οι διατάξεις για την αναγκαστική εκτέλεση εφαρμόζονται όταν η επίδοση της επιταγής προς εκτέλεση διενεργείται μετά την 1η.1.2016. Ως κρίσιμος χρόνος για την εφαρμογή ή μη του νέου δίκαιου θα πρέπει να θεωρείται ο χρόνος επίδοσης της επιταγής προς εκτέλεση, που οδήγησε στη συνέχεια στην έναρξη της ένδικης κύριας εκτελεστικής διαδικασίας διά της επιβολής κατασχέσεως. Διεύρυνση των υποκειμενικών ορίων της αναγκαστικής εκτέλεσης. Οι μη δικαιούχοι και υπόχρεοι διάδικοι νομιμοποιούνται ενεργητικά και παθητικά στην αναγκαστική εκτέλεση. Σε περίπτωση διαδοχής στη διαδικασία εκκρεμούς αναγκαστικής εκτέλεσης καθιερώνεται υποχρέωση κοινοποίησης στον οφειλέτη ή στον καθ’ ού, αφενός της επιταγής του άρθρου 924 παρ. 1 και αφετέρου των εγγράφων που αποδεικνύουν την διαδοχή του επισπεύδοντος. Προσβολή της (νέας) επιταγής με ανακοπή του άρθρου 933 ΚΠολΔ. Η παράβαση του άρθρου 925 παρ. 1 ΚΠολΔ συνεπάγεται ακυρότητα της εκτέλεσης ανεξαρτήτως βλάβης. Ο ειδικός εκκαθαριστής υπό εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύματος αποτελεί όργανο της εκκαθάρισης.

Αριθμός 136/2021

 

ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

Αποτελούμενο από τη Δικαστή Αλπέντζου Κωνσταντούλα, Πρωτοδίκη, την οποία όρισε ο Πρόεδρος Πρωτοδικών Πατρών και από τη Γραμματέα   Σοφία Κουτσογιαννοπούλου.

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στην Πάτρα την 15ι Απριλίου 2021 για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:

ΤΟΥ ΑΝΑΚΟΠΤΟΝΤΟΣ: ..., κατοίκου Κάτω Αχαΐας (...), ο οποίος παραστάθηκε δια του πληρεξουσίου δικηγόρου του Πατρών, ΑΔ.

Της καθ' ης η ανακοπή; Της εδρεύουσας στο Χαλάνδρι Αττικής (Λ. Κηφισίας 268) εταιρίας με την επωνυμία «PQH Ενιαία Ειδική Εκκαθάριση Ανώνυμη Εταιρία Ειδικός Εκκαθαριστής Πιστωτικών Ιδρυμάτων» και εκπροσωπείται νόμιμα, ως εκκαθαρίστριας εταιρίας της εδρεύουσας στην Πάτρα (...) Συνεταιριστικής Τράπεζας με την επωνυμία «ΑΧΑΪΚΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝ.ΠΕ», η οποία εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσια δικηγόρο Πατρών, ΚΠ.

Ο ανακόπτων με την από 6-7-2020 ανακοπή του, που απευθύνεται στο Δικαστήριο αυτό (αριθ. εκθ. καταθ. ./9-7-2020) ζητεί όσα αναφέρονται σε αυτήν.

Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στις έγγραφες προτάσεις τους.

Με την υπό κρίση ανακοπή του, ο ανακόπτων ζητεί να ακυρωθεί, για τους αναφερόμενους σε αυτήν λόγους α] η από 2-6-2020 επιταγή προς εκτέλεση (απόδοση ακινήτου) κάτωθι αντιγράφου εξ απογράφου α' εκτελεστού της υπ' αριθμ. ./2008 περίληψης κατακυρωτικής έκθεσης δημοσίου αναγκαστικού πλειστηριασμού ακινήτου της Συμβολαιογράφου Δύμης ..., καθώς και να καταδικασθεί η καθ'ης η ανακοπή στη δικαστική του δαπάνη.

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ

Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα, η ανακοπή αρμοδίως εισάγεται προς εκδίκαση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, το οποίο είναι αρμόδιο καθ' ύλη και κατά τόπο, αφού ο μεν εκτελεστός τίτλος εκδόθηκε από το Μονομελές Πρωτοδικείο, το δε κατασχεθέν ακίνητο βρίσκεται στην περιφέρεια του Πρωτοδικείου Πατρών (άρθρο 933 παρ. 1 και 3 ΚΠολΔ, όπως ισχύουν μετά την τροποποίηση του με το άρθρο 1 άρθρο όγδοο Ν 4335/2015 και το άρθρο 207 παρ. 2 Ν 4512/2018). Νομίμως δε εισάγεται για να συζητηθεί κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών, κατά τα προβλεπόμενα από τη διάταξη του άρθρου 937 παρ. 3 ΚΠολΔ, όπως ισχύει μετά την τροποποίηση του με το άρθρο 1 άρθρο όγδοο Ν 4335/2015. Ειδικότερα, στο άρθρο 1.9 του Ν 4335/2015 (μεταβατικές διατάξεις), ορίζεται με γενική αφορώσα την εκτέλεση ρύθμιση ότι οι διατάξεις για την αναγκαστική εκτέλεση εφαρμόζονται όταν η επίδοση της επιταγής προς εκτέλεση διενεργείται μετά την 1 η. 1.2016. Ως κρίσιμος χρόνος για την εφαρμογή ή μη του νέου δικαίου θα πρέπει να θεωρείται ο χρόνος επίδοσης της επιταγής προς εκτέλεση, που οδήγησε στη συνέχεια στην έναρξη της ένδικης κύριας εκτελεστικής διαδικασίας διά της επιβολής κατασχέσεως (βλ. ΜΠρΘεσ 299/2019, αδημ. ΜΠΛαμ 223/2016, ΜΠρΤρικ 249/2018 Nomos και σε θεωρία Κιουπτσίδου-Στρατουδάκη, Ζητήματα από το δίκαιο αναγκαστικής εκτέλεσης μετά τις τροποποιήσεις του Ν 4335/2015, Αρμ 2016,1 επ., 13-14, Β.Χατζηϊωάννου, Το διαχρονικό δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης, ΕΠολΔ 2017,587 βλ. όμως και αντίθετη θέση σε ΜΠΑΘ 7189/2016 με σύμφωνες παρατηρήσεις Π. Γιαννόπουλου σε ΕΠολΔ 2017,68 επ. και Νίκα, Δίκαιο Αναγκαστικής Εκτελέσεως 12,2017, παρ. 4, αριθ. 8, σελ. 82). Περαιτέρω, η ανακοπή ασκήθηκε εντός της προθεσμίας των 45 ημερών (βλ. άρθρο 934 παρ. 1 περ. α ΚΠολΔ, όπως αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο όγδοο παρ. 2 Ν 4335/2015), αφού η κατάσχεση επιβλήθηκε την 2-6-2020, η δε ανακοπή επιδόθηκε στην καθ' ης η ανακοπή την 9-7-2020 (βλ. την υπ' αριθμ. ./9-7-2020 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Εφετείο Πατρών ...). Πρέπει, συνεπώς, να ερευνηθεί περαιτέρω η ανακοπή και ως προς το παραδεκτό, τη νομική και ουσιαστική βασιμότητα του λόγου της.

Ως ενεργητική νομιμοποίηση στην αναγκαστική εκτέλεση νοείται η εξουσία ορισμένου προσώπου να ενεργήσει αναγκαστική εκτέλεση και να την απευθύνει κατά συγκεκριμένου άλλου προσώπου. Σύμφωνα με το άρθρο 919 ΚΠολΔ, στο οποίο διαγράφονται τα υποκειμενικά όρια της εκτελεστότητας στο ελληνικό δικονομικό δίκαιο, η αναγκαστική εκτέλεση γίνεται 1) όταν πρόκειται για δικαστικές και διαιτητικές αποφάσεις υπέρ και κατά των προσώπων έναντι των οποίων ισχύει δεδικασμένο και κατά των προσώπων που απέκτησαν τη νομή ή κατοχή του επίδικου πράγματος κατά τη διάρκεια της δίκης ή μετά το τέλος της, 2) όταν πρόκειται για όλους τους άλλους εκτελεστούς τίτλους, υπέρ των δικαιούχων και κατά των υπόχρεων που αναφέρονται σ' αυτούς υπέρ και κατά των προσώπων που αναφέρονται στα άρθρα 325 έως 327, καθώς και κατά των προσώπων που απέκτησαν τη νομή ή κατοχή του πράγματος μετά τη σύνταξη του εγγράφου ή την έκδοση του τίτλου. Ο συνδυασμός του άρθρου 919 ΚΠολΔ με τα άρθρα 325, 326, 327 και 329 ΚΠολΔ οδηγεί στο συμπέρασμα ότι αναφορικά με δικαστικές αποφάσεις ρυθμίζονται στο νόμο περιπτώσεις επεκτάσεως των υποκειμενικών ορίων της εκτελεστότηχας αντίστοιχες με εκείνες της επεκτάσεως των υποκειμενικών ορίων του δεδικασμένου. Τα ενεργητικά και παθητικά νομιμοποιούμενα πρόσωπα στην αναγκαστική εκτέλεση λοιπόν ταυτίζονται κατ' αρχήν με τα πρόσωπα έναντι των οποίων ισχύει το δεδικασμένο και στηρίζουν την νομιμοποίηση τους επίσης κατ' αρχήν στον ίδιο τον εκτελεστό τίτλο, ήτοι τον τίτλο από τον οποίο πηγάζουν η εκτελούμενη αξίωση και υποχρέωση και οι φορείς τους αντίστοιχα (Α. Πλεύρη, Μη δικαιούχοι και μη υπόχρεοι διάδικοι στην πολιτική δίκη, σελ. 380 επ.). Παρόλο δε που στις διατάξεις περί αναγκαστικής εκτελέσεως του ΚΠολΔ δεν γίνεται ειδική αναφορά σε περιπτώσεις μη δικαιούχων και μη υπόχρεων διαδίκων, η εξαιρετική νομιμοποίηση δεν λείπει βέβαια και σε αυτό το στάδιο της «τελικής πραγμάτωσης» του δικαίου (βλ. Μπρίνια, Αναγκαστική Εκτέλεση, άρθρο 919, αριθ. 93, σελ. 253.) Έτσι, οι μη δικαιούχοι και υπόχρεοι διάδικοι, όπως π.χ. ο σύνδικος της πτωχεύσεως, ο εκτελεστής διαθήκης και ο εκκαθαριστής της κληρονομιάς νομιμοποιούνται ενεργητικά και παθητικά στην αναγκαστική εκτέλεση. Τέλος, από το συνδυασμό των άρθρων 919 και 925 ΚΠολΔ σε περίπτωση διαδοχής στη διαδικασία εκκρεμούς αναγκαστικής εκτέλεσης καθιερώνεται υποχρέωση κοινοποίησης στον οφειλέτη ή στον καθ’ ου, αφενός της κατ’ άρθρο 924 παρ. 1 ΚΠολΔ επιταγής και αφετέρου των εγγράφων που αποδεικνύουν τη διαδοχή (ειδική ή καθολική) του επισπεύδοντος. Η επιταγή αυτή δεν συνιστά την πρώτη πράξη της προδικασίας νέας αναγκαστικής εκτέλεσης, αλλά περιέχει την επίσημη γνωστοποίηση ότι ενεργοποιήθηκε η διάταξη του άρθρου 919 ΚΠολΔ, για την επέκταση των υποκειμενικών ορίων της εκτελεστότητας σε πρόσωπα που δεν αναφέρονται στον εκτελεστό τίτλο ως δικαιούχοι ή υπόχρεοι, προκειμένου είτε να γίνει εκούσια εκπλήρωση της παροχής είτε να αμφισβητηθεί, με ανακοπή, η υποχρέωση του καθου (Κεραμέα / Κονδύλη / Νίκα (-Νικολόπουλος), ΕρμΚΠολΔ, άρθρο 925, αριθ. 1, Ν. Νίκας, Δίκαιο αναγκαστικής εκτελέσεως, τόμ. 1, 2η έκδ., 2017, σελ. 498). Παρά δε το γεγονός ότι η επίδοση της ως άνω (νέας) επιταγής δεν αποτελεί πράξη έναρξης νέας αναγκαστικής εκτέλεσης, εντούτοις, ως πράξη της ήδη αρξαμένης εκτέλεσης, που είναι αναγκαία για την έγκυρη συνέχιση της κύριας διαδικασίας της, προσβάλλεται με την ανακοπή του άρθρου 933 ΚΠολΔ (Νικολόπουλο, ό.π., αριθ. 4). Αδιάφορη δε παραμένει η άλλοθεν γνώση της διαδοχής από τον καθ’ ου, ενώ η παράβαση του άρθρου 925 παρ. 1 ΚΠολΔ συνεπάγεται ακυρότητα της εκτέλεσης ανεξαρτήτως βλάβης, δεδομένου ότι η φράση του νόμου «δεν δύναται να αρχίσει ή να συνεχίσει την αναγκαστική εκτέλεση» είναι ισοδύναμη με την απειλή ακυρότητας (ΑΠ 345/2006 ΕλλΔνη 2006,807 και σε Μπρίνια Ι., Αναγκαστική Εκτέλεσις άρθρο 925 παρ. 124, σελ. 319). Η ratio Iegis της θεσπισθείσας ειδικής πρόσθετης διατύπωσης του άρθρου 925 ΚΠολΔ εντοπίζεται στην αποφυγή αιφνιδιασμού του καθού η εκτέλεση οφειλέτη ως προς τη διαδοχή στο πρόσωπο του επισπεύδοντος δανειστή και εφαρμόζεται και επί μετάθεσης της νομιμοποίησης προς δικαστική επιδίωξη της απαίτησης απο το πρόσωπο του δικαιούχου της απαίτησης σε τρίτο - μη δικαιούχο διάδικο (βλ. Α. Πλεύρη, ό.π., σελ. 380 επ. με ειδική αναφορά στην περίπτωση που ο δικαιούχος της απαιτήσεως και επισπεύδων την αναγκαστική εκτέλεση κηρυχθεί σε πτώχευση μετά την επίδοση της επιταγής προς εκτέλεση, οπότε ο σύνδικος θα συνεχίσει την αναγκαστική εκτέλεση, αφού προηγουμένως επιδώσει νέο αντίγραφο εξ απογράφου με νέα επιταγή προς εκτέλεση, όπου θα επισυνάπτεται ως νομιμοποιητικό έγγραφο η απόφαση που κήρυξε την πτώχευση).

ΜονΔΠρΝαυπλίου 60/2021: "Χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης - Μαθητής με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες"

Χρηματική ικανοποίηση για πρόκληση ηθικής βλάβης σε μαθητή δημοτικού σχολείου, με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (διάσπαση προσοχής - υπερκινητικότητα), εναντίον του οποίου το Σχολείο και η Πρωτοβάθμια Διεύθυνση Εκπαίδευσης, παρέλειψαν να λάβουν τα κατά το νόμο οριζόμενα μέτρα εκπαίδευσης, στρεφόμενοι ποινικά και διοικητικά εναντίον του μαθητή και των γονέων του, επιδιώκοντας την απομάκρυνσή του από το σχολικό περιβάλλον και τη μετεγγραφή του στο Ειδικό Σχολείο, χωρίς να πληρούνται οι τυπικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις του νόμου.

ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 60/2021

TO ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΝΑΥΠΛΙΟΥ 

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 29 Σεπτεμβρίου 2021 με δικαστή τον Αντώνιο Σκλία και γραμματέα την Αλεξάνδρα Κόλλια, δικαστική υπάλληλο.

Για να δικάσει την αγωγή με ημερομηνία κατάθεσης 12.11.2019 (ΑΓ./2019) 

των 1………. και 2) ατομικά και ως ασκούντων από κοινού τη γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου τους, ……….., που παραστάθηκαν δια του δικηγόρου Δ.Σ.Ναυπλίου ΚΣ

κ α τ ά του Ελληνικού Δημοσίου που εκπροσωπείται νομίμως από τον Υπουργό Οικονομικών και παραστάθηκε με δήλωση , κατ' άρθρο 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ, της δικαστικής πληρεξούσιας του Ν.Σ.Κ. Ελένης - ΜΠ.

Κατά τη συζήτηση, ο διάδικος που εμφανίστηκε και παραστάθηκε ανέπτυξε τους ισχυρισμούς του και ζήτησε όσα αναφέρονται στα πρακτικά.

Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα

Σκέφθηκε κατά τον νόμο

1.         Επειδή, με την κρινόμενη καταψηφιστική αγωγή, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκαν τα αναλογούντα τέλη δικαστικού ενσήμου (βλ. τα υπ' αριθ. ... και ... e - παράβολα), οι ενάγοντες ζητούν, παραδεκτώς, ατομικά και ως ασκούντες από κοινού τη γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου τους……., να υποχρεωθεί το εναγόμενο να τους καταβάλει νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής έως την πλήρη εξόφληση και με απόφαση που θα κηρυχτεί προσωρινά εκτελεστή: α) το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση για την αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υπέστη το τέκνο τους από τις αποδιδόμενες σε υπαλλήλους του εναγομένου παράνομες πράξεις και παραλείψεις κατά τη φοίτησή του το σχολικό έτος 2018-2019 στο …. Δημοτικό Σχολείο Ναυπλίου και β) το ποσό των δέκα χιλιάδων ευρώ στον καθένα από αυτούς για την ίδια ως άνω αιτία.

2.         Επειδή, στο άρθρο 105 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα ορίζεται ότι: «Για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, εκτός αν η πράξη ή η παράλειψη έγινε κατά παράβαση διάταξης που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντος (...)». Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, ευθύνη προς αποζημίωση γεννάται όχι μόνο από την έκδοση μη νόμιμης εκτελεστής διοικητικής πράξης ή από τη μη νόμιμη παράλειψη έκδοσης τέτοιας πράξης, αλλά και από μη νόμιμες υλικές ενέργειες των οργάνων του Δημοσίου ή ν.π.δ.δ., ή από παραλείψεις οφειλόμενων νόμιμων υλικών ενεργειών αυτών, εφόσον απορρέουν από την οργάνωση και λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών και δεν συνάπτονται με την ιδιωτική διαχείριση του Δημοσίου, ούτε οφείλονται σε προσωπικό πταίσμα του οργάνου που ενήργησε εκτός του κύκλου των υπηρεσιακών του καθηκόντων. Απαραίτητη, πάντως, προϋπόθεση για την επιδίκαση αποζημίωσης είναι, μεταξύ άλλων, η ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της παράνομης πράξης ή παράλειψης ή υλικής ενέργειας ή παράλειψης υλικής ενέργειας του οργάνου και της επελθούσης ζημίας (ΣτΕ 1408/2006, 3069/2004, 2739/2000). Εξάλλου, η επίκληση και η απόδειξη συγκεκριμένης ζημίας εκ μέρους του διοικουμένου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να του επιδικασθεί αποζημίωση και συνεπώς δεν καταβάλλεται αποζημίωση εκ μόνου του λόγου ότι υφίσταται παράνομη πράξη ή παράλειψη των οργάνων του Δημοσίου, χωρίς την απόδειξη συγκεκριμένης κατά νόμο ζημίας (ΣτΕ 4913/1998).

3.         Επειδή, περαιτέρω, στο άρθρο 932 του Αστικού Κώδικα, ορίζεται ότι : «Σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη κατά τη κρίση του χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Αυτό ισχύει ιδίως για εκείνον που έπαθε προσβολή της υγείας, τιμής ή της αγνείας του ή στερήθηκε την ελευθερία του. Στην περίπτωση θανάτωσης προσώπου η χρηματική ικανοποίηση μπορεί να επιδικασθεί στην οικογένεια του θύματος λόγω ψυχικής οδύνης». Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι δικαιούχος της χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης είναι εκείνος που προσεβλήθη αμέσως στην υγεία, την τιμή, την αγνεία ή στερήθηκε της ελευθερίας του. Αντιθέτως, δεν δικαιούται χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης και αυτός, ο οποίος δοκιμάζει ψυχικό πόνο και στενοχώρια λόγω προσβολής στα προεκτεθέντα έννομα αγαθά στενώς συνδεόμενου με αυτόν προσώπου, όπως είναι η σύζυγος ή οι γονείς, εκτός αν αυτό προβλέπεται ειδικώς από διάταξη νόμου, όπως η προεκτεθείσα διάταξη του εδ. β' του άρθρου 932 του ΑΚ (βλ. ΣτΕ 4981/2012, 2796/2006 επταμ., 1915/2007, 241/2009, ΑΠ 18/2004/ Ολομ., 648/2002, 624/2010, 1007/2011).

4.         Επειδή, περαιτέρω, στον ν. 3699/2008 «Ειδική Αγωγή και εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» (ΦΕΚ Α' 199/2-10-2008) ορίζεται στο άρθρο 1 ότι: “ 1. Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (ΕΑΕ) είναι το σύνολο των παρεχόμενων εκπαιδευτικών υπηρεσιών στους μαθητές με αναπηρία και διαπιστωμένες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή στους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Η πολιτεία . . . Δεσμεύεται ... να διασφαλίζει σε όλους τους πολίτες με αναπηρία και διαπιστωμένες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ίσες ευκαιρίες για πλήρη συμμετοχή και συνεισφορά στην κοινωνία, ανεξάρτητη διαβίωση, οικονομική αυτάρκεια και αυτονομία, με πλήρη κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους στη μόρφωση και στην κοινωνική και επαγγελματική ένταξη. . . ”, στο άρθρο 2 ότι: “3. Στις Σχολικές μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ) και κατά τη συνεκπαίδευση στα γενικά σχολεία, εφαρμόζονται ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα, ανάλογα με τις αναπηρίες και τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών, για όσο χρονικό διάστημα είναι αναγκαίο ή και για ολόκληρη τη διάρκεια της σχολικής ζωής τους. . . 4. Στους μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες παρέχεται ΕΑΕ, η οποία -στο πλαίσιο των σκοπών της προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, τριτοβάθμιας, μη τυπικής, άτυπης και δια βίου εκπαίδευσης- επιδιώκει να αναπτύξει την προσωπικότητα τους και να τους καταστήσει κατά το δυνατόν ικανούς για αυτόνομη συμμετοχή στην οικογενειακή, επαγγελματική, κοινωνική και πολιτισμική ζωή. 5. Η ΕΑΕ επιδιώκει ιδίως: α) την ολόπλευρη και αρμονική ανάπτυξη της  προσωπικότητας των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, β) τη βελτίωση και αξιοποίηση των δυνατοτήτων και δεξιοτήτων τους, ώστε να καταστεί δυνατή η ένταξη ή η επανένταξη τους στο γενικό σχολείο, όπου και όταν αυτό είναι δυνατόν, γ) την αντίστοιχη προς τις δυνατότητες τους ένταξη στο εκπαιδευτικό σύστημα, στην κοινωνική ζωή και στην επαγγελματική δραστηριότητα και δ) την αλληλοαποδοχή, την αρμονική συμβίωση τους με το κοινωνικό σύνολο και την ισότιμη κοινωνική τους εξέλιξη, με στόχο τη διασφάλιση της πλήρους προσβασιμότητας των μαθητών με αναπηρία και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, καθώς και των εκπαιδευτικών ή/και γονέων και κηδεμόνων με αναπηρία, σε όλες τις υποδομές (κτιριακές, υλικοτεχνικές συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών), τις υπηρεσίες και τα αγαθά που αυτά διαθέτουν. 6. Οι ανωτέρω στόχοι επιτυγχάνονται με: α) την έγκαιρη ιατρική διάγνωση, β) τη διάγνωση και αξιολόγηση των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών τους στα ΚΕΔΔΥ και στα δημόσια Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα (ΙΠΔ), γ). . . δ) την εφαρμογή ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων και προγραμμάτων αποκατάστασης, την προσαρμογή του εκπαιδευτικού και διδακτικού υλικού. . στο άρθρο 3 ότι: “1. Μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες θεωρούνται όσοι για ολόκληρη ή ορισμένη περίοδο της σχολικής τους ζωής εμφανίζουν σημαντικές δυσκολίες μάθησης εξαιτίας αισθητηριακών, νοητικών, γνωστικών, αναπτυξιακών προβλημάτων, ψυχικών και νευροψυχικών διαταραχών οι οποίες, σύμφωνα με τη διεπιστημονική αξιολόγηση, επηρεάζουν τη διαδικασία της σχολικής προσαρμογής και μάθησης. Στους μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες συγκαταλέγονται ιδίως όσοι παρουσιάζουν διαταραχές ομιλίας - λόγου, ειδικές μαθησιακές δυσκολίες όπως δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμησία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία, σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα, διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (φάσμα αυτισμού), ψυχικές διαταραχές και πολλαπλές αναπηρίες. 2. Οι μαθητές με σύνθετες γνωστικές, συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες . . . ανήκουν στα άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ., στο άρθρο 4 ότι: “1. Οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών με αναπηρία ή και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες διερευνώνται και διαπιστώνονται από τα Κέντρα Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ), τις Επιτροπές Διεπιστημονικής Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης και Υποστήριξης (ΕΔΕΑΥ), και τα αναγνωρισμένα από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων άλλων Υπουργείων . . στο άρθρο 5 , όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 51 Ν.4547/2018, (Α' 102/12.6.2018): “ 1. ... 2. Η διερεύνηση, η αξιολόγηση και η διαπίστωση του είδους των δυσκολιών και των πιθανών εκπαιδευτικών, συναισθηματικών, ψυχοκοινωνικών και άλλων αναγκών και φραγμών στη μάθηση πραγματοποιείται στα ΚΕΣΥ από τριμελή διεπιστημονική ομάδα, η οποία απαρτίζεται από έναν εκπαιδευτικό με εξειδίκευση στην ΕΑΕ, πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ανάλογα με τη βαθμίδα από την οποία προέρχεται ο αξιολογούμενος μαθητής, έναν κοινωνικό λειτουργό και έναν ψυχολόγο. . . 3. Μετά το τέλος της αξιολόγησης από τα ΚΕΣΥ, η διεπιστημονική ομάδα συντάσσει έκθεση αξιολόγησης - γνωμάτευση. Στην έκθεση προσδιορίζεται και περιγράφεται το είδος των ειδικών αναγκών ή των μαθησιακών ή ψυχοκοινωνικού τύπου δυσκολιών που αντιμετωπίζει ο μαθητής, καθώς και οι κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του και προτείνεται, κατά περίπτωση, το κατάλληλο εκπαιδευτικό πλαίσιο ένταξης και φοίτησης, η αλλαγή σχολικού πλαισίου, όποτε κρίνεται σκόπιμη, η αναγκαία ψυχοπαιδαγωγική και διδακτική υποστήριξη, καθώς και τα απαραίτητα τεχνικά βοηθήματα και εκπαιδευτικά υλικά που διευκολύνουν την εκπαίδευση και την επικοινωνία του μαθητή. Η έκθεση αξιολόγησης - γνωμάτευση συνοδεύεται από πλαίσιο Εξατομικευμένου Προγράμματος Εκπαίδευσης (ΕΠΕ), το οποίο περιλαμβάνει βασικούς άξονες και γενικές υποδείξεις. Η διαμόρφωση των βασικών αξόνων του ΕΠΕ γίνεται σε συνεργασία με τον γονέα ή τον κηδεμόνα του μαθητή με αναπηρία ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή και τον ίδιο τον μαθητή, όπου αυτό καθίσταται δυνατόν. Η τελική έκθεση αξιολόγησης - γνωμάτευση και οι βασικοί άξονες του ΕΠΕ γνωστοποιούνται στους γονείς ή τους κηδεμόνες. 4. Τα ΚΕΣΥ, ανάλογα με το είδος και το βαθμό των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών και των μαθησιακών δυσκολιών, προσδιορίζουν το χρόνο επαναξιολόγησης, ο οποίος αναγράφεται στην έκθεση αξιολόγησης - γνωμάτευση. Αν δεν αναγράφεται χρόνος επαναξιολόγησης, οι εκθέσεις των ΚΕΣΥ έχουν μόνιμη ισχύ. 5. Οταν . . . οι γονείς και κηδεμόνες διαφωνούν με το αποτέλεσμα της έκθεσης αξιολόγησης - γνωμάτευσης του ΚΕΣΥ, οι γονείς ή κηδεμόνες έχουν δικαίωμα προσφυγής σε πενταμελή Δευτεροβάθμια Επιτροπή Διεπιστημονικής Αξιολόγησης (ΔΕΔΑ), που συγκροτείται με απόφαση του περιφερειακού διευθυντή εκπαίδευσης. . . 6. Οι σχολικές μονάδες και οι επιτροπές εξετάσεων των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες υποχρεούνται να εφαρμόζουν τις προτάσεις, που αναφέρονται στις εκθέσεις αξιολόγησης - γνωματεύσεις που συντάσσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες. . . στο άρθρο 6 ότι: “ 1. Οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μπορούν να φοιτούν: α) Σε σχολική τάξη του γενικού σχολείου, εφόσον πρόκειται για μαθητές με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες, υποστηριζόμενοι από τον εκπαιδευτικό της τάξης, ο οποίος συνεργάζεται κατά περίπτωση με τα ΚΕΔΔΥ, με τους σχολικούς συμβούλους γενικής και ειδικής εκπαίδευσης και τους συμβούλους ΕΕΠ. β) Σε σχολική τάξη του γενικού σχολείου, με παράλληλη στήριξη-συνεκπαίδευση, από εκπαιδευτικούς ΕΑΕ, όταν αυτό επιβάλλεται από το είδος και το βαθμό των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών. Η παράλληλη στήριξη παρέχεται σε μαθητές που μπορούν με κατάλληλη ατομική υποστήριξη να παρακολουθήσουν το αναλυτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα της τάξης, σε μαθητές με σοβαρότερες εκπαιδευτικές ανάγκες όταν στην περιοχή τους δεν υπάρχει άλλο πλαίσιο ΕΑΕ (ειδικό σχολείο, τμήμα ένταξης) ή όταν η παράλληλη στήριξη καθίσταται απαραίτητη - βάσει της γνωμάτευσης του ΚΕΔΔΥ - εξαιτίας των ειδικών εκπαιδευτικών τους αναγκών. Στην τελευταία περίπτωση η στήριξη από ειδικό εκπαιδευτικό μπορεί να γίνεται σε μόνιμη και προγραμματισμένη βάση. Την παράλληλη στήριξη εισηγείται αποκλειστικά το οικείο ΚΕΔΔΥ το οποίο με γραπτή γνωμάτευση του καθορίζει τις ώρες παράλληλης στήριξης κατά περίπτωση. Οι αιτήσεις για παράλληλη στήριξη υποβάλλονται στη διεύθυνση του σχολείου και μέσω της οικείας διεύθυνσης εκπαίδευσης διαβιβάζονται στη Διεύθυνση ΕΑΕ του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και θρησκευμάτων για έγκριση και προγραμματισμό εκτέλεσης. Ο χρόνος υποβολής αιτήσεων παράλληλης στήριξης ορίζεται από την ημερομηνία εγγραφής στο σχολείο μέχρι την 20ή Οκτωβρίου κάθε σχολικού έτους. . . . Από την 1.9.2010, η παράλληλη στήριξη - συνεκπαίδευση μπορεί να παρέχεται και μέσω προγραμμάτων εξειδικευμένης εκπαιδευτικής υποστήριξης για ένταξη μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, τα οποία εντάσσονται σε Πράξεις που συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από το Δημόσιο στο πλαίσιο του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ), από εκπαιδευτικούς των κλάδων ΠΕ 60 και ΠΕ 70 που έχουν τα Τυπικά προσόντα τοποθέτησης στην ΕΑΕ, ΠΕ 61, ΠΕ 71, ΠΕ 02.50, ΠΕ 03.50 και ΠΕ 04.50. Αν οι ανωτέρω εκπαιδευτικοί δεν επαρκούν, στα προγράμματα αυτά μπορεί να συμμετέχουν και οι λοιποί εκπαιδευτικοί των κλάδων ΠΕ 60 και ΠΕ 70, καθώς και εκπαιδευτικοί των κλάδων ΠΕ 02, ΠΕ 03 και ΠΕ 04. Οι εκπαιδευτικοί όλων των ανωτέρω κλάδων παρακολουθούν πρόγραμμα επιμόρφωσης. . . Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και θρησκευμάτων .           . . καθορίζονται οι στόχοι του προγράμματος επιμόρφωσης, η συνολική διάρκεια του σε ώρες, τα αντικείμενα διδασκαλίας και οι θεματικές ενότητες. ... γ) Σε ειδικώς οργανωμένα και καταλλήλως στελεχωμένα Τμήματα Ένταξης (ΤΕ) που λειτουργούν μέσα στα σχολεία γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης. . . 4. Όταν η φοίτηση των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη στα σχολεία του κοινού εκπαιδευτικού προγράμματος ή στα τμήματα ένταξης, λόγω των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών τους, η εκπαίδευση των μαθητών αυτών παρέχεται: α) Σε αυτοτελείς ΣΜΕΑΕ. β) Σε σχολεία ή τμήματα που λειτουργούν είτε ως αυτοτελή είτε ως παραρτήματα άλλων σχολείων σε νοσοκομεία, κέντρα αποκατάστασης, ιδρύματα αγωγής ανηλίκων, ιδρύματα χρονίως πασχόντων ή Υπηρεσίες εκπαίδευσης και αποκατάστασης των Μονάδων Ψυχικής Υγείας, εφόσον σε αυτά διαβιούν άτομα σχολικής ηλικίας με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, γ) Με διδασκαλία στο σπίτι, όταν αυτή κρίνεται αναγκαία, για σοβαρά βραχυχρόνια ή χρόνια προβλήματα υγείας, τα οποία δεν επιτρέπουν τη μετακίνηση και Φοίτηση των μαθητών στο σχολείο. . . 5. Για κάθε μαθητή με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, το ΕΠΕ σχεδιάζεται από τη διεπιστημονική ομάδα του οικείου ΚΕΔΔΥ, συντάσσεται και υλοποιείται από τον αρμόδιο εκπαιδευτικό ΕΑΕ, σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό της τάξης, τον σχολικό Σύμβουλο ΕΑΕ και τον σύμβουλο ΕΕΠ . . στο άρθρο 16 Εκπαιδευτικό Προσωπικό” ότι : 1. Η στελέχωση των ΣΜΕΑΕ, των ΤΕ, των ΚΕΔΔΥ, των προγραμμάτων πρώιμης παρέμβασης, των προγραμμάτων παράλληλης στήριξης και παροχής διδασκαλίας στο σπίτι γίνεται από: α) Εκπαιδευτικούς ΕΑΕ πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κλάδων ΠΕ61 και ΠΕ71, και β) Εκπαιδευτικούς ΕΑΕ πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που ανήκουν σε όλους τους προβλεπόμενους από τις ισχύουσες διατάξεις κλάδους γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης, με εξειδίκευση στην ΕΑΕ. Η εξειδίκευση στην ΕΑΕ αποδεικνύεται με: αα) Διδακτορικό δίπλωμα στην ΕΑΕ ή στη Σχολική Ψυχολογία, . . .ή ββ) Μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στην ΕΑΕ ή στη Σχολική Ψυχολογία ή γγ) Πτυχίο διετούς μετεκπαίδευσης στην ΕΑΕ των Διδασκαλείων της ημεδαπής ή αναγνωρισμένο ως ισότιμο και αντίστοιχο πτυχίο της αλλοδαπής . . . ή δδ) Πτυχίο Α.Ε.Ι. της ημεδαπής ή αναγνωρισμένο ως ισότιμο και αντίστοιχο πτυχίο της αλλοδαπής με τουλάχιστον πενταετή αποδεδειγμένη προϋπηρεσία στην ΕΑΕ.. . .” και, τέλος, στο άρθρο 37 ότι η ισχύς του νόμου αυτού ισχύει από την δημοσίευσή του στην ΕτΚ.