Περίληψη
– Εν προκειμένω, αν και η αρχική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) είχε κριθεί πλήρης από την αρμόδια περιβαλλοντική αρχή ήδη από το έτος 2003, πριν δηλαδή από την έναρξη ισχύος του ν. 4014/2011, η Διοίκηση έκρινε ότι, λόγω της παρόδου μακρού χρόνου [14 ετών] από την υποβολή της πρώτης ΜΠΕ έως την υποβολή της επικαιροποιημένης ΜΠΕ και την έναρξη εξέτασης του αιτήματος, οι ήδη διατυπωθείσες γνωμοδοτήσεις είχαν καταστεί ανεπίκαιρες, ότι έπρεπε να προκληθεί η έκδοση νέων και ότι έπρεπε να τηρηθεί η διαδικασία διαβούλευσης με το ενδιαφερόμενο κοινό, βάσει της οδηγίας 2011/92/ΕΕ και της κοινής απόφασης 1649/45/2014 των Υπουργών Περιβάλλοντος και Εσωτερικών (Β’ 45). Περαιτέρω, ο ίδιος ο παρεμβαίνων έθεσε υπόψη της Διοίκησης ότι, κατά το διαρρεύσαν χρονικό αυτό διάστημα, είχαν μεταβληθεί κρίσιμα δεδομένα για την αδειοδότηση του λατομείου και, ειδικότερα, ότι υφίσταντο πλέον, κατά το χρόνο υποβολής της επικαιροποιημένης ΜΠΕ (2017), νέες εγκαταστάσεις πλησίον του λατομείου (μονάδα επεξεργασίας ξύλου, αγωγός φυσικού αερίου), που έπρεπε να εκτιμηθούν πριν από την έκδοση της ΑΕΠΟ. Υπό τα δεδομένα αυτά, λόγω της εκ νέου κίνησης των διαδικασιών γνωμοδοτήσεων και τήρησης της διαδικασίας διαβούλευσης με το ενδιαφερόμενο κοινό, αλλά και λόγω της μεταβολής κρίσιμων δεδομένων που έπρεπε να αξιολογηθούν από την περιβαλλοντική αρχή, η προσβαλλόμενη ΑΕΠΟ δεν εμπίπτει στη μεταβατική διάταξη του άρθρου 30 παρ. 4 του ν. 4014/2011, αλλά διέπεται από τις πάγιες διατάξεις αυτού. Ως εκ τούτου, στην κρινόμενη υπόθεση τυγχάνει εφαρμογής το προπαρατεθέν άρθρο 19 α του ν. 4014/2011, που επιβάλλει την ανάρτηση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για έργο της Α’ κατηγορίας σε ειδικό δικτυακό τόπο, εντός μηνός από την έκδοσή της, και ορίζει ότι η ανάρτηση αυτή συνιστά δημοσίευση επιβαλλόμενη από τον νόμο και δημιουργεί τεκμήριο πλήρους γνώσης για κάθε ενδιαφερόμενο προκειμένου να ασκήσει αίτηση ακυρώσεως.
Μετά την αντικατάστασή του με την οδηγία 2014/52/ΕΕ, το άρθρο 9 παρ. 1 της οδηγίας 2011/92/ΕΕ δεν επιβάλλει την κοινοποίηση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης [ΟΤΑ], αλλά αρκείται στο αυτό επίπεδο ενημέρωσης κοινού και γνωμοδοτούντων φορέων. Περαιτέρω, η οδηγία αναγνωρίζει τη γνωστοποίηση της ΑΕΠΟ μέσω του διαδικτύου ως τρόπο ενημέρωσης και αφετηρία της προθεσμίας για την άσκηση ενδίκου βοηθήματος κατ’ αυτής, υπό την προϋπόθεση ότι οι συνθήκες πρόσβασης στο φάκελο που τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερομένου κοινού, προκειμένου να συμμετάσχει στη διαβούλευση, του επιτρέπουν να ασκήσει αποτελεσματικώς τα δικαιώματά του καθ’ όσον δε αφορά ειδικώς τους ΟΤΑ, το εθνικό δίκαιο, όπως ίσχυε και πριν από τη λήξη της προθεσμίας μεταφοράς της οδηγίας 2014/52/ΕΕ στην εσωτερική έννομη τάξη, προέβλεπε ότι το αίτημα και η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων έργου ή δραστηριότητας που πρόκειται να εγκατασταθούν εντός των διοικητικών ορίων ενός ΟΤΑ, αποστέλλονται σε αυτόν προς γνωμοδότηση. Εφόσον, επομένως, οι ΟΤΑ έχουν, κατά νόμον, τη δυνατότητα να μετάσχουν ενεργά και αποτελεσματικά στη διαδικασία λήψης της απόφασης και γνωρίζουν τα χαρακτηριστικά του σχεδιαζόμενου έργου και τις περιβαλλοντικές του παραμέτρους (μέγεθος, επιπτώσεις και ιδιαιτερότητες του έργου, φέρουσα ικανότητα, περιβαλλοντική ευαισθησία της περιοχής τους κ.λπ.), δεν μπορεί να τεθεί εν αμφιβόλω, ως προς αυτούς, η επαρκής πληροφόρηση περί την έναρξη της διαδικασίας αδειοδότησης και, υπό τα δεδομένα αυτά, η γνωστοποίηση της ΑΕΠΟ μέσω διαδικτυακού τόπου [aepo.ypeka.gr] αποτελεί πρόσφορο τρόπο δημοσιοποίησης που μπορεί να αντιταχθεί και προς αυτούς.
Κατά συνέπεια, αν έχει τηρηθεί η επιβαλλόμενη διαδικασία αποστολής της ΜΠΕ προς γνωμοδότηση σε συγκεκριμένο ΟΤΑ, η προθεσμία για την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως εκ μέρους του κατά της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων αρχίζει την επομένη της ανάρτησής της στον ως άνω ειδικό διαδικτυακό τόπο, αν αυτή πραγματοποιηθεί εντός της μηνιαίας προθεσμίας από την έκδοσή της, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο άρθρο 19α του ν. 4014/2011, εκτός αν επακολουθήσει ανάρτησή της στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ^ οπότε η προθεσμία αρχίζει από την επομένη του τελευταίου αυτού γεγονότος.
Εν προκειμένω, η ΜΠΕ του επίδικου λατομείου, που αποτελεί έργο της A κατηγορίας, απεστάλη στον αιτούντα Δήμο, ο οποίος και γνωμοδότησε επ’ αυτής με την απόφαση 306/26.7.2017 του Δημοτικού Συμβουλίου ληφθείσα μάλιστα σε συνέχεια άλλων αποφάσεων οργάνων τοπικής αυτοδιοίκησης. Σύμφωνα δε μετα ανωτέρω γενόμενα δεκτά, αφετηρία της της προθεσμίας για την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως του εν λόγω Δήμου κατά της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων αποτελεί η ανάρτησή της στο διαδικτυακό τόπο «aepo.ypeka.gr», που έγινε μετά την ανάρτησή της στη Διαύγεια και εντός της μηνιαίας προθεσμίας από την έκδοσή της, βάσει του άρθρου 19 α του ν. 4014/2011, αδιαφόρως αν η απόφαση αυτή κοινοποιήθηκε ή όχι προς αυτόν, αφού τέτοια υποχρέωση δεν επιβάλλεται από την οδηγία 2014/52/ΕΕ (και υπό την εκδοχή ότι αυτή τυγχάνει εφαρμογής στην κρινόμενη υπόθεση), το νόμο ή γενική αρχή του δικαίου.
Η προθεσμία για την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως κατά της προσβαλλόμενης ΑΕΠΟ, που εκδόθηκε στις 12.9.2018 και αναρτήθηκε στο διαδικτυακό τόπο «aepo.ypeka.gr» στις 13.9.2018, άρχισε στις 16.9.2018 (λόγω αναστολής της σχετικής προθεσμίας έως 15.9, κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών), έληξε στις 14.11.2018 και δεν διεκόπη από την εκπρόθεσμη άσκηση της προσφυγής του ν. 3200/1955 ενώπιον του Υπουργού στις 14.3.2019, με αποτέλεσμα η κρινόμενη αίτηση να ασκείται εκπροθέσμως στις 2.4.2019. Τέλος, το αίτημα του αιτούντος, να του παρασχεθεί, κατ’ αναλογίαν των κριθέντων με την απόφαση 674/2018 της επταμελούς σύνθεσης του Ε’ Τμήματος, η δυνατότητα να αποδείξει ότι το ακριβές χρονικό σημείο πλήρους γνώσης του περιεχομένου της προσβαλλόμενης πράξης είναι μεταγενέστερο αυτού που συμπίπτει με την ανάρτηση της ΑΕΠΟ στον ιστότοπο «aepo.ypeka.gr» προβάλλεται αβασίμως, διότι, όπως κρίθηκε με την εν λόγω απόφαση, η δυνατότητα αυτή υφίσταται, ενόψει των συνταγματικών αρχών που διέπουν τη δυνατότητα παροχής αποτελεσματικής έννομης προστασίας, μόνον για αιτήσεις ακυρώσεως που έχουν ασκηθεί από τρίτους κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ της έναρξης ισχύος των διατάξεων του άρθρου 19 α του ν. 4014/2011 και του χρονικού σημείου δημοσίευσης (12.4.2017) της προδικαστικής απόφασης 1112/2017 του Δικαστηρίου, με την οποία επισημάνθηκε το πρώτον στη νομολογία ο ως άνω τρόπος εφαρμογής των διατάξεων αυτών, ενώ αντιθέτως, εν προκειμένω, η ίδια η προσβαλλόμενη ΑΕΠΟ εκδόθηκε το Σεπτέμβριο του 2018, πολύ μετά τη δημοσίευση της προδικαστικής απόφασης 1112/2017 του Δικαστηρίου.
Πρόεδρος: Κ. Χριστοφορίδου
