Τετάρτη 15 Ιουλίου 2015

Μη πληρωμή ναύλου; Ποια η θέση του πλοιοκτήτη. (υπόθεση: Spar Shipping AS v. Grand China Logistics Holding (Group) Co. Ltd [2015] EWHC 718 (Comm)) [της Νάντιας Ζορμπά*]

Τα  Αγγλικά Δικαστήρια προέβησαν πρόσφατα σε ορισμένα βασικά  συμπεράσματα, θεμελιώδους σημασίας για τον κλάδο της ναυτιλίας.

Εν ολίγοις, το Δικαστήριο στην ανωτέρω απόφαση έκρινε ότι :
-Η υποχρέωση καταβολής του ναύλου (hire) από το ναυλωτή (charterer) σε  χρονοναύλωση τύπου NYPE 1993 δεν αποτελεί βασικό όρο (condition) της σύμβασης –η αδυναμία να πληρώσει μια δόση έγκαιρα δεν επιτρέπει αυτόματα στον πλοιoκτήτη να καταγγείλει και να τερματίσει το ναυλοσύμφωνο  και να διεκδικήσει αποζημίωση για περεταίρω διαφυγόντα κέρδη.
-Η συμπερίληψη μιας ρήτρας στο ναυλοσύμφωνο που επιτρέπει τερματισμό του συμβολαίου σε περίπτωση μη πληρωμής δεν επηρεάζει (θετικά ή αρνητικά) το δικαίωμα του πλοιοκτήτη να ζητήσει αποζημίωση για τυχόν απώλεια των κερδών μετά τη λήξη του συμβολαίου.
-Ο πλοιοκτήτης μπορεί να διεκδικήσει αποζημίωση για τις απώλειες κερδών και τις ζημίες που υπέστη μετά τον τερματισμό του συμβολαίου μόνο όταν:
Α) το αποτέλεσμα της παραβίασης (breach) του ναυλωτή ήταν να στερήσει από τον  πλοιοκτήτη ουσιαστικά το κύριο και ουσιώδες όφελος της ναύλωσης
Ή Β) ο ναυλωτής εκδήλωσε πρόθεση να μην εκπληρώσει πλέον τις υποχρεώσεις  του βάσει συμβολαίου, έτσι ώστε ο πλοιοκτήτης θα έχανε ουσιαστικά το συνολικό όφελος της ναύλωσης.
 
Τα γεγονότα της υπόθεσης :
Με τρία χρονοναυλοσύμφωνα (time charter) της 5ης Μαρτίου 2010, τύπου NYPE 1993, τρία Supramax πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου ναυλώθηκαν στο Grand China Shipping (Χονγκ Κονγκ) Co Ltd. Πιστοποιητικά εγγύησης καλής απόδοσης εκδόθηκαν από τον εναγόμενο, που ήταν η μητρική εταιρία των ναυλωτών ,(“GCL”).
Το 2011, οι ναυλωτές είχαν ήδη συνεχή καθυστέρηση στη διενέργεια πληρωμών μίσθωσης. Τον Σεπτέμβριο του 2011, τα σκάφη αποσύρθηκαν και τα συμβόλαια τερματίστηκαν. Απέμεναν 18 μήνες σε ένα συμβόλαιο, και περίπου τέσσερα χρόνια για τα άλλα δύο συμβόλαια. Κατά την ημερομηνία της καταγγελίας του ναυλοσυμφώνου, δεν υπήρχε αγορά για μισθώσεις τεσσάρων ετών, αν και υπήρχε αγορά για ναυλώσεις μικρότερης περιόδου.
Οι ιδιοκτήτες κίνησαν διαδικασίες διαιτησίας κατά των  ναυλωτών για (i) μη καταβολή μισθώματος (hire), και (ii) αποζημίωση σε σχέση με τους εναπομείναντες μήνες από τα συμβόλαια. Λίγο πριν από την επ' ακροατηρίου συζήτηση της διαιτησίας, οι ναυλωτές τέθηκαν σε εκκαθάριση, μετά από κήρυξη πτώχευσης και οι διαδικασίες της διαιτησίας ανεστάλησαν.
Οι ιδιοκτήτες στράφηκαν προς GCL υπό τις εγγυήσεις. Η μητρική εταιρία GCL αποποιήθηκε κάθε ευθύνη.


Η απόφαση του Δικαστηρίου περιείχε ανάμεσα σε άλλα τα εξής :
Eίναι η καταβολή του ναύλου θεμελιώδης όρος του ναυλοσυμφώνου;
Οι ιδιοκτήτες υποστήριξαν ότι η υποχρέωση των ναυλωτών  να πληρώσουν το μίσθωμα  ήταν βασικός όρος του συμβολαίου : ακόμη και μια ασήμαντη παράβαση έδινε το δικαίωμα στους ιδιοκτήτες να καταγγείλουν τη ναύλωση και να αξιώσουν αποζημίωση για απώλεια κερδών για το υπόλοιπο της περιόδου ναύλωσης.
Ο  πλοιοκτήτης βασίστηκε σε μια προηγούμενη υπόθεση, την Astra, όπου το δικαστήριο, κατόπιν εξέτασης όλων των σχετικών αποφάσεων ως τότε, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πληρωμή του μισθώματος είναι βασικός όρος (condition) του ναυλοσυμφώνου- δηλαδή αν δεν πληρωθεί  μία δόση ναύλου ο πλοιοκτήτης έχει δικαίωμα να αποσύρει το πλοίο και να αξιώσει τις ζημίες για το διαφυγόν κέρδος για το εναπομείναν  χρονικό διάστημα του συμβολαίου.
Η απόφαση στην υπόθεση Astraήταν αμφιλεγόμενη, καθώς προέκυψε από τη πανθομολογούμενη υποχρέωση του ναυλωτή να εξοφλεί το ναύλο. Εν προκειμένω, όμως, το Δικαστήριο έκρινε πως η υποχρέωση αυτή δεν αποτελεί βασικό όρο τύπου Condition.
Το Δικαστήριο μετά από προσεκτική ανάλυση των αρχών που καθορίζονται στο Astra εξέτασε και απέρριψε κάθε έναν από τους λόγους που αναφέρονται στο Astra.
 
Εν ολίγοις , το Δικαστήριο έκρινε ως εξής :
•Η ρήτρα υπαναχώρησης δίνει στους ιδιοκτήτες την ελευθερία να αποσύρουν  το πλοίο από την υπηρεσία. Ήταν μια επιλογή να ακυρώσουν το συμβόλαιο. Χωρίς ρητή διατύπωση, η ρήτρα αποχώρησης δεν καθιστά την πληρωμή ως όρο (condition) του ναυλοσυμφώνου.
•Σε περίπτωση απουσίας μιας τέτοιας ρήτρας, η πληρωμή του ναύλου δεν θα πρέπει να αποτελεί όρο Condition. Ο στόχος εδώ δεν θα μπορούσε να είναι ότι κάθε παράβαση της υποχρεώσεως πληρωμής, όσο ασήμαντη ή αμελητέα κι αν είναι, να επιτρέπει στους ιδιοκτήτες να τερματίσουν το ναυλοσύμφωνο.
•Διότι στις εμπορικές συμβάσεις, όπου απουσιάζει ρητή διατύπωση, ο χρόνος για την πραγματοποίηση πληρωμών δεν είναι γενικά ένας βασικός όρος Condition. Δεν υπήρχε κανένας λόγος για παρέκκλιση από τον γενικό αυτό κανόνα.
•Η επιθυμία για  εμπορική βεβαιότητα και σταθερότητα πρέπει να αντισταθμίζεται με τηνμη επίρριψη απόλυτης ευθύνης για ασήμαντες  παραβάσεις. Το ιδανικότερο μέτρο προστασίας για τον πλοιοκτήτη είναι να συμπεριλάβει στο συμβόλαιο μια ρήτρα αποχώρησης σε περίπτωση μη πληρωμής αλλά παράλληλα και κυρίως να έχει μια καθαρή διατύπωση ότι αυτός ο όρος είναι Condition.
Μια δικαστική πρόταση που μπορεί να θεωρηθεί επιβαρυντική για πλοιοκτήτες. Εντούτοις, όμως, τους προστατεύει διασαφηνίζοντας ασάφειες και δείχνοντας το δρόμο για πλήρη κάλυψη.
--------------------------------------------------------------------------
* Η Νάντια Ζορμπά είναι δικηγόρος ναυτιλιακών LLM, Λέκτορας Ναυτικού Δικαίου στο London Metropolitan University και Marine Insurance Consultant στην Trinity Marine Ltd.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου