Καμία από τις διατάξεις του ν. 3603/2007 και του ν. 3023/2002 δεν θεσπίζει απαγόρευση διατυπώσεως από δημοσιογράφους ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σταθμών, προσωπικών εκτιμήσεων για το εκλογικό αποτέλεσμα κατά την προεκλογική περίοδο, ούτε παρέχει εξουσιοδότηση για την θέσπιση τέτοιας απαγορεύσεως.
Για να δικάσει την από 18ης Νοεμβρίου 2009 αίτηση:
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (1088598/2009 ειδικό έντυπο παραβόλου).
Αριθμός 2677/2014
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Δ΄
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 12 Μαρτίου 2013, με την εξής σύνθεση: Σωτ. Ρίζος, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Δ΄ Τμήματος, Γ. Παπαγεωργίου, Ευθ. Αντωνόπουλος, Σύμβουλοι, Μ. Αθανασοπούλου, Ι. Παπαγιάννης, Πάρεδροι. Γραμματέας η Μ. Παπαδοπούλου, Γραμματέας του Δ΄ Τμήματος.
Για να δικάσει την από 18ης Νοεμβρίου 2009 αίτηση:
της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «...», που εδρεύει στην Αθήνα (...), η οποία παρέστη με το δικηγόρο ΑK, που τον διόρισε με πληρεξούσιο,
κατά του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, το οποίο παρέστη με την Α Α, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Με την αίτηση αυτή η αιτούσα εταιρεία επιδιώκει να ακυρωθεί η υπ’ αριθμ. 435/26.8.2009 απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του εισηγητή, Συμβούλου Γ. Παπαγεωργίου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο της αιτούσης εταιρείας, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και την αντιπρόσωπο του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, η οποία ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο Ν ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (1088598/2009 ειδικό έντυπο παραβόλου).
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση της 435/26.8.2009 αποφάσεως του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.), με την οποία επεβλήθη στην αιτούσα εταιρεία, ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού Μ... C..., η διοικητική κύρωση του προστίμου ύψους 100.000 ευρώ, για παράβαση της παρ. 13 του άρθρου μόνον της 12217/13.5.2009 αποφάσεως του Υπουργού Εσωτερικών (μετάδοση εκτιμήσεων για εκλογικά αποτελέσματα).
3. Επειδή, o ν.3603/2007 «Ρύθμιση θεμάτων δημοσκοπήσεων» (Φ.Ε.Κ. 188 Α΄) ορίζει, στο άρθρο 7 παρ 1, ότι «δεκαπέντε (15) ημέρες πριν από τη διενέργεια των βουλευτικών εκλογών, των εκλογών για την ανάδειξη αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και των δημοψηφισμάτων και έως την 19.00 ώρα της ημέρας της ψηφοφορίας, απαγορεύεται» η δημοσιοποίηση, η καθ’ οιονδήποτε τρόπο μετάδοση και αναμετάδοση από τα μέσα ενημέρωσης αποτελεσμάτων δημοσκοπήσεων για την πρόθεση ψήφου των εκλογέων (περ. α΄), καθώς και «η καθ’ οιονδήποτε τρόπο δημοσιοποίηση η μετάδοση η αναμετάδοση οποιασδήποτε έρευνας γνώμης, με οποιονδήποτε τρόπο και αν διενεργείται, σχετικά με τις πολιτικές τάσεις, απόψεις και προτιμήσεις της κοινής γνώμης, για πολιτικά κόμματα, πολιτικές θέσεις και πρόσωπα ή άλλα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα» (περ. β΄). Ακολούθως, με το άρθρο 14 του ν.3688/2008 (Φ.Ε.Κ. 163 Α΄), που ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, ορίσθηκε, στην παρ. 2, ότι «η κατά τα άνω δημοσιοποίηση, μετάδοση ή αναμετάδοση δημοσκοπήσεων σχετικά με την πρόθεση ψήφου των εκλογέων… απαγορεύεται από την προηγούμενη ημέρα της διενέργειας [των εκλογών] και έως την προβλεπόμενη ώρα λήξης της ψηφοφορίας». Εξ άλλου, ρυθμίσεις ως προς την προεκλογική προβολή κομμάτων και υποψηφίων βουλευτών θεσπίζει και ο ν.3023/2002 (Φ.Ε.Κ. 146 Α΄), στο τρίτο κεφάλαιο αυτού (άρθρα 9-14). Ειδικώτερα, στο άρθρο 10 του νόμου τούτου προβλέπεται η υποχρέωση των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών να μεταδίδουν δωρεάν κατά την προεκλογική περίοδο (πλην της προηγουμένης και της ημέρας διενέργειας των εκλογών) μηνύματα κομμάτων, ενώ με το άρθρο 11 απαγορεύεται, κατά την προεκλογική περίοδο, στα κόμματα η μετάδοση από ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς διαφημιστικών μηνυμάτων και μηνυμάτων κοινωνικού περιεχομένου του ν. 2328/1995 (εξαιρουμένων των κατά το ανωτέρω άρθρο 10 μηνυμάτων). Περαιτέρω, με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 30 του ως άνω ν.3023/2002 παρέχονται οι εξής εξουσιοδοτήσεις: «1. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης… καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος που αφορούν τους όρους διεξαγωγής του εκλογικού αγώνα. 2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης… καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια, σχετικά με τις εμφανίσεις στα κρατικά και ιδιωτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα των υποψηφίων βουλετών… και τίθενται περιορισμοί για την αποτροπή της έμμεσης προβολής των υποψηφίων βουλευτών». [Η τελευταία αυτή διάταξη περιελήφθη, ως άρθρο 47 παρ. 4, στο κωδ. π.δ. 96/2007 «περί εκλογής βουλευτών», Φ.Ε.Κ. 116 Α’]. Οι ως άνω δύο εξουσιοδοτικές διατάξεις, σύμφωνα με την παρ. 3 του εν λόγω άρθρου 30 του ν.3023/2002, «εφαρμόζονται ανάλογα στις εκλογές για την ανάδειξη των Ελλήνων αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».
4. Επειδή, προκειμένου περί των εκλογών της 7.6.2009 για την ανάδειξη εκπροσώπων για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εξεδόθη, κατ’ επίκλησιν των προπαρατεθεισών διατάξεων, η 12217/13.5.2009 απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών (Φ.Ε.Κ. 899 Β΄), το άρθρο μόνον της οποίας ορίζει, στην παρ. 13, τα εξής: «Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης ημέρας, καθώς και κατά την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών και μέχρι τις 19:00 δεν επιτρέπεται η μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων και συγκεντρώσεων ή άλλων πολιτικών εκδηλώσεων των κομμάτων, καθώς και η μετάδοση εκπομπών προεκλογικού διαλόγου ή εκτιμήσεων για το εκλογικό αποτέλεσμα με εξαίρεση τις δηλώσεις των αρχηγών των πολιτικών κομμάτων που γίνονται κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας».
5. Επειδή, οι απαγορεύσεις που θεσπίζονται με τις εκτεθείσες στην τρίτη σκέψη διατάξεις ως προς ζητήματα που ανακύπτουν κατά την προεκλογική περίοδο, αναφέρονται είτε στη δημοσιοποίηση, με κάθε τρόπο, αποτελεσμάτων δημοσκοπήσεων για την πρόθεση ψήφου των εκλογέων ή οιασδήποτε έρευνας γνώμης για πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα (άρθρο 7 παρ. 1 ν.3603/2007) είτε στην μετάδοση διαφημιστικών ή άλλων μηνυμάτων των κομμάτων και στην έμμεση προβολή υποψηφίων βουλευτών (άρθρα 11 και 30 παρ. 2 ν. 3023/2002). Καμμία, όμως, από τις προπαρατεθείσες διατάξεις δεν θεσπίζει απαγόρευση διατυπώσεως, από δημοσιογράφους ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σταθμών, προσωπικών εκτιμήσεων για το εκλογικό αποτέλεσμα, ούτε παρέχει εξουσιοδότηση για θέσπιση απαγορεύσεως με το περιεχόμενο αυτό. Εν όψει τούτων, καθ’ ό μέρος απαγορεύει την μετάδοση τέτοιων εκτιμήσεων κατά την προηγούμενη ημέρα των εκλογών της 7.6.2009 (και κατά την διάρκεια της εκλογής), η προπαρατεθείσα παρ. 13 του άρθρου μόνον της 12217/13.5.2009 αποφάσεως του Υπουργού Εσωτερικών έχει θεσπισθεί καθ’ υπέρβαση των εξουσιοδοτήσεων του άρθρου 30 του ν. 3023/2002 και είναι, συνεπώς, κατά το μέρος τούτο, ανίσχυρη.
6. Επειδή, εν προκειμένω, όπως αναφέρεται στην προσβαλλομένη απόφαση, κατά την 6.6.2009, παραμονή των εκλογών για την ανάδειξη εκπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Μ... C.... (ιδιοκτησίας της αιτούσης) με τίτλο Μ... Σ..., κατά την διάρκεια συζητήσεως για την υπόθεση της εταιρείας S... και επί ερωτήσεως αν η υπόθεση αυτή «έχει στοιχίσει στη Νέα Δημοκρατία περίπου 3 μονάδες», δημοσιογράφος συνεργάτης του εν λόγω τηλεοπτικού σταθμού διετύπωσε την εξής άποψη: «τα ξέρουνε οι γκαλοπατζήδες και οι συνάδελφοι που αναλύουν τα γκάλοπ… η υπόθεση αυτή έχει στοιχίσει πάρα πολύ στην κυβέρνηση… το μέγεθος της ήττας θα το δούμε αύριο». Εν όψει τούτων, με την προσβαλλόμενη απόφασή του, το Ε.Σ.Ρ. δέχθηκε ότι, αναμφιβόλως, η μετάδοση εκτιμήσεων για το εκλογικό αποτέλεσμα έγινε κατά παράβαση της, μνημονευομένης στο προοίμιο της αποφάσεως αυτής, διατάξεως της παρ. 13 του άρθρου μόνον της 12217/13.5.2009 αποφάσεως του Υπουργού Εσωτερικών, περαιτέρω δε επεσήμανε ότι με την 2/19.5.2009 οδηγία του Ε.Σ.Ρ. είχε επιστηθεί η προσοχή των τηλεοπτικών σταθμών στην τήρηση της σχετικής απαγορεύσεως.
7. Επειδή, η διατύπωση των ως άνω προσωπικών εκτιμήσεων του δημοσιογράφου του τηλεοπτικού σταθμού της αιτούσης σχετικά με το αποτέλεσμα των εκλογών της 7.6.2009 εμπίπτει, κατ’ αρχήν, στην απαγόρευση της παρ. 13 του άρθρου μόνον της 12217/13.5.2009 αποφάσεως του Υπουργού Εσωτερικών, η διάταξη, όμως, αυτή, καθ’ ό μέρος θεσπίζει απαγόρευση μεταδόσεως εκτιμήσεων για το αποτέλεσμα των εν λόγω εκλογών, είναι, κατά τα εκτεθέντα, ανίσχυρη και δεν δύναται, συνεπώς, να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα επιβολής της επιδίκου κυρώσεως. Είναι, επομένως, ακυρωτέα η προσβαλλομένη απόφαση, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο σχετικό λόγω ακυρώσεως, κατόπιν δε τούτου, αποβαίνει αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών προβαλλομένων λόγων ακυρώσεως.
Δ ι ά τ α ύ τ α
Δέχεται την κρινομένη αίτηση,
Ακυρώνει την 435/26.8.2009 απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεοράσεως, Διατάσσει την απόδοση του κατατεθέντος παραβόλου, και
Επιβάλλει στο Δημόσιο την δικαστική δαπάνη της αιτούσης εταιρείας, η οποία ανέρχεται στο ποσόν των εννεακοσίων είκοσι (920) ευρώ.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 19 Απριλίου 2013
Ο Πρόεδρος του Δ' Τμήματος Η Γραμματέας του Δ' Τμήματος
Σωτ. Αλ. Ρίζος Μ. Παπαδοπούλου
και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 30ής Ιουλίου 2014.
Ο Πρόεδρος του Β΄ Τμήματος Ο Γραμματέας Διακοπών
Ν. Ρόζος Ν. Αθανασίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου