Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2014

AΠ 402/2014 : "Νόμιμη η καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου κατά τη διάρκεια της αναρρωτικής άδειας του εργαζομένου"

(Περίληψη) "Η καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου κατά τη διάρκεια της αναρρωτικής άδειας του εργαζομένου είναι νόμιμη, αφού το άρθρ. 5 παρ. 6 του ν. 539/1945 απαγορεύει την καταγγελία της καταγγελίας της εργασιακής συμβάσεως μόνο κατά τη διάρκεια της αδείας αναψυχής και όχι στις περιπτώσεις άλλων αδειών. Δεν αποδείχθηκε ο ισχυρισμός του εργαζομένου ότι σε 100 εργάσιμες θεμελίωνε συνταξιοδοτικό δικαίωμα από το ΙΚΑ"
                                                        ΑΠ  402/2014
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Β2` Πολιτικό Τμήμα
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Γεώργιο Γιαννούλη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Δημήτριο Μουστάκα, Χριστόφορο Κοσμίδη, Νικόλαο Τρούσα και Κωνσταντίνο Παπασταματίου, Αρεοπαγίτες.
ΣΥΝΗΛΘΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 10 Δεκεμβρίου 2013, με την παρουσία και του Γραμματέα Γεωργίου Φιστούρη για να δικάσει μεταξύ:
Του αναιρεσείοντος: Α. Τ. του Ν., κατοίκου ... , ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του ΑΣ, παραστάθηκε στο ακροατήριο και κατέθεσε προτάσεις.
Της αναιρεσιβλήτου: Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία............... και τον διακριτικό τίτλο ...................., ως οιονεί καθολικής διαδόχου της αρχικά αναιρεσίβλητης Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία .................... που εδρεύει στην ... και εκπροσωπείται νόμιμα, η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της ΙΠ και κατέθεσε προτάσεις.


Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 21/3/2007 αγωγή του ήδη αναιρεσείοντος, που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 2300/2009 οριστική του ίδιου Δικαστηρίου και 3473/2012 του Εφετείου Αθηνών. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί ο αναιρεσείων με την από 6/7/2012 αίτησή του.
Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν, όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Κωνσταντίνος Παπασταματίου ανέγνωσε την από 2/12/2013 έκθεσή του, με την οποία εισηγήθηκε να απορριφθεί η αίτηση αναίρεσης.
Ο πληρεξούσιος του αναιρεσείοντος ζήτησε την παραδοχή της αιτήσεως, ο πληρεξούσιος της αναιρεσιβλήτου την απόρριψή της και καθένας την καταδίκη του αντίδικου μέρους στη δικαστική δαπάνη.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 62 του ΚΠολΔ, ικανός να είναι διάδικος είναι εκείνος που έχει την ιδιότητα να είναι υποκείμενο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Η ικανότητα αυτή, που εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο (αρθρ.73 ΚΠολΔ), παύει να υπάρχει με το θάνατο του φυσικού προσώπου (καθ.35 ΑΚ), προκειμένου δε για το νομικό πρόσωπο αφότου τούτο κατά νόμο έχει λυθεί. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι, αν το νομικό πρόσωπο που ήταν διάδικος στη δίκη αυτή την οποία εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση λύθηκε νομίμως, πράγμα που συμβαίνει και σε περίπτωση συγχωνεύσεως εταιριών με απορρόφηση οπότε οι αναρροφούμενες λύονται και στη θέση τους ως καθολικώς διάδοχος υπεισέρχεται η απορροφούσα εταιρεία, χωρίς να γνωρίζει τούτο ο αναιρεσείων, δεν είναι άκυρη η αναίρεση και νομίμως χωρεί η συζήτησή της κατά της καθολικής διαδόχου του νομικού προσώπου, η οποία καλείται προς τούτο ή εμφανίζεται κατά τη συζήτηση, με την ιδιότητα αυτή στη θέση του αναιρεσιβλήτου και προβάλλει υπεράσπιση επί της ουσίας της διαφοράς (ΑΠ 512/2011, ΑΠ 1773/2001).
Στην προκειμένη περίπτωση η κρινόμενη αίτηση για αναίρεση της υπ`αριθμ.3473/2012 αποφάσεως του Εφετείου Αθηνών απευθύνεται κατά της ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία ".......". Κατά των, στην αρχή της παρούσας αναφερομένη δικάσιμο, συζήτηση της υπόθεσης, εμφανίσθηκε νομίμως εκπροσωπούμενη και δήλωσε συνέχιση της δίκης η εταιρία με την επωνυμία ..............." και τον διακριτικό τίτλο ".............." ως οιονεί καθολική διάδοχος της αναιρεσίβλητης, λόγω συγχωνεύσεως αυτής με απορρόφηση που έλαβε χώρα με την υπ`αριθμ.28737/2637/10.6.2011 (ΦΕΚ 1454 Β`/17.6.2011) κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, καταχωρηθέντος στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιριών (ΦΕΚ 6082 τ.Α.Ε.-ΕΠΕ 8.7.2011 ΦΕΚ 7070 τ.Α.Ε. ΕΠΕ 22.7.2011).
Μη αποδεικνυόμενου δε από οποιοδήποτε στοιχείο, ότι ο αναιρεσείων γνώριζε κατά την άσκηση της κρινόμενης αναίρεσης (18.7.2012) τη νομική μεταβολή που είχε επέλθει στο πρόσωπο της αναιρεσίβλητης (...), νομίμως προβαίνει σε συζήτηση της αναιρέσεως επί της ουσίας σύμφωνα με τα παραπάνω.
Από τα άρθρα 669 παρ. 2 ΑΚ, 1 ν.2112/1920, 1  και 5 ν.3198/1955 προκύπτει ότι η καταγγελία της συμβάσεως εργασίας αορίστου χρόνου είναι μονομερής αναιτιώδης δικαιοπραξία και συνεπώς το κύρος αυτής εξαρτάται από την ύπαρξη ή ελαττωματικότητα της αιτίας για την οποία έγινε, αλλά αποτελεί δικαίωμα του εργοδότη και του εργαζόμενου.
Η άσκηση όμως του δικαιώματος αυτού, όπως και κάθε δικαιώματος υπόκειται στον περιορισμό του άρθρου 281 ΑΚ, δηλαδή της μη υπερβάσεως των ορίων που επιβάλλει η καλή πίστη ή τη χρηστά ήθη ή ο κοινωνικός ή οικονομικός σκοπός του δικαιώματος, η υπέρβαση δε των ορίων αυτών καθιστά άκυρη την καταγγελία σύμφωνα με τα άρθρα 174 και 180 ΑΚ.
Εξάλλου, η κατά το άρθρο 5 παρ. 6 του ν. 539/1945 απαγόρευση της καταγγελίας της εργασιακής συμβάσεως αφορά μόνο την καταγγελία κατά τη διάρκεια της αδείας αναψυχής και όχι τις περιπτώσεις άλλων αδειών, όπως είναι η αναρρωτική (ΑΠ 757/2007).
Περαιτέρω ο προβλεπόμενος από τη διάταξη του άρθρου 559 αριθ.1 περ.α ΚΠολΔ λόγος αναιρέσεως ιδρύεται αν παραβιάστηκε κανόνας ουσιαστικού δικαίου. Ο κανόνας δικαίου παραβιάζεται αν δεν εφαρμοστεί, ενώ, κατά τις σχετικές παραδοχές του δικαστηρίου της ουσίας, συνέτρεχαν οι όροι εφαρμογής του, ή αν εφαρμοστεί, ενώ, σύμφωνα με τις παραδοχές αυτές, δεν έπρεπε, καθώς και αν εφαρμοστεί εσφαλμένα, η δε παραβίαση εκδηλώνεται είτε με ψευδή ερμηνεία είτε με κακή εφαρμογή, δηλαδή με εσφαλμένη υπαγωγή. Στην περίπτωση κατά την οποία το δικαστήριο έκρινε κατ`ουσίαν την υπόθεση η παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου κρίνεται ενόψει των πραγματικών περιστατικών, τα οποία ανελέγκτως δέχτηκε το δικαστήριο της ουσίας ότι αποδείχθηκαν και της υπαγωγής αυτών στο νόμο, και ιδρύεται ο λόγος αυτός αναιρέσεως, αν οι πραγματικές παραδοχές της αποφάσεως καθιστούν προφανή την παραβίαση (ΑΠ 227/2012).
Στην προκειμένη περίπτωση το Εφετείο με την προσβαλλόμενη απόφασή του, δέχθηκε κατά την ανέλεγκτη κρίση του ως αποδειχθέντα ότι: "Η εναγόμενη ανώνυμη εταιρεία ιδρύθηκε το έτος 2001 με σκοπό την κατασκευή του σύγχρονου τροχιοδρόμου (τράμ) της Αθήνας και τη θέση αυτού σε λειτουργία πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του έτους 2004. Στις 15.4.2003 η εναγόμενη προσέλαβε, σε εκτέλεση της υπ` αριθμ. 98/3.4.2003 αποφάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της, τον ενάγοντα, που έχει γεννηθεί στις 29.2.1940, με έγγραφη σύμβαση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου, για να παρέχει την εργασία του ως μηχανολόγος - μηχανικός Τ.Ε στην Αθήνα, με συμφωνηθείσες μηνιαίες ακαθάριστες αποδοχές ύψους 3500 ευρώ ...
Περαιτέρω αποδείχθηκε ότι ο ενάγων κατά το χρονικό διάστημα από 27.12.2006 έως την 30.12.2006 νοσηλεύθηκε στην παθολογική κλινική του Ιπποκράτειου Ιδρύματος Αγρινίου Α.Ε., για επεισόδιο απώλειας συνειδήσεως, αρτηριακή υπέρταση και απορρύθμιση σακχαρώδη διαβήτη και μετά την έξοδο από το νοσοκομείο του συνεστήθη η κατ`οίκον παραμονή του για χρονικό διάστημα 15 ημερών, ενώ με τις υπ`αριθμ.22/5.1.2007 και 177/22.1.2007 αποφάσεις της Τοπικής Μονάδας Υγείας Αγρινίου κρίθηκε ανίκανος για εργασία για τα χρονικά διαστήματα από 30.12.2006 έως 20.1.2007 και από 22.1.2007 έως 30.1.2007.
Ο ενάγων, αποδείχθηκε, ότι ενημέρωσε στις 27.12.2006 τηλεφωνικά τη διευθύντρια προσωπικού της εναγομένης για το πρόβλημα υγείας του και την επομένη ημέρα εγγράφως με τηλεομοιοτυπικό μήνυμα που απέστειλε σ`αυτή.
Στις 2.1.2007 η εναγόμενη κοινοποίησε στον ενάγοντα την από 28.12.2006 έγγραφη καταγγελία της συμβάσεως εργασίας του, η οποία αποφασίσθηκε στην υπ`αριθμ.611/21.12.2006 συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της εναγομένης και παρέδωσε ταυτόχρονα δύο τραπεζικές επιταγές... Περαιτέρω αποδείχθηκε ότι στις 15.3.2007 ο ενάγων προσέφυγε στην Επιθεώρηση Εργασίας Γλυφάδας, διαμαρτυρόμενος για την καταγγελία της συμβάσεως εργασίας του, πλήν όμως κατά τη συζήτηση της προσφυγής, στις 30.3.2007, δεν κατέστη δυνατή η συμβιβαστική επίλυση της διαφοράς....
Στην προκειμένη δε περίπτωση αποδείχθηκε ότι η απόφαση του Δ.Σ. της εναγομένης για καταγγελία της συμβάσεως εργασίας του ενάγοντα είχε ληφθεί στις 21.12.2006, πριν δηλαδή την ημερομηνία εισαγωγής του ενάγοντα για νοσηλεία στο προαναφερθέν νοσηλευτικό ίδρυμα του Αγρινίου (27.12.2006).
Περαιτέρω ο ενάγων ισχυρίζεται, με το δικόγραφο της αγωγής του αλλά και με τις προτάσεις του προς το Δικαστήριο τούτο, ότι κατά το χρόνο καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας του υπολειπόταν 100 εργάσιμες ημέρες προκειμένου να θεμελιώσει δικαίωμα συντάξεως από το ΙΚΑ...
Στην προκειμένη περίπτωση αποδείχθηκε, ότι ο ενάγων ήταν ηλικίας 67 ετών κατά το χρόνο καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας του και ότι είχε πραγματοποιήσει στην εναγόμενη εταιρεία περίπου 1110 ημέρες εργασίας (από 15.4.2003 έως 2.1.2007, δηλ. 3 έτη και 8,5 μήνες = 3,7 έτη Χ 300 ημέρες εργασία το έτος), στοιχεία τα οποία ήταν τα μόνα γνωστά στην εναγομένη, αφού δεν αποδείχθηκε ότι ο ενάγων είχε γνωστοποιήσει σ`αυτή αλλά στοιχεία, από τα οποία να προέκυπτε ο ισχυρισμός του, ότι σε λίγους μήνες θα θεμελίωνε δικαίωμα συντάξεως, ούτε προφορικά είχε θέσει τέτοιο ζήτημα στους υπεύθυνους της εναγομένης, όταν τον ενημέρωσαν στα μέσα Ιουλίου του έτους 2006, ότι η σύμβαση εργασίας του θα καταγγελλόταν το τέλος του έτους 2006, όπως προκύπτει από τις καταθέσεις των μαρτύρων της. Εξάλλου, ο ενάγων δεν προσκομίζει κανένα έγγραφο αποδεικτικό στοιχείο ως προς το συνολικό αριθμό των ημερών εργασίας που είχε, ως ασφαλισμένος στο ΙΚΑ, έως την καταγγελία της συμβάσεως εργασίας του, προκειμένου να αποδειχθεί η βασιμότητα του ως άνω ισχυρισμού του. Αλλά και από τις προαναφερθείσες καταθέσεις των μαρτύρων του δεν αποδείχθηκε ως βάσιμος ο ως άνω ισχυρισμός του ενάγοντα....Άλλωστε, όπως προαναφέρθηκε, ο ενάγων δεν αποδείχθηκε ότι είχε γνωστοποιήσει στην εναγομένη ότι θα θεμελίωνε σε μικρό χρονικό διάστημα δικαίωμα συνταξιοδότησης, ούτε μπορούσε να το γνωρίζει αυτό η εναγομένη, δεδομένου ότι ο ενάγων είχε μόνο 1.100 ημέρες ασφαλίσεως σ`αυτή, με ελάχιστο απαιτούμενο όριο ημερών εργασίας για θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδοτήσεως 4.500 ημερών ασφαλίσεως...".
Με τις άνω παραδοχές το Εφετείο δεν παρεβίασε ευθέως τις διατάξεις του άρθρου 281 ΑΚ και 5 παρ.6 του α.ν.539/1945, αφού η καταγγελία της συμβάσεως εργασίας δεν απαγορεύεται κατά τη διάρκεια της αναρρωτικής άδειας του μισθωτού ούτε εξ άλλου εκ του λόγου μόνον αυτού η καταγγελία της συμβάσεως εργασίας είναι καταχρηστική (ΑΠ 1165/98). Επομένως, ο πρώτος λόγος της αναίρεσης από το άρθρο 554 αρ.1 ΚΠολΔ, με τον οποίο ο αναιρεσείων ισχυρίζεται παραβίαση ευθέως του άρθρου 5 παρ.6 του ν.539/1945 και 281 ΑΚ, γιατί εφ`ενός η καταγγελία της συμβάσεως εργασίας του έγινε κατά τη διάρκεια της αναρρωτικής αδείας του και αφ`ετέρου εξ αυτού μόνον του λόγου αντιβαίνει στις διατάξεις του άρθρου 281 ΑΚ, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.
Επειδή, ο εκ του άρθρου 559 αρ.14 ΚΠολΔ λόγος αναιρέσεως για έλλειψη νόμιμης βάσεως της αποφάσεως ιδρύεται, όταν δεν προκύπτουν σαφώς από το αιτιολογικό της τα περιστατικά που είναι αναγκαία για την κρίση του δικαστηρίου, στη συγκεκριμένη περίπτωση, περί συνδρομής των νομίμων όρων και προϋποθέσεων της διατάξεως που εφαρμόσθηκε η περί της μη συνδρομής τούτων, που αποκλείει την εφαρμογή της, καθώς και όταν η απόφαση έχει ανεπαρκείς ή αντιφατικές αιτιολογίες ως προς το νομικό χαρακτηρισμό των περιστατικών που έγιναν δεκτά και έχουν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης (Ολ.ΑΠ 30/1997). Αντίθετα, δεν υπάρχει έλλειψη νόμιμης βάσης, όταν πρόκειται για ελλείψεις αναγόμενες στην εκτίμηση των αποδείξεων και μάλιστα στην ανάλυση, στάθμιση και αξιολόγηση του εξαγόμενου από αυτές πορίσματος, γιατί στην κρίση αυτή το δικαστήριο προβαίνει ανελέγκτως, κατ`αρθρο 561 παρ.1 ΚΠολΔ εκτός αν δεν είναι σαφές το αποδεικτικό πόρισμα και για το λόγο αυτό καθίσταται ανέφικτος ο αναιρετικός έλεγχος (ΑΠ 1206/2008). Περαιτέρω για να είναι ορισμένος ο λόγος αυτός της αναιρέσεως πρέπει να διαλαμβάνονται στο αναιρετήριο: α)οι πραγματικές παραδοχές της αποφάσεως, η μνεία ότι αυτή στερείται παντελώς αιτιολογίας β)ο ισχυρισμός (αγωγής, ενστάσεως κ.λπ.) και τα περιστατικά που προτάθηκαν για τη θεμελίωσή του, ως προς τον οποίο παρουσιάζεται η έλλειψη, ανεπάρκεια ή απόφαση, καθώς και η σύνδεσή του με το διατακτικό αν δεν είναι αυτονόητη. γ)εξειδίκευση του σφάλματος του δικαστηρίου, δηλαδή αν πρόκειται για παντελή έλλειψη αιτιολογίας μνεία μόνο της ελλείψεως, αν πρόκειται για ανεπαρκή αιτιολογία ποια επιπλέον περιστατικά έπρεπε να αναφέρονται και ως προς τι υπάρχει έλλειψη του νομικού χαρακτηρισμού και αν πρόκειται για αντιφατικές αιτιολογίες, ποιες είναι αυτές σε τι συνίσταται η αντίφαση και από πού προκύπτει (ΑΠ 1148/2009).
Στην προκειμένη περίπτωση ο αναιρεσείων, με το δεύτερο λόγο αναιρέσεως από το άρθρο 559 αρ.19 ΚΠολΔ, αιτιάται για εκ πλαγίου παραβίαση του άρθρου 281 ΑΚ, ισχυριζόμενος ότι η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ασαφείς και ανεπαρκείς αιτιολογίες, α)ως προς το χρόνο γνώσης της ασθένειας του από την αναιρεσίβλητη, ενώ αυτή γνώριζε κατά το χρόνο της καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας του ότι ήταν ασθενής κα β)αν η αναιρεσίβλητη θα προέβαινε στην καταγγελία της συμβάσεως εργασίας του αν γνώριζε ότι σε μικρό χρονικό διάστημα (100 ημ) από την καταγγελία θεμελίωνε συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Με τις ανωτέρω αιτιάσεις πλήττεται, υπό την επίφαση της πλημμέλειας της έλλειψης νόμιμης βάσης, η κατ`ουσίαν εκτίμηση του δικαστηρίου και ο λόγος αυτός είναι απορριπτέοι ως απαράδεκτος σύμφωνα με το άρθρο 561 παρ.1 ΚΠολΔ. Κατ`ακολουθίαν τούτων, πρέπει ν`απορριφθεί η αίτηση αναιρέσεως και ο αναιρεσείων, ως ηττώμενος διάδικος, πρέπει να καταδικασθεί στη δικαστική δαπάνη του αναιρεσιβλήτου (άρθρο 176, 183, 184 παρ.1, 191 παρ.2 ΚΠολΔ) όπως ορίζεται στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 6-7-2012 αίτηση αναίρεσης κατά της υπ`αριθμ.3473/2012 αποφάσεως του Εφετείου Αθηνών.
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στη δικαστική δαπάνη της αναιρεσίβλητης, την οποία ορίζει στο ποσό των χιλίων οκτακοσίων (1800) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 18 Φεβρουαρίου 2014.
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 21 Φεβρουαρίου 2014.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ                               Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου